Juwenalis

rzymski poeta

Decimus Iunius Iuvenalis, Juwenalis z Akwinu (60–130)[1]rzymski poeta satyryczny[2].

Decimus Iunius Iuvenalis
Ilustracja
Średniowieczny wizerunek Juwenalisa
Zawód, zajęcie

poeta satyryczny

Życiorys edytuj

Dane biograficzne są skąpe i niepewne. Urodził się w Akwinie w regionie Lacjum. Był synem (rodzonym lub adoptowanym) bogatego wyzwoleńca[1]. Prawdopodobnie dysponował pewnym majątkiem, ale przez jakiś czas znajdował się w poważnych trudnościach finansowych. Wydaje się, że z tego względu szukał szczęścia w armii. Został oficerem za panowania Domicjana[1]. Nie doczekał się jednak awansu, co napełniło go rozgoryczeniem. Znalazł się na wygnaniu w Egipcie[1]. Powód banicji jest niejasny. Przypuszcza się, że mogło nim być zawarte w jednej z jego satyr stwierdzenie, że ulubieńcy dworu mają większy wpływ na awanse niż zasługi kandydata albo fakt, że obraził wpływowego aktora[1]. Prawdopodobnie poeta przed śmiercią wrócił do Rzymu[1].

Twórczość edytuj

Juwenalis jest autorem 16 satyr[1], jednak sławę przyniosły mu trafne powiedzenia. Np. łac. Panem et circenses (Chleba i igrzysk), Difficile est satiram non scribere (Trudno nie pisać satyry)[2], Mens sana in corpore sano (W zdrowym ciele zdrowy duch)[2], Jest szaleństwem i głupotą żyć jak żebrak, aby umrzeć bogatym człowiekiem. Twórczość poety była niedoceniana w starożytności, za to popularna w średniowieczu[2]. Jako pierwszy satyry Juwenalisa tłumaczył na język polski Felicjan Faleński[2]; poza nim również M. Bednorz, Mieczysław Brożek, Józef Korpanty i Jan Sękowski[3].

Przypisy edytuj

  1. a b c d e f g Luke Mastin: Ancient Rome – Juvenal. ancient-literature.com, 2009. [dostęp 2016-11-19]. (ang.).
  2. a b c d e Juwenalis, [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2016-11-19].
  3. Słownik pisarzy antycznych pod red. A. Świderkówny. Warszawa: Wiedza Powszechna, 2001, s. 282.

Linki zewnętrzne edytuj