Leó Weiner (ur. 16 kwietnia 1885 w Budapeszcie, zm. 13 września 1960 tamże[1][2]) – węgierski kompozytor i pedagog muzyczny.

Leó Weiner
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

16 kwietnia 1885
Budapeszt

Data i miejsce śmierci

13 września 1960
Budapeszt

Gatunki

muzyka poważna

Zawód

kompozytor, pedagog

Życiorys

edytuj

W latach 1901–1906 studiował pod kierunkiem Hansa Koesslera w Akademii Muzycznej w Budapeszcie[1][2]. W latach 1907–1908 pracował jako korepetytor w budapeszteńskim teatrze Népszínház-Vígopera[1]. Od 1908 do 1957 roku był wykładowcą Akademii Muzycznej w Budapeszcie, gdzie początkowo nauczał teorii, później kompozycji i kameralistyki[1][2]. Otrzymał nagrodę im. Erkela (1906), Coolidge Prize (1922)[1] oraz dwukrotnie nagrodę im. Kossutha (1950, 1960)[1][2]. W 1953 roku rząd węgierski przyznał mu tytuł zasłużonego artysty[2].

Tworzył w idiomie romantycznym[1][2], w późniejszym okresie swojej twórczości na szerszą skalę zaczął wykorzystywać elementy węgierskiej muzyki ludowej[1]. Dokonał transkrypcji na orkiestrę wielu utworów J.S. Bacha, Franza Schuberta, Hectora Berlioza, Ferenca Liszta, Piotra Czajkowskiego i Béli Bartóka[1][2]. Do grona jego uczniów należeli m.in. Antal Doráti, Georg Solti, Eugene Ormandy, János Starker, Géza Anda i Tibor Varga[1][2].

(na podstawie materiałów źródłowych[2])

  • Összhangzattanra előkészítő jegyzetek (Budapeszt 1910; wyd. 3. pt. Az összhangzattan előkészítő iskolája Budapeszt 1917)
  • A zenei formák vázlatos ismertetése (Budapeszt 1911)
  • Elemző összhangzattan: Funkciótan (Budapeszt 1944)
  • A hangszeres zene formái (Budapeszt 1955)

Wybrane kompozycje

edytuj

(na podstawie materiałów źródłowych[1][2])

Utwory orkiestrowe

  • Scherzo (1905)
  • Serenada na małą orkiestrę (1906)
  • Farsang na małą orkiestrę (1907)
  • Concertino na fortepian i orkiestrę (1923)
  • Katonásdi (1923)
  • suita Magyar népi táncok (1931)
  • 5 divertimenti (I na orkiestrę smyczkową 1934, II „Magyar népi dallamok” na orkiestrę smyczkową 1938, III „Impressioni ungheresi” 1950, IV 1951, V 1951)
  • Romanze na wiolonczelę, harfę i smyczki (1949)
  • Változatok egy magyar népdal felett (1949)
  • 2 koncerty skrzypcowe (I 1950, II 1957)
  • Három magyar népi tánc na orkiestrę salonową (1951)
  • Ünnepi hangok (1951)
  • poemat symfoniczny Toldi (1952)
  • Passacaglia (1955)
  • Magyar gyermek-és népdalok na małą orkiestrę (1955)

Utwory kameralne

  • Scherzo na kwintet smyczkowy (1905)
  • Magyar ábránd na tárogató i cymbały (1905)
  • 3 kwartety smyczkowe (I Es-dur 1906, II fis-moll 1921, III G-dur „Pastorale, phantaisie et fugue” 1938)
  • Trio smyczkowe (1908)
  • Ballade na klarnet lub altówkę i fortepian (1911)
  • 2 sonaty skrzypcowe (I D-dur 1911, II fis-moll 1918)
  • Romanze na wiolonczelę i fortepian (1921)
  • Peregi verbunk na skrzypce lub altówkę lub klarnet i fortepian (1951)
  • Bevezetés és csürdöngölö na kwintet dęty i kwintet smyczkowy (1957)

Utwory fortepianowe

  • Tarantella na 2 fortepiany na 8 rąk (1905)
  • Változatok (1905)
  • Caprice (1908)
  • Präludium, Nocturne und Scherzo (1911)
  • Miniatür-Bilder (1918)
  • Lakodalmas (1936)
  • Passacaglia (1936)
  • Három magyar népi tánc (1941)
  • Változatok egy magyar népdal fölött (1950)
  • Suita na 2 fortepiany (1950)
  • Farsang na 2 fortepiany (1950)
  • Magyar népi muzsika (1953)

Utwory wokalne

  • Agnus Dei na chór (1906)
  • Gloria na chór (1906)

Utwory sceniczne

  • opera A gondolás (nie wystawiona, zaginiona)
  • balet Csongor és Tünde (1927, wyst. Budapeszt 1930)

Przypisy

edytuj
  1. a b c d e f g h i j k Encyklopedia Muzyczna PWM. T. 12. Część biograficzna w–ż. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 2012, s. 122. ISBN 978-83-224-0935-0.
  2. a b c d e f g h i j Baker’s Biographical Dictionary of Musicians. T. Volume 6 Stre–Zyli. New York: Schirmer Books, 2001, s. 3883. ISBN 0-02-865571-0.

Linki zewnętrzne

edytuj