Josef Stadler
Josef Stadler (ur. 24 stycznia 1843 w Slavonskim Brodzie, zm. 8 grudnia 1918 w Sarajewie) – chorwacki duchowny katolicki, teolog, pierwszy arcybiskup metropolita wszechbośniacki od 1881 roku[1].
| Arcybiskup metropolita wszechbośniacki | |
| |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Miejsce pochówku | |
| Wyznanie | |
| Prezbiterat |
24 maja 1868 |
| Nominacja biskupia |
29 września 1881 |
| Sakra biskupia |
20 listopada 1881 |
| Data konsekracji |
20 listopada 1881 | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Konsekrator | |||||||||
| Współkonsekratorzy |
Giulio Lenti | ||||||||
| |||||||||
| |||||||||
Życiorys edytuj
Urodził się w 1843 roku w Slavonskim Brodzie, na granicy Chorwacji i Bośni i Hercegowiny. W wieku 11 lat stracił w niedalekim odstępie czasowym obojga rodziców. W związku z tym wraz ze swoim rodzeństwem trafił sierocińca. Początkowo uczęszczał do szkoły elementarnej w rodzinnym mieście, jednak później przeniósł się do szkoły w Požedze. Po jej ukończeniu kontynuował naukę w gimnazjum w Zagrzebiu, gdzie zdał maturę. Zdecydował się potem wstąpić do stanu duchownego. Jako kleryk został skierowany na studia do Rzymu na Papieski Uniwersytet Gregoriański. Uzyskał tam stopnie naukowe doktora teologii i filozofii. 24 maja 1868 roku został wyświęcony na księdza w Rzymie[2].
Bezpośrednio potem powrócił do Zagrzebia, gdzie został nauczycielem w miejscowym gimnazjum oraz wykładowcą w Wyższym Seminarium Duchownym. Kilkanaście lat później uzyskał tytuł profesor na Wydziale Teologii Katolickiej Uniwersytetu w Zagrzebiu[2].
29 września 1881 roku papież Leon XIII mianował go pierwszym arcybiskupem metropolitą nowo powstałej archidiecezji wszechbośniackiej ze stolicą w Sarajewie. Jego konsekracja biskupia miała miejsce 20 listopada tego samego roku[1]. W latach 1882-1884 pełnił także obowiązki administratora apostolskiego diecezji Banja Luki[2].
W czasie swoich rządów w archidiecezji dbał należycie o zorganizowanie jej życia duchowego oraz o zabezpieczenie jej materialnych potrzeb. Wzniósł od podstaw archikatedrę Serca Jezusowego, gmach la kapituły katedralnej, siedzibę seminarium duchownego wraz z kościołem pw. śś. Cyryla i Metodego. W mieście Travnik ufundował gimnazjum katolickie, będące rodzajem niższego seminarium duchownego dla chłopców. Konsekrował także sporą liczbę nowych kościołów i klasztorów żeńskich. Dbał także o zaplecze materialne sierot, budując na ich potrzeby dwa domy dziecka nazwane "Betlehem" i "Egipat", a także dom dla osób bezdomnych, starych i opuszczonych. W związku z tym zyskał sobie miano wśród miejscowej ludności katolickiej "Ojca Ubogich"[3].
Zmarł w wieku 75 lat w 1918 roku w Święto Niepokalanego Poczęcia w Sarajewie i został pochowany w miejscowej archikatedrze. 12 kwietnia 1997 roku przy okazji swojej podróży apostolskiej do Bośni i Hercegowiny przy jego grobie modlił się papież Jan Paweł II. 20 czerwca 2002 roku rozpoczął się w Sarajewie jego proces beatyfikacyjny[3].
Przypisy edytuj
- ↑ a b Biografia na stronie Catholic Hierarchy [on-line] [dostęp: 13.09.2013]
- ↑ a b c Nadbiskup Josip Stadler (1881.-1918.) i Srbi, Tomo Vukušić [on-line] [dostęp: 13.09.2013]
- ↑ a b Iz zazidane kripte u čašćeni grob, (w:) "Slobodna Dalmacija", 13. svibnja 2002 [on-line] [dostęp: 13.09.2013]