Kościół św. Barbary w Strumieniu

zabytkowy kościół w Strumieniu (woj. śląskie)

Kościół świętej Barbaryrzymskokatolicki kościół parafialny należący do dekanatu Strumień diecezji bielsko-żywieckiej.

Kościół Świętej Barbary
179/60 z 2.03.1960 oraz A-354/78 z 17.08.1978[1]
kościół parafialny
ilustracja
Państwo

 Polska

Województwo

 śląskie

Miejscowość

Strumień

Adres

1 Maja 9, 43-246 Strumień

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki

Parafia

św. Barbary w Strumieniu

Sanktuarium

od Sanktuarium od 2009r.

Wezwanie

św. Barbary

Wspomnienie liturgiczne

4 grudnia

Przedmioty szczególnego kultu
Relikwie

Świętej Barbary, świętego Krzyża

Cudowne wizerunki

Monstrancja "Różana", Główny obraz Świętej Barbary, Wotywny obraz fundacji ks. Janusa autorstwa Piotra Brygierskiego z 1688r.,rozeta witrażowa autorstwa Teresy Pryczek

Położenie na mapie Strumienia
Mapa konturowa Strumienia, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Kościół Świętej Barbary”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Kościół Świętej Barbary”
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Kościół Świętej Barbary”
Położenie na mapie powiatu cieszyńskiego
Mapa konturowa powiatu cieszyńskiego, blisko górnej krawiędzi znajduje się punkt z opisem „Kościół Świętej Barbary”
Położenie na mapie gminy Strumień
Mapa konturowa gminy Strumień, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „Kościół Świętej Barbary”
Ziemia49°54′57,2″N 18°45′43,7″E/49,915889 18,762139
Strona internetowa

Historia edytuj

Obecna murowana świątynia została wzniesiona w latach 1789-1790 i ufundowana przez księcia sasko-cieszyńskiego i jednocześnie królewicza polskiego, Alberta Kazimierza (czwartego syna króla Polski Augusta III Sasa) oraz jego żony, arcyksiężnej Marii Krystyny (ukochanej córki cesarza Franciszka I i cesarzowej Marii Teresy). Została poświęcona w dniu 5 grudnia 1790 roku przez komisarza biskupiego i dziekana cieszyńskiego, księdza Alojzego Lohna.

W 1936 roku świątynia została odnowiona przez księdza dziekana Alojzego Gałuszkę. Prace remontowe były prowadzone przez Stanisława Pochwalskiego z Krakowa.

 
Wejście do świątyni

W 1945 roku kościół uległ poważnym zniszczeniom w czasie bombardowania i ostrzału miasta przez wojska sowieckie i wycofujące się wojska niemieckie. Dzięki staraniom ówczesnego administratora parafii, księdza Bernarda Barysza, został stosunkowo szybko odbudowany. W latach 1960-1970, podczas urzędowania księdza proboszcza Alojzego Raszki zostały podjęte prace remontowo-budowlane przy umocnieniu murów świątyni (ponieważ budowla została wybudowana na podmokłym gruncie) oraz renowacji wnętrza. Projektantami prac byli: inż. Pałka i dr A. Lisik[2]. W 2015 przeprowadzono remont wieży kościelnej wraz z renowacją krzyża stalowego[3].

Malowidło iluzjonistyczne edytuj

W 1999, podczas prac konserwatorskich, odkryto pod grubymi warstwami kurzu, zarys malowidła ściennego, znajdującego się na ścianie za ołtarzem głównym (cała wysokość ściany prezbiterium). Jest to późnobarokowy fresk wykonany w technice mieszanej na tynku szorstkim z odciśniętym rysunkiem. Przedstawia ołtarz architektoniczny namalowany iluzjonistycznie. Stan zachowania dzieła był stosunkowo dobry. Odkryto też dekoracje malarskie na pozostałych dwóch ścianach w prezbiterium, będące kontynuacją głównego wizerunku, ale były one pokryte warstwami farb, pobiał i gipsu. Malarskie przedstawienie ołtarza wykonano najprawdopodobniej w latach 1789-1790. Twórca dzieła nie jest znany, chociaż może być przypisywane Ignacemu Chambrezowi, który stworzył malowane na płótnie stacje drogi krzyżowej dla fary w Strumieniu (1793)[4].

