Lehua

bezludna wyspa Hawajów

Lehua – wysepka w kształcie półksiężyca, leżąca w archipelagu Hawajów. Należy do hrabstwa Kauaʻi, części stanu Hawaje.

Lehua
Ilustracja
Wyspa Lehua widziana od wschodu
Państwo

 Stany Zjednoczone

Stan

 Hawaje

Akwen

Ocean Spokojny

Archipelag

Hawaje

Powierzchnia

1,11 km²

Najwyższy punkt

213 m n.p.m.

Populacja 
• liczba ludności


0

Położenie na mapie Hawajów
Mapa konturowa Hawajów, blisko lewej krawiędzi u góry znajduje się punkt z opisem „Lehua”
Położenie na mapie Oceanu Spokojnego
Mapa konturowa Oceanu Spokojnego, u góry znajduje się punkt z opisem „Lehua”
Ziemia22°01′12″N 160°05′51″W/22,020000 -160,097500
Mapa wyspy

Geografia

edytuj

Wyspa znajduje się około kilometr na północ od północnego cypla większej wyspy Niʻihau. Ma kształt półksiężyca otwartego ku północy, z niskimi rogami, wznoszącego się do ok. 700 ft (213 m) n.p.m. w środkowej części. W zachodniej części wyspy znajduje się naturalny łuk skalny[1]. Wyspa stanowi szczyt zerodowanego wulkanicznego stożka tufowego, który jest częścią znacznie większego wulkanu tarczowego tworzącego wyspę Niʻihau[2]. Był on aktywny 4,89 ± 0,11 miliona lat temu (pliocen)[3].

Jest to największa przybrzeżna wysepka w archipelagu Hawajów, około dwukrotnie większa niż następna w kolejności Kaʻula. Z powodu erozji wyspa powoli się zmniejsza; jej powierzchnia to ok. 111 ha[4]. W klifach wyspy znajdują się jaskinie morskie, w tym Anakukaiaiki, w wierzeniach Hawajczyków stanowiąca siedzibę Kukaiaiki, syna boga rekinów Kūhaimoana. Lehua jest niezamieszkana, ale rybacy, nurkowie i obserwatorzy ptaków często pływają wokół niej. Do lądowania wymagana jest zgoda Straży Wybrzeża Stanów Zjednoczonych[2].

Przyroda

edytuj

Na wyspie gnieździ się około 25 tysięcy par ptaków morskich należących do 11 gatunków. Najpospolitsze są burzyki klinosterne, ale na wyspie znajduje się największa na Hawajach kolonia głuptaków białobrzuchych i druga co do wielkości kolonia głuptaków czerwononogich. Gnieżdżą się tam albatros czarnonogi i albatros ciemnolicy, widziany był także nawałnik białorzytny i burzyk hawajski. Na wyspie stwierdzono występowanie 60 gatunków owadów. Z tej liczby 11 jest endemicznych dla Hawajów, ale większość stanowią obce gatunki, jak mrówka Pheidole megacephala i szarańczak Schistocerca nitens. Opady na wyspie są niskie i roślinność usycha w porze suchej, aby odrosnąć z nadejściem zimowych deszczów. Na wyspie rosną 22 gatunki roślin, z czego 9 endemitów[2].

Ekosystem wyspy zaburzyły obce, inwazyjne gatunki ssaków: szczur polinezyjski i królik europejski[2]. Króliki zjadały rodzime gatunki flory i konkurowały z ptakami o nory; udało się je wytępić dzięki odstrzałom w 2005 i 2006 roku. Wszystkożerne szczury oprócz zjadania miejscowych roślin stanowią bezpośrednie zagrożenie dla ptasich jaj i piskląt; w 2009 rozpoczęto program deratyzacji[5]. Obcym gatunkiem, który zagraża miejscowym ptakom, jest także sowa płomykówka zwyczajna[4].

Historia

edytuj

Wyspa, choć niezamieszkana, była dobrze znana Hawajczykom i często wymieniana w przekazach ustnych. Nie ma na niej pozostałości domów, ale znajdują się tam kamienne konstrukcje o znaczeniu kultowym (heiau)[2]. Lehua była jedną z pierwszych pięciu wysp, które w 1778 roku jako pierwszy Europejczyk zobaczył kapitan James Cook; zapisał jej nazwę jako „Oreehoua”[6]. Na szczycie znajduje się latarnia morska Lehua Rock Light, na wysokości 704 ft (215 m) n.p.m.[1]

Przypisy

edytuj
  1. a b 14. Hawaii. W: United States Coast Pilot. Wyd. 49 (2017). T. 7: Pacific Coast: California, Oregon, Washington, Hawaii and Pacific Islands.
  2. a b c d e Islets: Niihau > Lehua. Offshore Islands Restoration Committee. [dostęp 2017-01-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-01-06)]. (ang.).
  3. Ken Rubin: The Formation of the Hawaiian Islands. Hawaii Center for Vulcanology, 2013-06-10. [dostęp 2017-01-03]. (ang.).
  4. a b Lehua Island. Island Conservation. [dostęp 2017-01-03]. (ang.).
  5. Justin W. Fischer, Peter Dunlevy: Eradicating Rats on Lehua Island, Hawaii, with the Help of GIS and GPS. esri. [dostęp 2017-01-03].
  6. Cook’s Third Voyage. W: Peter Henry Buck: Explorers of the Pacific: European and American discoveries in Polynesia. The Museum, 1953.