Lista światowego dziedzictwa UNESCO w Algierii

lista w projekcie Wikimedia

Lista światowego dziedzictwa UNESCO w Algierii – lista miejsc w Algierii wpisanych na listę światowego dziedzictwa UNESCO, ustanowionej na mocy Konwencji w sprawie ochrony światowego dziedzictwa kulturowego i naturalnego, przyjętej przez UNESCO na 17. sesji w Paryżu 16 listopada 1972[1] i ratyfikowanej przez Algierię 24 czerwca 1974 roku[2].

Obecnie (stan na 2023 rok) na liście znajduje się siedem obiektów: sześć dziedzictw kulturowych i jeden o charakterze kulturowo–przyrodniczym[2].

Na algierskiej liście informacyjnej UNESCO – liście obiektów, które Algieria zamierza rozpatrzyć do zgłoszenia do wpisu na listę światowego dziedzictwa – znajduje się sześć obiektów (stan na 2023 rok)[2].

Obiekty na liście światowego dziedzictwa UNESCO edytuj

Obiekty wpisane na listę światowego dziedzictwa UNESCO

Poniższa tabela przedstawia algierskie obiekty na liście światowego dziedzictwa UNESCO:

Nr ref. – numer referencyjny UNESCO;
Obiekt – polskie tłumaczenie nazwy wpisu na liście[3] wraz z jej angielskim oryginałem[2];
Położenie – miasto, prowincja; współrzędne geograficzne;
Typ – klasyfikacja według Komitetu Światowego Dziedzictwa[4]:
  • kulturowe (K)
  • przyrodnicze (P)
  • kulturowo–przyrodnicze (K,P)
Rok wpisu – roku wpisu na listę i rozszerzenia wpisu;
Opis – krótki opis obiektu wraz z informacjami o jego zagrożeniu.
Nr ref. Obiekt Zdjęcie Położenie Typ Rok Opis
102 Kalat Bani Hammad
Al Qal'a of Beni Hammad
 
Prowincja Al-Masila
35°49′20,8″N 4°47′22,1″E/35,822444 4,789472
K (iii)
1980
Ufortyfikowana pierwsza stolica państwa Hammadydów. Została zbudowana w 1007 roku i zburzona w 1152 roku. Znajduje się tutaj jeden z największych meczetów Algierii[5].
191 Dżamila – ruiny rzymskiego miasta
Djémila
 
Prowincja Satif
36°19′14,0″N 5°44′12,0″E/36,320560 5,736670
K (iii)(iv)
1982
Ruiny rzymskiego miasta położone w Afryce Północnej. Zostało założone w I wieku p.n.e. przez cesarza Nerwę. Wykopaliska archeologiczne rozpoczęto w 1909 roku[6].
565 Kasba stare miasto w Algierze
Kasbah of Algiers
 
Prowincja Algier
36°47′00″N 3°03′37″E/36,783333 3,060278
K (ii)(v)
1992
Fortyfikacja wybudowana w X wieku w stolicy Algierii. Składa się z ok. 1900 budynków. W algierskim kasba rozgrywa się akcja filmu Algier[7].
188 Dolina Mzab – dolina Berberów
M'Zab Valley
 
ArProwincji GhardajaProwincja Ghardaja
32°29′00,0″N 3°41′00,0″E/32,483330 3,683330
K (ii)(iii)(v)
1982
Region oaz położony na Saharze. Jest zamieszkiwany głównie przez Berberów. W XI wieku wybudowano tutaj pięć ksarów[8].
194 Timgad – ruiny rzymskiego miasta
Timgad
 
Prowincja Batina
35°27′00,0″N 6°38′00,0″E/35,450000 6,633330
K (ii)(iii)(iv)
1982
Miasto w starożytnym Rzymie założone w 100 roku n.e. przez cesarza Trajana. Była to stolica jednej z prowincji. W mieście zachowały się ruiny amfiteatru oraz łuk triumfalny[9].
193 Tipaza – zabytki z czasów bizantyjskich
Tipasa
 
