Jowinian

rzymski mnich

Jowinian (ur. 340, zm. 410) – rzymski mnich, pod wpływem stoicyzmu wystąpił przeciw formalnemu porządkowi praktyk ascetycznych Kościoła. Według niego post ma taką samą wartość, co spożywanie pokarmów z błogosławieństwem Boga. Opowiadał się szczególnie za tym, że dziewictwo, jak również wdowieństwo, w Kościele nie powinny być uznawane za bardziej duchowy stan niż małżeństwo. Pod wpływem Jowiniana chrześcijanki w Italii, które ślubowały życie konsekrowane w dziewictwie lub wdowieństwie, porzucały swój stan i wychodziły za mąż. Papież Syrycjusz ostro potępił poglądy Jowiniana i ekskomunikował go, tłumacząc w liście Adversus Jovinianum[1], że nie oznacza to poniżenia godności samego małżeństwa. Z ostrym sprzeciwem wystąpił również Ambroży, biskup Mediolanu[2], dokąd udał się Jowinian po otrzymaniu ekskomuniki od papieża. Polemikę podjęli następnie Augustyn z Hippony[3] oraz Hieronim[4]. Pisma Jowiniana nie zachowały się.

Podobne, również odrzucone przez Kościół poglądy głosili także Helwidiusz i Bonosus[5].

Przypisy

edytuj
  1. Patrologia Latina t. 13, 1168-1172 oraz t.16, 1121-1123
  2. Epistola 12, Patrologia Latina, t.16, 1123-1129
  3. O świętym dziewictwie, przeł. Renata Bobel, Honorata Bojko, w: Pisma świętego Augustyna o małżeństwie i dziewictwie. Przekład i komentarz, red. ks. Augustyn Eckmann, Lublin 2003 Towarzystwo Naukowe KUL, s. 117-182; O doskonałym wdowieństwie, przeł. ks. Tadeusz Gacia, tamże, s. 183-222.
  4. Adversus Jovinianum, Patrologia Latina t. 23, 221-352
  5. Por. K. Obrycki, Wstęp, w: Ambroży z Mediolanu, Wybór pism. J. Jundziłł, ks. P. Libera, ks. K. Obrycki, R. Pankiewicz, ks. W. Szołdrski (przekład), J. Jundziłł, ks. P. Libera, Ks. K. Obrycki, R. Pankiewicz (Wstęp i opracowanie), Warszawa: ATK 1986, s. 174 /przypis 6/, PSP 35 cz. 2.

Bibliografia

edytuj
  • Jowinian, w: Słownik wczesnochrześcijańskiego piśmiennictwa, oprac. Jan Maria Szymusiak, Marek Starowieyski, Poznań 1971, s. 231.
  • Przemysław Nehring, Dlaczego dziewictwo jest lepsze niż małżeństwo? Spór o ideał w chrześcijaństwie zachodnim końca IV wieku w relacji Ambrożego, Hieronima i Augustyna, rozdział: Spór z Jowinianem, Toruń 2005, s. 110-191.
  • David G. Hunter, Marriage, Celibacy, and Heresy in Ancient Christianity, The Jovinian Heresy, Oxford 2007, s. 307.