Linderniowate

rodzina roślin
(Przekierowano z Linderniaceae)

Linderniowate (Linderniaceae Borsch et al.) – rodzina roślin należąca do rzędu jasnotowców (Lamiales). Do rodziny zalicza się 19[2]–20[3] rodzajów z 255 gatunkami, z czego większość należy do rodzajów Vandellia (55), Torenia (51), Crepidorhopalon (30) i lindernia Lindernia (30). Przedstawiciele tej rodziny występują głównie w strefie międzyzwrotnikowej, najbardziej zróżnicowane są na kontynentach amerykańskich. We florze Polski jedynym przedstawicielem tej rodziny jest lindernia mułowa (Lindernia procumbens)[4]. Wiele roślin z tej rodziny związanych jest z siedliskami wodnymi[5].

Linderniowate
Ilustracja
Lindernia mułowa
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

astropodobne

Rząd

jasnotowce

Rodzina

linderniowate

Nazwa systematyczna
Linderniaceae Borsch, K. Müll. & Eb. Fisch.
Pl. Biol. (Stuttgart) 7: 76. 28 Jan 2005
Lindernia rotundifolia
Torenia fournieri

Znaczenie użytkowe mają rośliny uprawiane jako ozdobne, zwłaszcza z rodzaju Torenia. Niektóre gatunki uprawiane są także jako rośliny akwariowe[5]

Morfologia edytuj

 
Torenia travancorica
Pokrój
Rośliny zielne osiągające zwykle niewielkie rozmiary, od efemerydów do półkrzewów. Zwykle o łodydze kanciastej, czworobocznej[2].
Liście
Naprzeciwległe, pojedyncze, u nasady zwykle zrosłe, całobrzegie lub piłkowane. Użyłkowanie liścia czasem dłoniaste[2].
Kwiaty
Zwykle pojedynczo wyrastające w kątach liści[2] lub w gronach[5]. Kielich zrosłodziałkowy. Korona kwiatu grzbiecista, dwuwargowa, z gruczołowatymi włoskami wewnątrz. Pręciki 4, wygięte, często dolna para różna od górnej[2], czasem dwa pręciki wykształcone jako prątniczki. Słupek powstaje z dwóch owocolistków[5].
Owoce
Torebki[2]. Nasiona ze szczątkowym bielmem[5].

Systematyka edytuj

Rodzina ta wyróżniona i opisana została dopiero w XXI wieku, po lepszym poznaniu filogenezy jasnotowców[2]. Dawniej przedstawicieli zaliczano do rodziny trędownikowatych (Scrophulariaceae) i babkowatych (Plantaginaceae). Jako odrębna rodzina wyróżniana jest w najnowszych systemach: APG III z 2009 i APG IV z 2016, system Reveala z 2008, Angiosperm Phylogeny Website Petera Stevensa, system Thorna[6].

Pozycja systematyczna według APweb (aktualizowany system APG IV z 2016)[2]
jasnotowce

Plocospermataceae





Carlemanniaceae



Oleaceae oliwkowate





Tetrachondraceae





Peltantheraceae




Calceolariaceae



Gesneriaceae ostrojowate






Plantaginaceae babkowate




Scrophulariaceae trędownikowate




Stilbaceae





Byblidaceae byblisowate



Linderniaceae linderniowate






Pedaliaceae połapkowate, sezamowate



Martyniaceae martyniowate



Acanthaceae akantowate





Bignoniaceae bignoniowate






Schlegeliaceae



Lentibulariaceae pływaczowate





Thomandersiaceae



Verbenaceae werbenowate






jasnotowate Lamiaceae




Mazaceae




Phrymaceae




paulowniowate Paulowniaceae



zarazowate Orobanchaceae

















Podział na rodzaje[3]

Przypisy edytuj

  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. a b c d e f g h i Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2017-02-15] (ang.).
  3. a b Linderniaceae Borsch, Kai Müll. & Eb.Fisch.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2021-11-09].
  4. Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa, Adam Zając, Maria Zając: Flowering plants and pteridophytes of Poland. A checklist. Krytyczna lista roślin naczyniowych Polski. Instytut Botaniki PAN im. Władysława Szafera w Krakowie, 2002. ISBN 83-85444-83-1.
  5. a b c d e David J. Mabberley, Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 530, DOI10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200.
  6. James L. Reveal: Concordance of Family Names. University of Maryland, Plantsystematics.org. [dostęp 2010-04-06]. (ang.).