Prowincja Tipasa
36°35′39,0″N 2°26′34,9″E/36,594181 2,443022
K (iii)(iv)
1982
W miejscowości znajdują się ruiny starożytnego miasta. Zostało założone w IV–V wieku p.n.e. i rozbudowane przez cesarza Klaudiusza na przełomie er[10].
179 Groty Tassili
Tassili n'Ajjer
 
Prowincja Illizi
25°30′00″N 9°00′00″E/25,500000 9,000000
K, P (i)(iii)(vii)(viii)
1982
Pasmo górskie położone na Saharze w południowo–wschodniej Algierii. Na jego terenie odkryto prehistoryczne malowidła naskalne[11].

Obiekty na algierskiej liście informacyjnej UNESCO edytuj

Obiekty wpisane na algierską listę informacyjną UNESCO

Poniższa tabela przedstawia obiekty na algierskiej liście informacyjnej UNESCO:

Nr ref. – numer referencyjny UNESCO;
Obiekt – polskie nazwa obiektu wraz z jej francuskim oryginałem na algierskiej liście informacyjnej[2];
Położenie – miasto, prowincja; współrzędne geograficzne;
Typ – klasyfikacja według zgłoszenia[4]:
  • kulturowe (K)
  • przyrodnicze (P)
  • kulturowo–przyrodnicze (K,P)
Rok wpisu – roku wpisu na listę informacyjną;
Opis – krótki opis obiektu wraz z informacjami o jego zagrożeniu.
Nr ref. Obiekt Zdjęcie Położenie Typ Rok Opis
1772 Oazy położone na Wielkim Ergu Zachodnim
Les oasis à foggaras et les ksour du Grand Erg Occidental
 
ArProwincja Baszszar
30°40′00″N 0°00′00″E/30,666667 0,000000
K (ii)(iii)(iv)(v) 2002 Piaszczysta pustynia o powierzchni 70 tys. km². Niektóre z wydm mierzą 120 metrów wysokości[12].
1773 Miejsca i szlaki przebyte przez św. Augustyna w środkowym Maghrebcie
Sites, lieux et itinéraires augustiniens du Maghreb central
 
Prowincja Tibissa
Prowincja Annaba
30°00′00″N 5°00′00″E/30,000000 5,000000
K (ii)(iii)(iv)(vi) 2002 Wpis na listę informacyjną obejmuje rzymskie drogi i miasta przebyte przez św. Augustyna z Hippony. Należą do nich m.in.: Annaba, Guelma, Mila, Sétif, Thibilis oraz Tiddis[13].
1774 Nedroma i Trara
Nedroma et les Trara
 
ArProwincja Tilimsan
35°00′00″N 1°28′01″E/35,000000 1,466944
K (ii)(iii)(iv)(v) 2002 Miasto Nedroma zostało wybudowane na ruinach berberyjskiego miasta, przez arabskiego władcę Abd al-Mumina. Razem z miastem na listę informacyjną został wpisany masyw górski Trara[14].
1775 El Oued
Oued souf
 
ArProwincja Al-Wadi
33°20′00″N 6°52′00″E/33,333333 6,866667
K (ii)(iii)(iv)(v) 2002 Miasto jest stolicą prowincji Al-Wadi. Większość budynków ma dach w kształcie kopuły, dzięki czemu miasto jest znane jako „Miasto Tysiąca Kopuł”[15].
1776 Królewskie Mauzolea Numidii i Mauretanii oraz przedislamskie pomniki nagrobne
Les Mausolées Royaux de Numidie, de la Maurétanie et les monuments funéraires pré-islamiques
 
