Leon Noras OFMConv.[1], właśc. Walenty Noras (ur. 14 lutego 1834 w Jaroszowicach, zm. 6 lutego 1903 w Sanoku) – polski franciszkanin konwentualny, kaznodzieja, przewodniczący kapituł, przełożony prowincji, asystent generała zakonu franciszkanów.

Leon Noras
Walenty Noras
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

14 lutego 1834
Jaroszowice

Data i miejsce śmierci

6 lutego 1903
Sanok

Miejsce pochówku

Cmentarz Centralny w Sanoku

asystent generała zakonu
Okres sprawowania

1879-1892

prowincjał prowincji galicyjskiej
Okres sprawowania

1892-1899

Wyznanie

katolicyzm

Kościół

rzymskokatolicki

Inkardynacja

franciszkanie

Śluby zakonne

27 października 1853

Prezbiterat

14 czerwca 1857

Nagrobek o. Leona Norasa

Życiorys

edytuj

Urodził się 14 lutego 1834 w Jaroszowicach (powiat pszczyński) jako syn właściciela młyna Jana i Anny z domu Kajosch. W 1852 wstąpił do zakonu franciszkanów (Zakon Braci Mniejszych Konwentualnych) w Krakowie, jesienią 1852 rozpoczął nowicjat, 27 października 1853 złożył śluby zakonne. 14 czerwca 1857 przyjął święcenia kapłańskie w bazylice katedralnej we Włocławku (udzielił bp Jan Michał Marszewski). Następnie krótkotrwale przebywał w Kaliszu, po czym przez 11 lat posługiwał w krakowskim klasztorze pracując jako kaznodzieja konwentu (1859), ekonom (1863–1866), i wikariusz konwentu. Przyczynił się do odbudowy klasztoru po pożarze z 1850 dokonując kwest.

W 1868 zgłosił się na misje i wyjechał do Włoch. Początkowo przebywał w Rzymie, gdzie zdał egzamin w Sygnaturze Penitencjarii, po czym w 1869 został skierowany do posługi w domku loretańskim Sanktuarium Santa Casa w Loreto i tam pracował jako spowiednik i penitencjarz dla Niemców i Polaków do 1879 (później ponownie w latach 1891-1892; jego następcą w tej funkcji został o. Franciszek Kurpas[2]). W tym czasie dokonał przekładu książek, które wydał w 1870 w Mikołowie pt. Kwiaty św. Leonarda z Porto Mawicio z Zakonu św. Franciszka ofiarowane w miesiącu maju Maryi Najświętszej, czyli rozważania tego świętego do użytku ludu wiejskiego oraz Pociecha utrapionych czyli pobudki do cierpliwości w cierpieniach, pisane przez autora niewidomego, obecnie przetłumaczone z języka włoskiego na polski (publikacje stały się następnie poczytne w Polsce). W 1879 został wybrany na stanowisko socjusza i asystenta generała zakonu franciszkanów, którym był od tego roku przez dwa lata chorwacki abp Bonaventura Maria Soldatić. W swojej funkcji o. Noras wizytował prowincje zakonne w Europie i Ameryce. Był przewodniczącym kapituł w prowincjach: niemieckiej, galicyjskiej, leopoldyńskiej (od 1886), czesko-morawsko-śląskiej (od 1888), Kapituły św. Antoniego w Padwie (w 1891). W 1890 został nadany mu honorowy tytuł eksprokuratora generalnego. W listopadzie 1889 z własnych środków założył fundację dla kleryków z Krakowa studiujących w Rzymie, zaś na rzecz biblioteki klasztoru krakowskiego w 1890 przekazał ok. 300 ksiąg. Wraz ze swoim przełożonym generałem zakonu przełomie XIX i XX wieku przyczynił się do odnowy życia zakonnego.

