Klasztor dominikanów w Ptuju

dawny klasztor dominikański w słoweńskim mieście Ptuj

Klasztor dominikanów (słoweń. Dominikanski samostan) – dawny klasztor Zakonu Kaznodziejskiego znajdujący się w słoweńskim mieście Ptuj.

Klasztor dominikanów
Dominikanski samostan
Zabytek: nr rej. 1-00588 z dnia 30.04.1996
Ilustracja
Widok z zachodu
Państwo

 Słowenia

Miejscowość

Ptuj

Kościół

katolicki

Właściciel

Dominikanie

Obiekty sakralne
kościół

Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny

Fundator

Matylda

Styl

gotyk, barok

Data budowy

1230

Data zamknięcia

1785

Położenie na mapie Ptuja
Mapa konturowa Ptuja, po lewej znajduje się punkt z opisem „Klasztor dominikanów”
Położenie na mapie Słowenii
Mapa konturowa Słowenii, po prawej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Klasztor dominikanów”
Położenie na mapie gminy miejskiej Ptuj
Mapa konturowa gminy miejskiej Ptuj, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Klasztor dominikanów”
Ziemia46°25′14″N 15°51′53″E/46,420556 15,864722
Strona internetowa

Historia

edytuj

Klasztor został założony w 1230 przez Matyldę, wdowę po Fryderyku III, panu na Ptuju, przy wsparciu biskupa salzburskiego Eberharda II von Truchseesa. Placówkę przyporządkowano prowincji z Kolonii. Jesienią 1231 w kompleksie zamieszkało 6 zakonników na czele z pierwszym przeorem Otonem Gramatikiem z Friesach[1]. W 1251 roku klasztor włączono w obręb murów miejskich[2], a w 1255 ukończono jego budowę[3]. Do 1438 roku chowano w nim kolejnych panów na Ptuju. Kompleks przebudowano w XVII i XVIII wieku w stylu barokowym. W 1785 placówkę zamknięto w wyniku tzw. kasaty józefińskiej. Do 1923 roku budynki użytkowało wojsko, a w 1928 dawny klasztor zakupiło miasto, które utworzyło w nim muzeum[1]. 30 kwietnia 1996 obiekt wpisano do rejestru zabytków[3], a latach 2011–2013 w nim prowadzono prace konserwatorskie[2].

Architektura

edytuj

Klasztor wzniesiono na planie zbliżonym do czworokąta, z dobudówkami przy południowych narożnikach. Wewnętrzną część zajmuje dziedziniec ze studnią. Północną część kompleksu stanowi barokowy kościół pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny, z fasadą od wschodu. Na wschodniej elewacji umiejscowione jest również główne wejście do klasztoru, nad którym znajduje się kartusz z wizerunkiem św. Dominika. Fasada świątyni pokryta jest stiukiem, zdobi ją pięć nisz z rzeźbami świętych – Matki Bożej, Alberta Wielkiego, Dominika, Tomasza z Akwinu i Piotra z Werony. Pierwotnie w miejscu tej fasady znajdowało się prezbiterium, które rozebrano pod koniec XVII wieku, a świątynię przeorientowano[1]. Dawny kościół został dostosowany do pełnienia funkcji sali koncertowej lub kongresowej[4].

Galeria

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. a b c Dominikanski samostan Ptuj [online], dominikanskisamostan.si [dostęp 2023-05-09] (słoweń.).
  2. a b Dominikanski samostan na Ptuju – Arheološke raziskave ob prenovi v letih 2011–2013, [w:] zvkds.si [online] [dostęp 2023-05-09].
  3. a b Register kulturne dediščine RKD [online], geohub.gov.si [dostęp 2023-05-09].
  4. Dominikanski samostan Ptuj [online], dominikanskisamostan.si [dostęp 2023-05-09] (słoweń.).