Pliocen
Pliocen (ang. Pliocene z gr. πλεῖον 'bardziej' i καινός 'nowy')
- w sensie geochronologicznym: druga epoka neogenu, trwająca około 2,7 miliona lat (od 5,33 do 2,58 mln lat temu). Pliocen jest młodszy od miocenu, a starszy od plejstocenu. Dzieli się na dwa wieki: zankl i piacent.
| |||
| Tabela stratygraficzna | |||
| |||
- w sensie chronostratygraficznym: drugi oddział neogenu, wyższy od miocenu a niższy od plejstocenu, oddziału czwartorzędu. Dzieli się na dwa piętra: zankl i piacent.
We wcześniejszych podziałach do pliocenu zaliczany był także gelas, obecnie stanowiący najmłodszy wiek/piętro plejstocenu.
Klimat i geologiaEdytuj
Pliocen charakteryzował się dość surowym klimatem. Kontynenty zbliżają się do swego obecnego położenia. Klimat osusza się i oziębia. Duże obszary ulegają stepowieniu. Lądolód pokrywa Antarktydę, część Ameryki Południowej i częściowo kontynenty półkuli północnej. Morze Śródziemne, od dawna pozbawione połączenia z Atlantykiem, odzyskuje je: jego poziom się podnosi. Powstaje Przesmyk Panamski, do Ameryki Południowej napływają zwierzęta z Ameryki Północnej, wypierając częściowo faunę rodzimą.
Flora i faunaEdytuj
Ochłodzeniu klimatu towarzyszy jego osuszenie - powierzchnia lasów silnie zmniejsza się, duże połacie Ziemi pokrywają trawy. Rozprzestrzeniają się trawożerne kopytne. Stepy Eurazji przemierzają wielkie stada bydła, gazel, jeleni i antylop. Ameryka Północna jest zasiedlona przez bardzo licznych przedstawicieli jeleni, wielbłądów, koni, mastodontów i widłorogów. Rozwijają się hipopotamowate. Zwiększa się liczba gatunków mięsożernych. Pod koniec pliocenu drapieżnikiem szczytowym jest Smilodon - tygrys szablastozębny. W Ameryce Południowej żyją szczerbaki, w tym olbrzymie Megatherium, które - jak wiele innych rodzimych gatunków Ameryki Południowej - nie przetrwa postępującego ochłodzenia i inwazji gatunków z północy.
Ewolucja człowiekaEdytuj
W pliocenie w Afryce występowały człowiekowate z rodzajów Ardipithecus, a później Australopithecus, od których wywodzą się przodkowie rodzaju ludzkiego. Były one dwunożne.
