Kappa Boötis
Kappa Boötis (κ Boo) – gwiazda w gwiazdozbiorze Wolarza. Znajduje się około 160 lat świetlnych od Słońca.
| κ² Boo | |||||||||||||||||||
 Gwiazdozbiór Wolarza z zaznaczoną kappą | |||||||||||||||||||
| Dane obserwacyjne (J2000) | |||||||||||||||||||
| Gwiazdozbiór | |||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Rektascensja |
14h 13m 29,007s[1] | ||||||||||||||||||
| Deklinacja |
+51° 47′ 23,89″[1] | ||||||||||||||||||
| Paralaksa (π) | |||||||||||||||||||
| Odległość | |||||||||||||||||||
| Wielkość obserwowana | |||||||||||||||||||
| Ruch własny (RA) | |||||||||||||||||||
| Ruch własny (DEC) |
−9,22 ± 0,54 mas/rok[1] | ||||||||||||||||||
| Prędkość radialna |
−15,60 ± 0,90 km/s[1] | ||||||||||||||||||
| Charakterystyka fizyczna | |||||||||||||||||||
| Rodzaj gwiazdy | |||||||||||||||||||
| Typ widmowy |
A7 IV[1] | ||||||||||||||||||
| Masa | |||||||||||||||||||
| Promień | |||||||||||||||||||
| Wielkość absolutna | |||||||||||||||||||
| Jasność | |||||||||||||||||||
| Okres obrotu | |||||||||||||||||||
| Prędkość obrotu |
123 km/s[2] | ||||||||||||||||||
| Temperatura |
7830 K[2] | ||||||||||||||||||
| Charakterystyka orbitalna | |||||||||||||||||||
| Krąży wokół | |||||||||||||||||||
| Półoś wielka |
8863 pc[3] | ||||||||||||||||||
| Mimośród |
0,1995[3] | ||||||||||||||||||
| Alternatywne oznaczenia | |||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||
| κ¹ Boo | |||||||||||||
| Dane obserwacyjne (J2000) | |||||||||||||
| Gwiazdozbiór |
Wolarz | ||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Rektascensja |
14h 13m 27,807s[4] | ||||||||||||
| Deklinacja |
+51° 47′ 16,25″[4] | ||||||||||||
| Paralaksa (π) | |||||||||||||
| Odległość | |||||||||||||
| Wielkość obserwowana | |||||||||||||
| Ruch własny (RA) | |||||||||||||
| Ruch własny (DEC) |
−9,91 ± 0,85 mas/rok[4] | ||||||||||||
| Prędkość radialna |
−20,4 ± 2,0 km/s[4] | ||||||||||||
| Charakterystyka fizyczna | |||||||||||||
| Rodzaj gwiazdy | |||||||||||||
| Typ widmowy |
F2 V[4] | ||||||||||||
| Masa | |||||||||||||
| Promień | |||||||||||||
| Metaliczność [Fe/H] |
−0,11 ± 0,08[5] | ||||||||||||
| Wielkość absolutna | |||||||||||||
| Jasność | |||||||||||||
| Okres obrotu | |||||||||||||
| Prędkość obrotu |
40 km/s[2] | ||||||||||||
| Temperatura |
6835 K[2] | ||||||||||||
| Charakterystyka orbitalna | |||||||||||||
| Krąży wokół |
składnika A | ||||||||||||
| Półoś wielka | |||||||||||||
| Okres orbitalny |
≥8700 lat[2] | ||||||||||||
| Alternatywne oznaczenia | |||||||||||||
| |||||||||||||
Nazwa edytuj
Johann Bayer nazwał tę gwiazdę Asellus Tertius, co pochodzi z łaciny i oznacza „trzeci osioł”. „Pierwszym osłem” jest Theta Boötis, a drugim Jota Boötis[2][6]. Nie ma pewności, skąd wzięły się te nazwy, choć w gwiazdozbiorze Raka od starożytności znane są dwa „osły” (Gamma i Delta Cancri), które stoją przy „żłobie” (gromadzie Praesepe)[6].
Charakterystyka edytuj
Kappa Boötis to gwiazda potrójna[2]. Najjaśniejszy składnik to podolbrzym należący do typu widmowego A7[1]. Jest on 27 razy jaśniejszy od Słońca i ma temperaturę 7830 K[2]. Gwiazda ma masę około dwukrotnie większą niż masa Słońca i 2,8 raza większy promień. Będąc podolbrzymem znajduje się w stadium przejściowym, opuściła ciąg główny, ale jeszcze nie stała się czerwonym olbrzymem. Ponadto jest to gwiazda zmienna typu Delta Scuti o okresie wibracji równym 1,56 h[2].
Drugi składnik jest odległy na niebie o 13,7″[7], a w przestrzeni o co najmniej 640 au; na podstawie praw Keplera można ocenić okres orbitalny tego układu na co najmniej 8700 lat[2]. Gwiazda ma typ widmowy F2 i jest gwiazdą spektroskopowo podwójną, której jaśniejszy komponent to żółto-biały karzeł[4]. Jest to gwiazda 3,7 razy jaśniejsza od Słońca, o temperaturze 6835 K. Jej masa i promień są 1,4 razy większe niż masa i promień Słońca. Widmo wykazuje zmienność z okresem 4,9 roku; zakładając, że drugi składnik ma niewielką masę, można ocenić jego średnią odległość na 2,5 au (zbliża się na 1,2 au)[2].
Zobacz też edytuj
Przypisy edytuj
- ↑ a b c d e f g h i kap02 Boo w bazie SIMBAD (ang.)
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t Jim Kaler: Asellus Tertius. STARS. [dostęp 2018-02-26]. (ang.).
- ↑ a b c Anderson E., Francis C.: HIP 69483. [w:] Extended Hipparcos Compilation (XHIP) [on-line]. VizieR, 2012. [dostęp 2018-02-26]. (ang.).
- ↑ a b c d e f g h i kap01 Boo w bazie SIMBAD (ang.)
- ↑ a b Anderson E., Francis C: HIP 69481. [w:] Extended Hipparcos Compilation (XHIP) [on-line]. VizieR, 2012. [dostęp 2018-02-26]. (ang.).
- ↑ a b Boötes. W: Richard Hinckley Allen: Star Names Their Lore and Meaning. Nowy Jork: Dover Publications Inc., 1963, s. 105. ISBN 0-486-21079-0. (ang.).
- ↑ Mason et al.: WDS J14135+5147AB. [w:] The Washington Double Star Catalog [on-line]. VizieR, 2014.
Bibliografia edytuj
- Kappa Boötis w bazie SIMBAD (ang.)