Parafia Ewangelicko-Reformowana w Łodzi

Parafia Ewangelicko-Reformowana w Łodzizbór ewangelicko-reformowany działający w Łodzi.

Parafia Ewangelicko-Reformowana w Łodzi
Ilustracja
Budynek kościoła (maj 2018)
Państwo

 Polska

Województwo

 łódzkie

Siedziba

Łódź

Adres

ul. Radwańska 37

Data powołania

1888 (filia zboru warszawskiego)
1902 (samodzielny zbór)[1]

Wyznanie

ewangelicyzm reformowany

Kościół

Ewangelicko-Reformowany w RP

Proboszcz

ks. Semko Koroza

Położenie na mapie Łodzi
Mapa konturowa Łodzi, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „kościół parafialny”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, w centrum znajduje się punkt z opisem „kościół parafialny”
Położenie na mapie województwa łódzkiego
Mapa konturowa województwa łódzkiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „kościół parafialny”
Ziemia51°45′07,44″N 19°26′56,16″E/51,752067 19,448933
Strona internetowa
Wnętrze kościoła

Proboszczem parafii jest pastor Semko Koroza.

Historia

edytuj

Pierwsi ewangelicy reformowani w okolicy Łodzi osiedli się w miejscowości Nowosolna, gdzie w 1849 roku powołano filiał parafii warszawskiej liczący około 53 osoby.[2]

W samej notowani są już w 1828 - było ich wtedy 4 rodziny liczące 10 osób.[3] Ich liczba powoli rosła: w 1847 roku było już 27 osób, w 1903 roku już 600 osób tego wyznania.[4]

Parafia powstała w 1888 roku, skupiając mieszkańców Łodzi i okolic, będących pochodzenia polskiego, francuskiego, czeskiego (największa grupa) oraz niemieckiego (z Nowosolnej). W 1903 roku parafia pozyskała stałego duchownego, dzięki czemu nabożeństwa (po polsku i niemiecku) zaczęły odbywać się regularnie - czeska część zboru założyła swój własny, niezależny i do łódzkiej parafii należały 324 osoby.[4]

Pierwsze plany budowy kościoła pochodzą z 1912 roku i projekty przedstawili Kazimierz Meisling, Władysław Marconi (sam ewangelik-reformowany) oraz Ignacy Stebelski. I wojna światowa, a potem kryzys gospodarczy uniemożliwiły wybudowanie własnego kościoła. W 1922 roku zamieszkał na stałe w Łodzi pierwszy pastor, Ludwik Zaunar i pod jego energicznym przywództwem przystąpiono do planów budowy kościoła, według zupełnie nowego planu architektonicznego.[3]

Kościół

edytuj

Świątynia została wzniesiona w latach 1928–1932, według projektu K. Janiszewskiego sporządzonego w 1924 roku[5]. Jego architektura jest wzorowana na kościele ewangelicko-reformowanym w Wilnie (z 1830 roku) i Raśnie na Białorusi (z ok. 1835 roku). Fundusze na kościół pochodziły ze zbiórek wśród parafian (nie tylko łódzkiego zboru), ale także z darowizn łódzkiego magistratu i różnych firm, m.in. Elektrowni Łódzkiej i Pabianickich Zakładów Chemicznych. Plac pod budowę podarowała współwyznawczyni Jadwiga z Knollów Egueniuszowa Geyrowa[6].

Budynek zwraca uwagę klasycznym portykiem z sześcioma kolumnami. W latach 80. XX wieku przeprowadzono remont budynku kościelnego oraz jego otoczenia. Położono m.in. marmurową posadzkę i zainstalowano organy.

Duchowni parafii w Łodzi

edytuj

Z parafii w Łodzi wywodzi się także troje duchownych ewangelicko-reformowanych pracujących za granicą:

Znani parafianie

edytuj

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Jolanta Sobczyńska: Łódzcy ewangelicy reformowani świętują rocznicę. dzienniklodzki.pl, 2012-10-07. [dostęp 2012-10-07].
  2. a b Kazimierz Bem, Słownik biograficzny duchownych ewangelicko-reformowanych. Pastorzy i diakonisy Jednoty Małopolskiej i Jednoty Warszawskiej 1815-1939, Warszawa 2015, ISBN 978-83-7507-187-0, OCLC 933503655.
  3. a b K. Woźniak, Miastotwórcza rola łódzkich ewangelików w l.1820-1939 [w]: Przeszłość Przyszłości. Z dziejów luteranizmu w Łodzi i regionie, Łódź 1998, s. 88.
  4. a b K. Stefański, Architektura Sakralna Łodzi w okresie przemysłowego rozwoju miasta 1821-1914, Łódź 1995, s. 113-117.
  5. Marek Budziarek, Łódzki Bedeker Wyznaniowy, Muzeum Historii Miasta Łodzi, Łódź 1998, ISBN 83-87434-05-1
  6. Ryszard Bonisławski, Joanna Podolska: Spacerownik, Polesie i Karolew. Łódź: Gazeta Wyborcza, 21 czerwca 2007, s. 2.
  7. Wyborcza.pl [online], pl/magazyn/7,124059,24036520,kazimierz-bem-pastor-kalwinski-w-polsce-sa-trzy-plcie.html?disableRedirects=true [dostęp 2024-04-24].
  8. Audycje [online], Unitarianie Uniwersaliści PL, 27 kwietnia 2020 [dostęp 2022-05-21] (pol.).
  9. Voorganger [online], Verenigde Doopsgezinde Gemeente IJmond [dostęp 2022-05-21] (ang.).
  10. http://www.shapinsaykirk.info/meet-the-minister/

Bibliografia

edytuj