W lipcu 1892 został wybrany przełożonym (prowincjałem) prowincji Galicji i Lodomerii z siedzibą we Lwowie, w ramach której funkcjonowały klasztory polskie[3]. 22 lipca 1895 wybrany został na drugą kadencję[4], którą wypełniał do maja 1899[5]. W okresie swojego urzędowania aktywnie działał na rzecz wyjazdów zakonników franciszkańskich na misje - wspierając takowe instalacje duchownych w swoim rodzinnym Śląsku oraz w Ameryce. Był organizatorem studium filozoficzno-teologicznego w Krakowie, w którym kształcili się duszpasterze polonijni. W okresie urzędowania jako prowincjał czynił jeszcze większe starania o podniesienie poziomu karności oraz wypełnianie wierne zachowania konstytucji i reguły zakonu. Przeprowadzał wizytacje obiektów klasztornych i kościelnych oraz wykazywał dbałość o dokonywanie remontów, odnowy budynków i renowacji (odnowiono m.in. kościół w Horyńcu[6], ustanowiono nowe ołtarze w kościele w Haliczu, wykonano prace w kościele w Hanaczowie, w kościele w Kalwarii Pacławskiej, przy klasztorze w Krośnie, Sanoku). Dbał o prowincjalne seminarium duchowne. Po zakończeniu siedmioletniej kadencji na stanowisku prowincjała został przeniesiony do Sanoka i przebywał w tamtejszym klasztorze Franciszkanów[7][8][9][10].

Zmarł 6 lutego 1903 w Sanoku[11]. Został pochowany na cmentarzu przy ul. Rymanowskiej w Sanoku 8 lutego 1903 w pogrzebie pod przewodnictwem gwardiana klasztoru ojców kapucynów w Krośnie, o. Ignacego Kolbusza[11][12][13]. Nagrobek o. Leona Norasa został wpisany do rejestru zabytków i podlega ochronie prawnej[14][15]

Przypisy

edytuj
  1. W ewidencji kościelnej piśmiennictwa diecezji przemyskiej tożsamość zapisywana w języku łacińskim jako „Leo (Valentinus) Noras”.
  2. Włoska Częstochowa. „Gazeta Narodowa”. Nr 262, s. 3, 24 września 1898. 
  3. Kronika. Zmiany w zakonie OO. Franciszkanów. „Kurjer Lwowski”. Nr 217, s. 3, 5 sierpnia 1892. 
  4. Kronika. Na konwencie. „Gazeta Lwowska”. Nr 197, s. 3, 29 sierpnia 1895. 
  5. Antoni Zwiercan. „Studia Polonijne”. Nr 3, s. 113, 1979. Działalność franciszkanów wśród Polonii 1772–1976. 
  6. Dzieje kościoła i klasztoru OO. Franciszkanów. franciszkanie.horyniec.net. [dostęp 2014-06-06].
  7. Schematismus universi venerabilis cleri Saecularis et Regularis Dioeceseos Ritus Latini Premisliensis pro Anno Domini 1900. Przemyśl: 1899, s. 262.
  8. Schematismus universi venerabilis cleri Saecularis et Regularis Dioeceseos Ritus Latini Premisliensis pro Anno Domini 1901. Przemyśl: 1901, s. 262.
  9. Schematismus universi venerabilis cleri Saecularis et Regularis Dioeceseos Ritus Latini Premisliensis pro Anno Domini 1902. Przemyśl: 1901, s. 262.
  10. Schematismus universi venerabilis cleri Saecularis et Regularis Dioeceseos Ritus Latini Premisliensis pro Anno Domini 1903. Przemyśl: 1902, s. 275.
  11. a b Księga aktów zejść rzym.-kat. Sanok 1878–1904. T. H. Sanok: Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku, s. 362 (poz. 17).
  12. Stefan Stefański: Cmentarze sanockie. Sanok: Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze. Oddział w Sanoku, 1991, s. 28.
  13. Paweł Nestorowicz: Boża rola. Przyczynek do historii cmentarzy sanockich w 110-tą rocznicę konsekracji cmentarza przy ul. Rymanowskiej. Sanok: 2005, s. 47.
  14. Zabytkowe nagrobki. starecmentarze.sanok.pl. [dostęp 2014-06-06].
  15. Stowarzyszenie Opieki nad Starymi Cmentarzami – co w ustawie piszczy. esanok.pl. [dostęp 2014-06-06].

Bibliografia

edytuj