Kongijka rdzawa
Kongijka rdzawa[7] (Deomys ferrugineus) – gatunek ssaka z podrodziny sztywniaków (Deomyinae) w obrębie rodziny myszowatych (Muridae), występujący w Afryce Środkowej[6][8].
| Deomys ferrugineus[1] | |||
| O. Thomas, 1888[2] | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Infrarząd | |||
| Nadrodzina | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
kongijka rdzawa | ||
| Synonimy | |||
| |||
| Podgatunki | |||
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[6] | |||
 | |||
Zasięg występowania edytuj
Kongijka rdzawa występuje w środkowej Afryce zamieszkując w zależności od podgatunku[9]:
- D. ferrugineus ferrugineus – dolny bieg rzeki Kongo.
- D. ferrugineus christyi – znany tylko z miejsca typowego w Poko, rzeka Uele, północna Demokratyczna Republika Konga.
Występuje również w Kamerunie, Gwinei Równikowej, Gabonie, Ugandzie, Rwandzie, Burundi i północno-zachodniej Tanzanii, ale przynależność podgatunkowa nie jest znana[9].
Taksonomia edytuj
Rodzaj i gatunek po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego opisał w 1888 roku brytyjski zoolog Oldfield Thomas nadając im odpowiednio nazwy Deomys i Deomys ferrugineus[2]. Holotyp pochodził z dolnego biegu rzeki Kongo[8]. Jedyny przedstawiciel rodzaju kongijka[7] (Deomys)[10][9].
Molekularne analizy filogenetyczne z 2001 roku obejmujące sekwencje nDNA oraz mtDNA oraz całkowitą hybrydyzację DNA-DNA sugerują, że Deomys nie należy do Dendromurinae, ale tworzy grupę siostrzaną z Acomys, Uranomys i Lophuromys[9]. Autorzy Illustrated Checklist of the Mammals of the World rozpoznają dwa podgatunki[9].
Etymologia edytuj
- Deomys: gr. δεω deō „wiązać, pętać”; μυς mus, μυος muos „mysz”[11].
- ferrugineus: łac. ferrugineus „rdzawy”, od ferrugo, ferruginis „rdza”, od ferrum „żelazo”[12].
- christyi: Cuthbert Christy (1863–1932), angielski lekarz, podróżnik i zoolog[13].
- poensis: Fernando Póo lub Fernando Pó (obecnie Bioko), Zatoka Gwinejska[14].
Morfologia edytuj
Długość ciała (bez ogona) 109–150 mm, długość ogona 159–202 mm, długość ucha 23–27 mm, długość tylnej stopy 33–38 mm; masa ciała 40–77 g[10].
Ekologia edytuj
Kongijka rdzawa występuje na terenach nizinnych i zabagnionych, żeruje w strumieniach w lasach nizinnych i górskich, chwytając owady i inne bezkręgowce, rzadziej jada rośliny[6][8].
Populacja edytuj
Kongijka rdzawa żyje na rozległym obszarze, jej populacja jest stabilna, lokalnie bywa liczna. Występuje w kilku obszarach chronionych. Jest ona uznawana za gatunek najmniejszej troski[6].
Przypisy edytuj
- ↑ Deomys ferrugineus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b c O. Thomas. On a New and Interesting Annectant Genus of Muridae, with Remarks on the Relations of the Old- and New-World Members of the Family. „Proceedings of the Zoological Society of London”. 1888, s. 130, 1888. (ang.).
- ↑ O. Thomas. New African Rodents and Insect ivores, mostly collected by Dr. C. Christy for the Congo Museum. „The Annals and Magazine of Natural History”. Eighth Series. 16, s. 150, 1915. (ang.).
- ↑ U. Rahm & W.N. Verheyen. Description d’une nouvelle sous-espèce congolaise de Deomys ferrugineus. „Revue de Zoologie et de Botanique Africaines”. 62 (3–4), s. 343, 1960. (fr.).
- ↑ M. Eisentraut. Ein neuer Vertreter der Muriden von der Insel Fernando Poo. „Bonner Zoologische Beiträge”. 16, s. 8, 1965.
- ↑ a b c d D. Schlitter & J. Kerbis Peterhans, Deomys ferrugineus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2016, wersja 2021-3 [dostęp 2021-12-29] (ang.).
- ↑ a b W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 258. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
- ↑ a b c D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Species: Deomys ferrugineus. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2020-10-10].
- ↑ a b c d e C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 446. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
- ↑ a b Ch. Denys, P. Taylor & K. Aplin. Opisy gatunków Muridae: Ch. Denys, P. Taylor, C. Burgin, K. Aplin, P.-H. Fabre, R. Haslauer, J. Woinarski, B. Breed & J. Menzies: Family Muridae (True Mice and Rats, Gerbils and relatives). W: D.E. Wilson, R.A. Mittermeier & T.E. Lacher (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 7: Rodents II. Barcelona: Lynx Edicions, 2017, s. 604–605. ISBN 978-84-16728-04-6. (ang.).
- ↑ T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 222, 1904. (ang.).
- ↑ ferrugineus, [w:] The Key to Scientific Names, J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca [dostęp 2021-12-29] (ang.).
- ↑ christyi, [w:] The Key to Scientific Names, J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca [dostęp 2021-12-29] (ang.).
- ↑ poensis, [w:] The Key to Scientific Names, J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca [dostęp 2021-12-29] (ang.).