Organy edytuj

Instrument zbudowany przez braci Rieger z Jägerndorfu[5].

Dyspozycja organów
Manuał I Manuał II Pedał
Principal 8' Geigen Prinzipal 8' Violon 16'
Bourdon 16' Lieblich Gedeckt 16' Subbas 16'
Hohlflöte 8' Aeolina 8' Cello 8'
Gamba 8' Vox Coelestis 8' Octavbass 8'
Salicional 8' Rohrflöte 8'
Gedeckt 8' Viola 4'
Octave 4'
Flet 4'
Pikolo 2'
Mixtur 4 fach

Dzwony edytuj

Pierwsze potwierdzone źródłowo 3 dzwony parafia posiadała w wieży drewnianego jeszcze ko­ścioła. W 1792 r. zostały przeniesione do nowej, murowanej świątyni. Potwierdzają to dane z 1804 r. Wskazują one również, że wówczas dzwonów było pięć[6].

Przedwojenny zestaw dzwonów został zabrany przez hitlerowców na cele wojenne. Tymczasowy zestaw dzwonów stalowych służył do czasu odlania obecnego. Znajduje się w kościele filialnym w Zbytkowie[7].

Nowe dzwony zostały poświęcone w 2008 roku przez Bp. Tadeusza Rakoczy. Dzwon Jana Paweł II musiał zostać na nowo przelany z powodu niewłaściwej tonacji. W związku z tą sytuacją 18 marca 2009 r. bp Jan Zimniak poświęcił na nowo przelany dzwon Jana Pawła oraz odrestaurowany Dzwon św. Franciszka Ksawerego. Znajduje się na nim wizerunek św. Barbary, adorującej Najświętszy Sakrament i wizerunek św. Franciszka Ksawerego[6].

Imię Waga (kg) Ton uderzeniowy Rok odlania Odlewnia
Mały dzwon Jan Paweł 2 350 kg h' 2008 Ludwisarnia Rudolfa Pernera, Pasawa
Średni dzwon św. Rodzina 500 kg a' 2008 Ludwisarnia Rudolfa Pernera, Pasawa
Duży dzwon św. Barbara 820 kg fis' 2008 Ludwisarnia Rudolfa Pernera, Pasawa

Przypisy edytuj

  1. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo śląskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023 [dostęp 2018-09-23].
  2. Historia Kościoła. Rzymskokatolicka Parafia Św. Barbary w Strumieniu. [dostęp 2018-09-23]. (pol.).
  3. Wykaz prac konserwatorskich przy zabytkach wpisanych do rejestru zabytków, przeprowadzonych w latach 2013-2015 (wybór), w: Wiadomości Konserwatorskie Województwa Śląskiego, nr 8/2016, s. 408, ISBN 978-83-945841-1-5
  4. Barbara Aleksiejew-Wantuch, Irena Kontny, Odkrycie późnobarokowego, iluzjonistycznego malowidła w strumieńskiej farze, w: Wiadomości Konserwatorskie Województwa Śląskiego, nr 9/2017, s. 7-10, ISBN 978-83-945841-1-5
  5. Organy - Polskie Wirtualne Centrum Organowe [online], www.organy.pro [dostęp 2021-09-08].
  6. a b Historia Kościoła – Rzymskokatolicka Parafia św. Barbary w Strumieniu [online] [dostęp 2021-09-08] [zarchiwizowane z adresu 2017-07-24] (pol.).
  7. Redakcja, Strumień: Nowe dzwony w kościele [online], Warszawa Nasze Miasto, 23 grudnia 2008 [dostęp 2021-09-08] (pol.).