Manta[3], diabeł morski[3] (Manta birostris) – gatunek ryby orleniokształtnej, największy przedstawiciel mantowatych.

Manta
Manta birostris[1]
(Walbaum, 1792)
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

chrzęstnoszkieletowe

Podgromada

spodouste

Infragromada

Euselachii

(bez rangi) płaszczki
Rząd

orleniokształtne

Rodzina

orleniowate

Podrodzina

mantowate

Rodzaj

Manta

Gatunek

manta

Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2]

Zasięg występowania edytuj

Żyje w morzach tropikalnych wokół południowej Afryki, od południowej Kalifornii do Peru, od Karoliny Północnej do południowej Brazylii oraz w Zatoce Meksykańskiej oraz Australii. Najczęściej w wodach przybrzeżnych w pobliżu raf, czasem spotykana na głębszych wodach.

Opis edytuj

 

Osiąga długość 3–5 m, rozpiętość płetw 7 m (maksymalnie 9,1 m) i masę ciała 2 ton (maksymalnie 3 tony). Ma dwie tzw. płetwy głowowe po bokach głowy, służące do nagarniania planktonu w stronę otworu gębowego. Nie ma płetwy grzbietowej ani ogonowej. Krótki, biczowaty ogon bez kolca typowego dla większości orleniokształtnych. Szczeliny skrzelowe – pięć par – położone są na spodniej stronie ciała. Samice mają szersze płetwy piersiowe.

Żywi się głównie planktonem, ale zjada również małe i średniej wielkości ryby.

Manty są najczęściej spotykane samotnie lub w parach, rzadziej w małym stadzie. Często wyskakują ponad powierzchnię, nawet na wysokość 1,5 m i z hukiem opadają na wodę. Prawdopodobnie w ten sposób uwalniają skórę od pasożytów.

Dojrzałość płciową osiągają ok. 5 roku życia. Okres godowy odbywa się w wodach tropikalnych, wokół raf, na głębokości 10–20 m, od grudnia do kwietnia. Ciąża trwa 13 miesięcy, po czym samica rodzi jedno, czasami dwa młode przystosowane do samodzielnego pływania. Małe manty zaraz po urodzeniu ważą ok. 11 kg i mają ponad 1 metr długości.

Wideo

Manty żyją w symbiozie z gatunkami ryb wargaczowatych i podnawkowatych, które czyszczą ich skórę z pasożytów.

Przypisy edytuj

  1. Manta birostris, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. Manta birostris, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
  3. a b Krystyna Kowalska, Jan Maciej Rembiszewski, Halina Rolik Mały słownik zoologiczny, Ryby, Wiedza Powszechna, Warszawa 1973

Bibliografia edytuj

  • Włodzimierz Załachowski: Ryby. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1997. ISBN 83-01-12286-2.

Linki zewnętrzne edytuj

  • Nancy Passarelli, Andrew Piercy: Manta. Florida Museum of Natural History. [dostęp 2012-09-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-01-20)]. (ang.).