Karađorđeva šnicla

serbskie danie narodowe

Karađorđeva šnicla (pol. sznycel Karadżordża[1]) – panierowany kotlet charakterystyczny dla kuchni serbskiej, gdzie stanowi danie narodowe[2]. Ma formę zawijanego steku cielęcego lub wieprzowego, nadziewanego śmietaną, a następnie panierowanego i smażonego. Podawany jest najczęściej z pieczonymi ziemniakami i sosem tatarskim.

Karađorđeva šnicla
danie główne
Ilustracja
Karađorđeva šnicla
Rodzaj

kotlet

Kuchnia

kuchnia serbska, kuchnia albańska

Data i miejsce powstania

1959
Serbia (Jugosławia)

Twórca Mića Stojanović
Obróbka żywności

smażenie

Składniki

wieprzowina lub cielęcina, śmietana, panier

Karađorđeva šnicla, frytki i sos tatarski

Historia edytuj

Historia dania jest stosunkowo krótka. Stworzył je szef kuchni, Mića Stojanović (jeden z pierwszych kucharzy serbskich, którzy zdobyli sławę międzynarodową[1]) w 1959[3], kiedy stanął przed zadaniem przygotowania dla delegacji sowieckiej kotletu de volaille, a nie dysponował akurat mięsem drobiowym. Użył w tej sytuacji cielęciny zamiast kurczaka. Nie do końca zadowolony z rezultatu, polał danie sosem tatarskim i ozdobił plasterkiem cytryny oraz kawałkami pomidora, co w efekcie przypominało Order Gwiazdy Jerzego Czarnego, od czego ukuto nazwę dania[3].

Znaczenie edytuj

Kotlet nazywany jest potocznie snem dziewic (девојачки сан/devojački san)[4], ze względu na swój falliczny kształt[4][3]. Stanowić miał „narodową alternatywę” dla bardziej popularnego sznycla wiedeńskiego (serb. bečka šnicla). Według Stojanovicia danie stało się istotnym krokiem na drodze do budowania „gastronomicznej świadomości narodowej” Serbów[1].

Na terenie Albanii to samo danie jest serwowane pod nazwą „Skenderbeg”, co ma być nawiązaniem do albańskiego bohatera narodowego[5].

Przypisy edytuj

  1. a b c Tadeusz Czekalski, Lokalne tradycje kulinarne w procesie integracji serbskiego rynku żywnościowego z Unią Europejską, w: Łódzkie Studia Etnograficzne, tom 56, 2017, s. 117, ISSN 2450-5544
  2. Dzengis Jasar i inni, HEALTH ISSUES AND NUTRITION IN THE BALKANS, „Journal of Hygienic Engineering and Design”, 2021, s. 98.
  3. a b c Dejanović, Velimir (2004-06-11), "Одликовао шницлу "Карађорђеву", w: Politika. s. 25.
  4. a b "Devojački san", w: Kurir (serb.). 2004-10-06. zarchiwizowane 2006-10-12.
  5. Ruža Fotiadis, Der Balkan im Kochtopf: Essen und Ethnizität, Konsum und Kultur am Küchentisch, „Südosteuropäische Hefte” (1), 2014, s. 17.