Marek Masnyk

polski historyk

Marek Kazimierz Masnyk (ur. 1956 w Namysłowie) – polski historyk, specjalizujący się w historii Śląska i historii najnowszej, nauczyciel akademicki Uniwersytetu Opolskiego, profesor nauk humanistycznych, rektor Uniwersytetu Opolskiego w kadencjach 2016–2020 oraz 2020–2024.

Marek Masnyk
Państwo działania

Polska

Data i miejsce urodzenia

1956
Namysłów

Profesor nauk humanistycznych
Specjalność: historia Śląska, najnowsza historia powszechna i Polski
Alma Mater

Wyższa Szkoła Pedagogiczna w Opolu

Doktorat

1986 – historia
Wyższa Szkoła Pedagogiczna w Opolu

Habilitacja

1995 – historia
Uniwersytet Opolski

Profesura

2012

Nauczyciel akademicki
Uczelnia

Uniwersytet Opolski

Odznaczenia
Srebrny Krzyż Zasługi

Życiorys edytuj

Urodził się w rodzinie leśników. Dzieciństwo spędził w Starościnie, a w 1965 przeprowadził się z rodzicami do Dąbrowy, gdzie jego ojciec został głównym księgowym w nadleśnictwie. Tam ukończył szkołę podstawową, po czym podjął naukę w Technikum Chemicznym w Sławięcicach w klasie o profilu technologia przerobu ropy naftowej. Po zdaniu matury podjął studia historyczne w opolskiej Wyższej Szkole Pedagogicznej[1].

Uzyskał tytuł najlepszego studenta w konkursie „Primus Inter Pares” w 1979, działał w kołach naukowych i w piśmie „Spójnik”. W 1979 uzyskał tytuł zawodowy magistra na seminarium profesora Ignacego Pawłowskiego. Potem podjął pracę na Wydziale Filologiczno-Historycznym WSP. W tym czasie odbywał staże naukowe głównie w Warszawie. W 1986 uzyskał stopień doktora nauk humanistycznych w zakresie historii. W 1995 otrzymał stopień naukowy doktora habilitowanego nauk humanistycznych w zakresie historii o specjalności historia najnowsza na podstawie pracy zatytułowanej Dzielnica I Związku Polaków w Niemczech (1923–1939). W 1996 został profesorem nadzwyczajnym na swojej macierzystej uczelni. 12 czerwca 2012 prezydent Bronisław Komorowski nadał mu tytuł profesora nauk humanistycznych. Wkrótce potem objął stanowisko profesora zwyczajnego UO.

Na macierzystej uczelni w latach 1996–1999 był prodziekanem, w następnie od 1999 do 2005 dziekanem Wydziału Historyczno-Pedagogicznego. W 1996 został kierownikiem Katedry Historii Śląska w Instytucie Historii. W kadencji 2005–2008 był prorektorem ds. kształcenia i studentów. Od 2008 do 2012 ponownie zajmował stanowisko dziekana Wydziału Historyczno-Pedagogicznego. W 2012 został ponownie prorektorem ds. kształcenia i studentów[2]. 7 marca 2016 wybrano go na rektora Uniwersytetu Opolskiego na czteroletnią kadencję[3] (od 1 września 2016). 7 maja 2020 uzyskał reelekcję na drugą kadencję[4].

W 2016 został wybrany w skład Komitetu Nauk Historycznych Polskiej Akademii Nauk[5]. Przez pewien czas wykładał także w Instytucie Studiów Społecznych Państwowej Wyższej Szkole Zawodowej w Raciborzu.

Jego zainteresowania naukowe dotyczą polsko-niemieckiego pogranicza etniczno-językowego, problematyki Śląska w polskiej myśli politycznej, a także historii społecznej i politycznej Śląska w XIX i XX wieku. Zajął się badaniami nad miejscem Śląska, historycznie ukształtowanego makroregionu na styku kilku narodów i państwowości, zróżnicowanego kulturowo i etnicznie, w myśli i działalności lokalnych działaczy narodowych. Zajął się również zagadnieniem Śląska w polskiej opinii publicznej oraz zagadnieniem polskiej myśli politycznej dotyczącej Śląska[2].

W 2018 został wybrany na radnego Opola z listy komitetu Arkadiusza Wiśniewskiego[6]; zrezygnował z mandatu w 2021[7].

Odznaczenia i wyróżnienia edytuj

W 2002 został odznaczony Srebrnym Krzyżem Zasługi[8]. W 2016 otrzymał Nagrodę im. Karola Miarki[9].

Wybrane publikacje edytuj

Jest autorem i współautorem ponad 100 publikacji naukowych, w tym kilku monografii, a także redaktorem około dziesięciu książek. Do jego publikacji należą[10]:

  • Ruch polski na Śląsku Opolskim w latach 1922–1939, Instytut Śląski, Opole 1989,
  • Edmund Jan Osmańczyk 1913–1989, WSP, Opole 1993,
  • Dzielnica I Związku Polaków w Niemczech (1923–1939), WSP, Opole 1994,
  • Powstania śląskie i plebiscyt z perspektywy osiemdziesięciolecia (red.), UO, Opole 2003,
  • Konsulaty na pograniczu polsko-niemieckim i polsko-czechosłowackim w latach 1918–1939 (współredaktor), UŚ, Katowice 2004,
  • Sprawy polskie w wyborach parlamentarnych na terenie rejencji opolskiej w świetle raportów polskiej służby dyplomatycznej i konsularnej (1924–1933), UO, Opole 2004,
  • Granica polsko-niemiecka na Górnym Śląsku w polityce mocarstw Zachodnioeuropejskich w 1921 roku, UO, Opole 2005,
  • Z teki pośmiertnej Kazimierza Malczewskiego, Wydawnictwo Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej, Racibórz 2006.

Przypisy edytuj

  1. Stanisław Nicieja, Alma Mater Opoliensis. Ludzie, fakty, wydarzenia, Uniwersytet Opolski, Opole 2004, s. 400.
  2. a b Marek Masnyk. Instytut Historii Uniwersytetu Opolskiego. [dostęp 2016-03-12].
  3. Prof. Marek Masnyk nowym rektorem Uniwersytetu Opolskiego. nto.pl, 7 marca 2016. [dostęp 2016-03-12].
  4. Profesor Marek Masnyk ponownie rektorem Uniwersytetu Opolskiego. Był jedynym kandydatem. radio.opole.pl, 7 maja 2020. [dostęp 2020-05-08].
  5. Prof. Marek Masnyk z Uniwersytetu Opolskiego w Polskiej Akademii Nauk. nto.pl, 15 stycznia 2016. [dostęp 2016-03-12].
  6. Piotr Guzik: Wyniki wyborów samorządowych 2018 do rady miasta Opole. Najwięcej głosów ma komitet Arkadiusza Wiśniewskiego. nto.pl, 22 października 2018. [dostęp 2018-10-22].
  7. Rektor zrezygnował z mandatu radnego Opola. portalsamorzadowy.pl, 8 kwietnia 2021. [dostęp 2023-09-05].
  8. M.P. z 2002 r. nr 43, poz. 659
  9. Iwona Kłopocka: Nagroda im. Karola Miarki dla profesorów Zbigniewa Zielonki i Marka Masnyka. nto.pl, 24 października 2016. [dostęp 2016-11-02].
  10. Masnyk, Marek. Katalog Biblioteki Narodowej. [dostęp 2016-03-11].

Bibliografia edytuj