Oshkosh M-ATV
Oshkosh M-ATV – samochód opancerzony (ang. MRAP-All Terrain Vehicle) przeznaczony dla wszystkich rodzajów Sił Zbrojnych Stanów Zjednoczonych, zaprojektowany dla zastąpienia wykorzystywanych w tej roli w Wojnie w Afganistanie XX w. opancerzonych wersji HMMWV.
 M-ATV | |
| Dane podstawowe | |
| Państwo | |
|---|---|
| Producent | |
| Typ pojazdu | |
| Trakcja |
kołowa |
| Załoga |
1 + 4 |
| Historia | |
| Produkcja |
2009– |
| Dane techniczne | |
| Silnik |
silnik wysokoprężny Caterpillar C7 7200 cm³ o mocy 370 KM (272 kW)[1] |
| Transmisja |
automatyczna Allison 3500SP |
| Długość |
6,27 m |
| Szerokość |
2,49 m |
| Wysokość |
2,70 m |
| Masa |
własna: 12 500 kg |
| Osiągi | |
| Prędkość |
105 km/h |
| Zasięg pojazdu |
510 km |
| Dane operacyjne | |
| Uzbrojenie | |
| 7,62 mm Karabin maszynowy M240, 12,7 mm Karabin maszynowy Browning M2 lub 40 mm Granatnik Mk 19 lub podobne | |
Historia edytuj
Pojazd opracowano z wykorzystaniem wcześniejszych doświadczeń przy używanych w Iraku i Afganistanie pojazdów odpornych na wybuchy min (MRAP), głównie Cougar i International MaxxPro, które przy masie prawie 20 ton znacznie zwiększyły przeżywalność w zasadzkach z wykorzystaniem min-pułapek, ale były mniej mobilne na górzystych i nieutwardzonych drogach Afganistanu. Ich mała stabilność stwarzała też ryzyko wypadków[2]. Pojazd M-ATV powstał w odpowiedzi na wymagania armii USA ogłoszone 8 grudnia 2008 roku na pojazd minoodporny, który jednocześnie zapewniałby możliwość sprawnego poruszania się w trudnym terenie[2]. W konkursie, w którym brało udział sześć firm ze swoimi pojazdami klasy M-ATV, zwyciężyła 30 czerwca 2009 roku konstrukcja firmy Oshkosh[3]. Samochód osadzono na zmodyfikowanym podwoziu najkrótszej ciężarówki rodziny MTVR, z udanym zawieszeniem konstrukcji Oshkosh TAK-4, zapewniającym wysokie własności terenowe[1]. Pojazd zapewnia ochronę na poziomie 4a według STANAG 4569 i chroni przy wybuchu pod kołem miny o masie do 10 kg TNT; kabiny pojazdów dostarcza działająca w USA, izraelska firma Plasan, specjalizująca się w lekkich pancerzach kompozytowych.
Użytkownicy edytuj
Arabia Saudyjska - w 2013 zakupiono ok. 450 szt, użyte podczas interwencji w Jemenie.
Chorwacja - łącznie 172 sztuki przekazane bezpłatnie.
Polska - przekazano 45 szt.
Stany Zjednoczone- Unia Afrykańska - przekazano 20 szt.
Uzbekistan - przekazano ok. 162 szt.
Zjednoczone Emiraty Arabskie - od 2011 do 2013 zakupiono 849 szt.
Siły Zbrojne Stanów Zjednoczonych zamówiły 5219 pojazdów M-ATV, w tym 2598 dla US Army i 1565 dla US Marine Corps. Rozpoczęcie dostawy przewidywano od lipca 2009 roku[3]. Polska była pierwszym użytkownikiem spoza USA – pewną liczbę M-ATV wypożyczono na przełomie 2010/2011 roku PKW Afganistan; były one dodatkowo chronione ekranami siatkowymi przeciw granatnikom RPGNet[4]. 21 grudnia 2011 roku pod polskim M-ATV eksplodował ładunek o masie szacowanej na 100 kg, który zabił wszystkich pięciu żołnierzy znajdujących się w pojeździe[5].
25 lutego 2015 roku Departament Obrony Stanów Zjednoczonych podarował polskim Wojskom Specjalnym 45 kilkuletnich wozów M1240A1 po służbie w składzie ISAF, o niewielkim przebiegu[6]. Ich wartość oszacowano na 7,76 mln USD (28,5 mln zł), ponadto przyznano grant prawie 2 mln USD na zakup części[6]. Po półtorarocznym remoncie pojazdy w liczbie 39 sztuk trafiło do Jednostki Wojskowej Agat, a sześć do Jednostki Wojskowej Komandosów[7].
Przypisy edytuj
- ↑ a b c Multarzyński 2009 ↓, s. 22.
- ↑ a b Multarzyński 2009 ↓, s. 18.
- ↑ a b Multarzyński 2009 ↓, s. 21.
- ↑ Na naszej okładce. „Raport – Wojsko Technika Obronność”. Nr 08/2011, s. 3. Agencja Lotnicza Altair. ISSN 1429-270x.
- ↑ Pięciu polskich żołnierzy zginęło w Afganistanie [online], 21 grudnia 2011 [dostęp 2014-08-28] (pol.).
- ↑ a b Jarosław Lis. Pierwsze targi Pro Defense. „Broń i amunicja”. 08/2016, s. 12. Agencja Lotnicza Altair. ISSN 1644-339X.
- ↑ M1240A1 w końcu u komandosów. altair, 3 czerwca 2016.
Bibliografia edytuj
- Mateusz Multarzyński. M-ATV, czyli „terenowy” MRAP. „Nowa Technika Wojskowa”. 8/2009, sierpień 2009. Warszawa: Magnum-X.
Linki zewnętrzne edytuj
- CarAndDriver.com (ang.)
- Pentagon ships new M-ATVs to Afghanistan. news.cnet.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-02-24)]. (ang.)
- Oshkosh Defense M-ATV (ang.)
- ArmyTimes.com (ang.)