Kossów

wieś w województwie świętokrzyskim

Kossów (Kosów do roku 2000) – wieś (dawniej miasto) w Polsce, położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie włoszczowskim, w gminie Radków[5][4].

Kossów
wieś
Ilustracja
Kościół pw. Matki Bożej Częstochowskiej
Państwo

 Polska

Województwo

 świętokrzyskie

Powiat

włoszczowski

Gmina

Radków

Liczba ludności (2021)

227[2]

Strefa numeracyjna

34

Kod pocztowy

29-135[3]

Tablice rejestracyjne

TLW

SIMC

0144087[4]

Położenie na mapie gminy Radków
Mapa konturowa gminy Radków, blisko centrum po prawej na dole znajduje się punkt z opisem „Kossów”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Kossów”
Położenie na mapie województwa świętokrzyskiego
Mapa konturowa województwa świętokrzyskiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „Kossów”
Położenie na mapie powiatu włoszczowskiego
Mapa konturowa powiatu włoszczowskiego, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Kossów”
Ziemia50°41′49″N 20°01′37″E/50,696944 20,026944[1]
Strona internetowa

Kossów uzyskał lokację miejską przed 1581 rokiem, zdegradowany w 1869 roku[6].

Części wsi

edytuj
Integralne części wsi[4][5]
SIMC Nazwa Rodzaj
0144093 Budki przysiółek
0144101 Laskowiec przysiółek
0144118 Lipie przysiółek
0144124 Nowiny przysiółek
0144130 Sadki przysiółek
0144147 Zastawie przysiółek

Historia

edytuj

Niegdyś Kossów posiadał prawa miejskie. Data ich nadania nie jest znana. Według Jana Długosza w XV w. miasto było własnością szlachecką. Płaciło ono dziesięcinę prepozyturze krakowskiej. Kossów był niewielkim ośrodkiem miejskim – w 1581 r. było tu zaledwie 9 rzemieślników i 5 komorników. W mieście znajdował się dwukołowy młyn wodny oraz stępa.

W 1684 r. miasto pełniło funkcję ośrodka dóbr szlacheckich. Miało ono w tym czasie tylko 4 rzemieślników. W XIX w. rozwinął się tu drobny przemysł, powstały: papiernia, tartak, gorzelnia i huta szkła. W końcu XVIII w. Kossów utracił prawa miejskie[7].

W 1960 r. miejscowość miała 526 mieszkańców.

W latach 1954–1961 wieś należała i była siedzibą władz gromady Kossów, po jej zniesieniu w gromadzie Radków. W latach 1975–1998 Kossów administracyjnie należał do województwa częstochowskiego.

Zabytki

edytuj
  • drewniany kościół pw. Matki Bożej Częstochowskiej (dawniej pw. Wszystkich Świętych), wzniesiony w połowie XVII w., remontowany w 1937 i 1958
  • drewniana dzwonnica z połowy XVII w., remontowana 1958
  • drewniany młyn wodny z przełomu XIX/XX w.
  • drewniany dom murowany z przełomu XIX/XX w.

Znani mieszkańcy

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 59065
  2. Wieś Kossów w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2022-10-03], liczba ludności w oparciu o dane GUS.
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., lipiec 2013, s. 509 [zarchiwizowane 2013-07-15].
  4. a b c TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2015-11-18].
  5. a b Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200).
  6. Robert Krzysztofik, Lokacje miejskie na obszarze Polski. Dokumentacja geograficzno-historyczna, Katowice 2007, s. 42–43.
  7. B ü s c h i n g A. F.: Erdbeschreibung; Zweiter Theil, welcher Ost- und Westpreussen, Polen und Lithauen, Galizien und Lodomerien,.... enthält. Hamburg 1788.
  8. Zdzisław Purchała - laureat Nagrody Kolberga 2001 [online], www.nagrodakolberg.pl [dostęp 2023-07-12].

Bibliografia

edytuj
  • „Miasta polskie w Tysiącleciu”, przewodn. kom. red. Stanisław Pazyra, Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, Wrocław – Warszawa – Kraków, 1965-1967

Linki zewnętrzne

edytuj