ArProwincja Tijarat, Prowincja Tilimsan, Prowincja Tipasa, Prowincja Konstantyna, Prowincja Batina, Prowincja Tamanrasset K (ii)(iii)(iv) 2002 Jest to 6 królewskich mauzoleów wybudowanych w różnych stylach architektonicznych. Najstarszy z nich pochodzi z III wieku p.n.e., a najnowszy z V wieku n.e[16].
1777 Park Aurès oraz oazy Ghoufi i El Kantara
Parc des Aurès avec les établissements oasiens des gorges du Rhoufi et d’El Kantara
  ArProwincja Batina, Prowincja Biskira
35°19′05″N 6°38′13″E/35,318056 6,636944
35°02′57,1″N 6°10′02,3″E/35,049200 6,167300
35°13′31″N 5°42′23″E/35,225278 5,706389
K, P (ii)(iii)(iv)(v)(vii)(x) 2002 Najwyższym szczytem masywu górskiego Aurès jest Dżabal asz-Szilja mierzący ponad 2000 metrów n.p.m. Rejon ten jest jednym z miejsce, gdzie toczyła się wojna o niepodległość Algierii[17].

Przypisy edytuj

  1. UNESCO World Heritage Centre, Convention Concerning the Protection of the World Cultural and Natural Heritage [online], UNESCO World Heritage Centre [dostęp 2022-12-31] (ang.).
  2. a b c d e UNESCO World Heritage Centre, Algeria - UNESCO World Heritage Convention [online], UNESCO World Heritage Centre [dostęp 2023-02-09] (ang.).
  3. l (red.), Polski Komitet ds Unesco: Algieria [online], www.unesco.pl [dostęp 2023-02-13] (ang.).
  4. a b UNESCO World Heritage Centre, The Criteria for Selection [online], UNESCO World Heritage Centre [dostęp 2022-12-31] (ang.).
  5. UNESCO World Heritage Centre, Al Qal'a of Beni Hammad [online], UNESCO World Heritage Centre [dostęp 2023-02-09] (ang.).
  6. UNESCO World Heritage Centre, Djémila [online], UNESCO World Heritage Centre [dostęp 2023-02-09] (ang.).
  7. UNESCO World Heritage Centre, Kasbah of Algiers [online], UNESCO World Heritage Centre [dostęp 2023-02-11] (ang.).
  8. UNESCO World Heritage Centre, M'Zab Valley [online], UNESCO World Heritage Centre [dostęp 2023-02-11] (ang.).
  9. UNESCO World Heritage Centre, Timgad [online], UNESCO World Heritage Centre [dostęp 2023-02-11] (ang.).
  10. UNESCO World Heritage Centre, Tipasa [online], UNESCO World Heritage Centre [dostęp 2023-02-11] (ang.).
  11. UNESCO World Heritage Centre, Tassili n'Ajjer [online], UNESCO World Heritage Centre [dostęp 2023-02-11] (ang.).
  12. UNESCO World Heritage Centre, Les oasis à foggaras et les ksour du Grand Erg Occidental [online], UNESCO World Heritage Centre [dostęp 2023-02-11] (ang.).
  13. UNESCO World Heritage Centre, Sites, lieux et itinéraires augustiniens du Maghreb central [online], UNESCO World Heritage Centre [dostęp 2023-02-13] (ang.).
  14. UNESCO World Heritage Centre, Nedroma et les Trara [online], UNESCO World Heritage Centre [dostęp 2023-02-13] (ang.).
  15. UNESCO World Heritage Centre, Oued souf [online], UNESCO World Heritage Centre [dostęp 2023-02-13] (ang.).
  16. UNESCO World Heritage Centre, Les Mausolées Royaux de Numidie, de la Maurétanie et les monuments funéraires pré-islamiques [online], UNESCO World Heritage Centre [dostęp 2023-01-12] (ang.).
  17. UNESCO World Heritage Centre, Parc des Aurès avec les établissements oasiens des gorges du Rhoufi et d’El Kantara [online], UNESCO World Heritage Centre [dostęp 2023-01-12] (ang.).

Linki zewnętrzne edytuj