Kamienica (dopływ Morawki)
Kamienica[1] – rzeka górska w południowej Polsce w woj. dolnośląskim w Sudetach Wschodnich, w Górach Bialskich.
| Kontynent | |
|---|---|
| Państwo | |
| Lokalizacja | |
| rzeka górska | |
| Długość | ok. 8,52 km |
| Spadek |
85,3‰ |
| Powierzchnia zlewni |
ok. 14,5 km² |
| Źródło | |
| Miejsce | Południowo-wschodnie zbocze wzniesienia Śnieżnik |
| Wysokość |
1210 m n.p.m. |
| Współrzędne | |
| Ujście | |
| Recypient | Morawka |
| Miejsce | |
| Wysokość |
550 m n.p.m. |
| Współrzędne | |
Położenie na mapie gminy Stronie Śląskie  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego  | |
Położenie na mapie powiatu kłodzkiego  | |
Górska rzeka[2], o długości około 8,5 km, lewy dopływ Morawki[3], jest ciekiem V rzędu[4] należącym do dorzecza Odry, zlewiska Morza Bałtyckiego.
Położenie
edytujŹródło rzeki położone jest na obszarze Śnieżnickiego Parku Krajobrazowego w południowo-wschodniej części Masywu Śnieżnika na południowy wschód od szczytu Śnieżnika na południowo-wschodnim jego zboczu zwanym Czarci Gon na wysokości ok. 1210 m n.p.m., poniżej ruin dawnego schronu dla bydła „Owczarnia”.
Charakterystyka
edytujW części źródliskowej rzeka płynie w kierunku wschodnim Lejem Średnim, stanowiącym wąską zalesioną doliną wytworzoną między Czarnym Grzbietem po północnej stronie i Piernikarską Grzędą po południowej stronie. Niżej na poziomie 890 m n.p.m. u południowego zbocza Czarnego Grzbietu rzeka ostro skręca ok. 90° na północ i płynie V-kształtną wąską, głęboka wciętą doliną o stromych zboczach, w kierunku ujścia, gdzie na wysokości ok. 550 m n.p.m. w Bolesławowie uchodzi do Morawki. Górny bieg rzeki zaliczany jest do najpiękniejszych pod względem krajobrazowym w Górach Bialskich. Koryto rzeki kamienisto-żwirowe słabo spękane i na ogół nieprzepuszczalne. Zasadniczy kierunek biegu rzeki jest północny. Jest to rzeka górska odwadniająca środkowo-wschodnią część Masywu Śnieżnika[5]. Rzeka nieuregulowana dzika. W większości swojego biegu płynie obok drogi, wśród terenów niezabudowanych, brzegi w 75% zadrzewione, szerokość koryta do 1,5 m, a śr. głębokość 0,25 m, dno bez roślin. Rzeka charakteryzuje się dużymi nie wyrównanymi spadkami podłużnymi. Gwałtowne topnienie śniegu wiosną, a w okresach letnich wzmożone opady i ulewne deszcze, które należą w tym rejonie do częstych zjawisk sprawiają wezbrania wody i często przybierają groźne rozmiary, stwarzając zagrożenie powodziowe w dolnym biegu.
Budowa geologiczna
edytujRzeka płynie przez obszar zbudowany ze skał metamorficznych – metamorfik Lądka i Śnieżnika. Tworzą go łupki łyszczykowe i gnejsy śnieżnickie, a podrzędnie kwarcyty, amfibolity i łupki amfibolitowe, erlany i łupków grafitowych[6][7].
Dopływy
edytujKilka bezimiennych strumieni i potoków mających źródła na zboczach przyległych wzniesień oraz kilkanaście cieków okresowych.
Miejscowości nad rzeką
edytujRozwój osadnictwa wzdłuż rzeki
edytujOsadnictwo w dolnym biegu Kamienicy rozwinęło się na początku XV wieku w celu prowadzenia wyrębu lasu i przetwórstwa drewna. Na przełomie XV i XVI wieku w dolinie rzeki funkcjonowała kopalnia „Sankt Wilhelm”, w której wydobywano rudy srebra i żelaza. W 1939 roku w dolinie rzeki osiedlonych było ponad 1000 mieszkańców. Po 1945 roku dolina znacznie się wyludniła. Została zasiedlona tylko w niewielkiej części. Po 60 latach od wymiany narodowościowej liczba ludności nie sięgała nawet 10% poprzedniego stanu. Mieszkańcy doliny w większości utrzymywali się z pracy w lesie.
Turystyka
edytujPrawie wzdłuż całej długości rzeki, prowadzi żółty szlak turystyczny (od Bolesławowa do turystycznego przejścia granicznego).
Przypisy
edytuj- ↑ Wycinek Mapy Region. Zarz. Gospodar. Wodnej we Wrocławiu odc Kamienicy.
- ↑ (Dz. U. z dn 4.02. 2003 r. lp. 1710).
- ↑ Nazewnictwo geograficzne Polski. Tom 1. Hydronimy. Część 1. Wody płynące, źródła, wodospady, Ewa Wolnicz-Pawłowska, Jerzy Duma, Janusz Rieger, Halina Czarnecka (oprac.), Warszawa: Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 2006 (seria Nazewnictwo Geograficzne Polski), s. 104, ISBN 83-239-9607-5.
- ↑ 2.5.Hydrografia i hydrologia, Tab. 7, l.p. 69.
- ↑ Region. Zarz. Gospodar. Wodnej we Wrocławiu (nadzór wodn. Kłodzko)- mapa. informator.wroclaw.rzgw.gov.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)]..
- ↑ L. Kasza: Szczegółowa mapa geologiczna Sudetów, skala 1:25 000, ark. Nowa Morawa, Wydawnictwa Geologiczne, Warszawa 1967.
- ↑ Z. Cymerman, S. Cwojdziński: Szczegółowa mapa geologiczna Sudetów, skala 1:25 000, ark. Strachocin, Bielice, Wydawnictwa Geologiczne, Warszawa 1986.
Bibliografia
edytuj- Waldemar Brygier, Tomasz Dudziak, Iwona Chomiak, Ziemia Kłodzka, Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Rewasz”, 2010, ISBN 978-83-89188-95-3, OCLC 751422625.
- Praca zbiorowa, mapa turystyczna Sudety Wschodnie, Skala 1:60.000, wydawca:ExpressMap, Warszawa, 2010, ISBN 978-83-7546-262-3.
- Słownik geografii turystycznej Sudetów, t. 16 Masyw Śnieżnika i Góry Bialskie, red. Marek Staffa, Wydawnictwo PTTK „Kraj”, Warszawa 1993, ISBN 83-7005-341-6.
- Masyw Śnieżnika – Stronie Śląskie, mapa w skali 1:30 000, Wydawnictwo Kartograficzne „Compass”, Wrocław 2003, ISBN 83-89165-34-1.