Kondorowate
Kondorowate[2] (Cathartidae) – rodzina ptaków z rzędu kondorowych (Cathartiformes).
| ||
| Cathartidae[1] | ||
| Lafresnaye, 1839 | ||
 Przedstawiciel rodziny – kondor kalifornijski (Gymnogyps californianus) | ||
| Systematyka | ||
| Domena | eukarionty | |
| Królestwo | zwierzęta | |
| Typ | strunowce | |
| Podtyp | kręgowce | |
| Gromada | ptaki | |
| Podgromada | Neornithes | |
| Infragromada | ptaki neognatyczne | |
| Rząd | kondorowe | |
| Rodzina | kondorowate | |
| Typ nomenklatoryczny | ||
|
Cathartes Illiger, 1811 | ||
| Rodzaje | ||
|
zobacz opis w tekście | ||
| Zasięg występowania | ||
 Zasięg terytorium w sezonie lęgowym Zasięg całoroczny co najmniej jednego gatunku | ||
WystępowanieEdytuj
Obejmuje gatunki głównie padlinożerne zamieszkujące różnorodne środowiska od najwyższych partii gór po równikowe lasy deszczowe czy miasta. Kondorowate występują w Ameryce od południowej Kanady po Patagonię[3].
CharakterystykaEdytuj
Ptaki te charakteryzują się następującymi cechami:
- długość ciała 60–130 cm
- rozpiętość skrzydeł do 310 cm
- większość gatunków (poza kondorem królewskim) ciemno upierzona
- głowa naga, często z różnorodnymi wytworami skórnymi
- gniazdo zakładają na półce skalnej, drzewie, na ziemi lub na budynku
- składają od 1 do 3 jaj
- wysiadywanie trwa zazwyczaj około 5 tygodni
- młode opuszczają gniazdo w wieku od 10 do 20 tygodni.
SystematykaEdytuj
Do rodziny Cathartidae należą następujące rodzaje[2]:
- Gymnogyps Lesson, 1842 – jedynym przedstawicielem jest Gymnogyps californianus (Shaw, 1797) – kondor kalifornijski
- Sarcoramphus Duméril, 1805 – jedynym przedstawicielem jest Sarcoramphus papa (Linnaeus, 1758) – kondor królewski
- Vultur Linnaeus, 1758 – jedynym przedstawicielem jest Vultur gryphus Linnaeus, 1758 – kondor wielki
- Coragyps Le Maout, 1853 – jedynym przedstawicielem jest Coragyps atratus (Bechstein, 1793) – sępnik czarny
- Cathartes Illiger, 1811
KlasyfikacjaEdytuj
Pozycja systematyczna rodziny Cathartidae nie jest pewna. Bywa ona klasyfikowana w rzędzie szponiastych (Accipitriformes)[4], jednak niektórzy zaliczają ją do rzędu sokołowych (Falconiformes)[5], bocianowców (Ciconiiformes)[6][7] lub w odrębnym rzędzie kondorowych (Cathartiformes) Seebohm, 1890[8][9][10][2][11]. W niektórych klasyfikacjach Cathartidae była uznawana za młodszy synonim nazwy Ciconiidae[12]. Badania genetyczne przeprowadzone przez Tagliariniego i współpracowników (2009) sugerują, że kondorowate są bardziej bazalne niż jastrzębiowate (Accipitridae) i sokołowate (Falconiidae), jednak nie wyjaśniają w pełni relacji filogenetycznych pomiędzy tymi rodzinami a bocianowatymi, uznawanymi za ich grupę siostrzaną[13].
PrzypisyEdytuj
- ↑ Cathartidae, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
- ↑ a b c Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Cathartidae Lafresnaye, 1839 - kondorowate - New World Vultures (Wersja: 2016-10-02). W: Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-05-28].
- ↑ D.W. Winkler, S.M. Billerman & I.J. Lovette: New World Vultures (Cathartidae), version 1.0.. W: S.M. Billerman, B.K. Keeney, P.G. Rodewald & T.S. Schulenberg (red.): Birds of the World. Ithaca, NY: Cornell Lab of Ornithology, 2020. DOI: 10.2173/bow.cathar1.01. [dostęp 2020-05-28]. (ang.)
- ↑ Shannon J. Hackett i inni. A phylogenomic study of birds reveals their evolutionary history. „Science”. 320 (5884), s. 1763–1768, 2008. DOI: 10.1126/science.1157704 (ang.).
- ↑ Alexander Wetmore: A Classification for the Birds of the World. Smithsonian Institution, 1960.
- ↑ Family Cathartidae (ang.). InfoNatura. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-03-03)].
- ↑ Charles G. Sibley, Jon E. Ahlquist. Phylogeny and Classification of Birds: A Study in Molecular Evolution. „The Quarterly Review of Biology”. 67 (1), 1992 (ang.).
- ↑ South American Classification Committee. American Ornithologists' Union: A classification of the bird species of South America (ang.). [dostęp 2012-08-05].
- ↑ Comitê Brasileiros de Registros Ornitlógicos: Lista das Aves do Brasil (port.). 2006. [dostęp 2014-03-02].
- ↑ Paweł Mielczarek, Włodzimierz Cichocki. Polskie nazewnictwo ptaków świata. „Notatki Ornitologiczne”. Tom 40. Zeszyt specjalny, 1999. ISSN 0550-0842.
- ↑ BirdLife International, Vultur gryphus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [online] [dostęp 2020-06-03] (ang.).
- ↑ Cathartidae, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] [dostęp 2007-03-25] [zarchiwizowane z adresu 2007-03-25] (ang.).
- ↑ Marcella Mergulhão Tagliarini, Julio Cesar Pieczarka, Cleusa Yoshiko Nagamachi, Jorge Rissino i inni. Chromosomal analysis in Cathartidae: distribution of heterochromatic blocks and rDNA, and phylogenetic considerations. „Genetica”. 135 (3), s. 299–304, 2009. DOI: 10.1007/s10709-008-9278-2 (ang.).
