Kościelniki Średnie
wieś w województwie dolnośląskim
Kościelniki Średnie (niem. Mittel-Steinkirch) – wieś w Polsce, na Śląsku, położona w województwie dolnośląskim, w powiecie lubańskim, w gminie Leśna.
| wieś | |
 Pałac w Kościelnikach Średnich | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Wysokość |
220-245[2] m n.p.m. |
| Liczba ludności (III 2011) |
230[3] |
| Strefa numeracyjna |
75 |
| Kod pocztowy |
59-820[4] |
| Tablice rejestracyjne |
DLB |
| SIMC |
0190147 |
Położenie na mapie gminy Leśna  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego  | |
Położenie na mapie powiatu lubańskiego  | |
 51°03′58″N 15°17′29″E/51,066111 15,291389[1]
| |
Położenie edytuj
Kościelniki Średnie to wieś o długości około 1,7 km będąca ogniwem długiego ciągu osadniczego, leżąca na Pogórzu Izerskim, u północno-zachodnich stóp zachodniego krańca Wzniesień Radoniowskich, na wysokości około 220-245 m n.p.m.[2]
Podział administracyjny edytuj
W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Kościelniki Średnie. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa jeleniogórskiego.
Zabytki edytuj
Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisane są obiekty[5]:
- kościół romański pw. Najświętszej Marii Panny (ruina), z XIII wieku, przebudowany w XV i XVIII wieku[6] (2017 r. w trakcie renowacji). Pierwsze wzmianki dotyczące kościoła pochodzą z 1335 r., kiedy to został on uwzględniony w spisie wizytacyjnym jako Ecclesia Lapidea. W XV wieku zostało założone sklepienie gwiaździste nad prezbiterium datowane na 1454 r. (data umieszczona na sklepieniu). W XIX w. od strony północnej dostawiono zakrystię oraz kruchtę. Obydwa pomieszczenia przesklepione są kolebką z lunetami. Kościół przetrwał II wojnę światową w stosunkowo dobrym stanie, jednak wkrótce porzucony, ale do co najmniej 1987 roku posiadał dach, w późniejszym okresie doprowadzony do ruiny[7].
- cmentarz przykościelny
- ogrodzenie
- kościół ewangelicki, obecnie rzymskokatolicki pw. Podwyższenia Krzyża, z 1905 r.
- cmentarz ewangelicki (nieczynny), z 1827 r.
- zespół pałacowy (nr 9), z XVIII w., XIX w.
Zobacz też edytuj
Przypisy edytuj
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 59468
- ↑ a b Słownik geografii turystycznej Sudetów. redakcja Marek Staffa. T. 2: Pogórze Izerskie. Cz. 1: A-Ł. Wrocław: Wydawnictwo I-BiS, 2003, s. 345-349. ISBN 83-85773-60-6.
- ↑ GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 529 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych woj. dolnośląskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 99. [dostęp 2012-09-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-03-27)].
- ↑ Janusz Czerwiński, Ryszard Chanas, Dolny Śląsk - przewodnik, Warszawa: Wyd. Sport i Turystyka, 1977, s. 318.
- ↑ https://www.oficyna.pwr.edu.pl/wp-content/media/%C5%81u%C5%BCyniecka-E-red-Dziedzictwo-Architektoniczne-Badania-oraz-adaptacje-budowli-sakralnych-i-obronnych.pdf
Bibliografia edytuj
- Słownik geografii turystycznej Sudetów. Marek Staffa (redakcja). T. 2: Pogórze Izerskie (A-Ł). Wrocław: Wydawnictwo I-BiS, 2003, ISBN 83-85773-60-6.