Maria Kornatowska
Maria Kornatowska (ur. 30 maja 1935[1] w Warszawie, zm. 21 sierpnia 2011 w Łodzi[2]) – polska krytyczka filmowa, eseistka, wykładowczyni łódzkiej PWSFTviT.
| Data i miejsce urodzenia |
30 maja 1935 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
21 sierpnia 2011 |
| Zawód |
krytyk filmowy, publicysta |
| Odznaczenia | |
| |
Życiorys
edytujUrodziła się jako Maria Emilia Keller w zamożnej rodzinie żydowskiej, jedyne dziecko Stefana, urzędnika bankowego i Henryki z d. Szemberg. W czasie wojny rodzina znalazła się w getcie, skąd uciekła w 1942. Początkowo ukrywali się w warszawskim ZOO w willi Jana i Antoniny Żabińskich, gdzie otrzymali fałszywe dokumenty na nazwisko Kornatowscy. Później, do końca 1943 przebywali w miejscowości Baczki w domu dziennikarza Antoniego Sadzewicza, potem wrócili do Warszawy. Powstanie warszawskie Maria z matką przeżyły na Kielecczyźnie. Po wojnie rodzina zamieszkała w Łodzi, w 1950 oficjalnie przyjmując nazwisko Kornatowscy. W 1952 Maria ukończyła VII Liceum Ogólnokształcące, a następnie podjęła studia polonistyczne na Uniwersytecie Łódzkim, które ukończyła w 1956. W 1958 została zatrudniona w PWSFTviT, gdzie pracowała do końca życia. W 1968 przez kilka miesięcy była etatowym pracownikiem łódzkiego tygodnika „Odgłosy”, skąd została zwolniona w okresie marca 1968[3].
Publikowała w „Kwartalniku Filmowym”, „Filmie”, „Tygodniku Powszechnym”. Współpracowała z miesięcznikiem „Kino”. Od 1990 publikowała również w Stanach Zjednoczonych – w „Przeglądzie Polskim” oraz w nowojorskim „Nowym Dzienniku”.
Autorka wielu książek o tematyce filmowej, w tym monografii Federico Felliniego pt. Fellini (kilka wydań, stale uzupełnianych, począwszy od 1972), za którą w 2003 została laureatką Nagrody im. Bolesława Michałka. Napisała także m.in. Filmy o miłości, Monika Vitti (1977), Eros i film (1986), Wodzireje i amatorzy (1990), Magia i pieniądze (2002, wywiad-rzeka z Agnieszką Holland), Rozmyślania przy makijażu. Życie codzienne Nowego Jorku (2007). Współscenarzystka (wraz z Adamem Kuczyńskim) filmu poświęconego Wojciechowi Jerzemu Hasowi pt. Ze snu sen.
W 2009 została uhonorowana Nagrodą Polskiego Instytutu Sztuki Filmowej za całokształt twórczości[4]. Laureatka Nagrody im. Tomasza Gaduły-Zawratyńskiego Festiwalu Muzyki Filmowej w Łodzi dla dziennikarza promującego kino i muzykę filmową[5]. Pośmiertnie odznaczona Srebrnym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”[6].
26 sierpnia 2011 została pochowana na Starym Cmentarzu przy ul. Ogrodowej w Łodzi[6].
29 maja 2012 na ul. Piotrkowskiej została odsłonięta gwiazda Marii Kornatowskiej w łódzkiej Alei Gwiazd[7]. W 2020 ukazała się monografia pt. Maria Kornatowska (red. Barbara Giza, Piotr Zwierzchowski; autorzy: Barbara Giza, Alicja Helman, Annette Insdorf, Karol Jachymek, Małgorzata Jakubowska, Katarzyna Mąka-Malatyńska, Anna Osmólska-Mętrak, Agnieszka Polanowska, Małgorzata Radkiewicz, Grażyna Stachówna, Monika Talarczyk, Piotr Zwierzchowski; Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2020, ISBN 978-83-65390-62-2; seria: "Polscy Krytycy Filmowi", tom 4).
Pośmiertnie ukazał się obszerny wybór artykułów, esejów i wywiadów Sejsmograf duszy. Kino według Marii Kornatowskiej (2016)[8].
Filmografia
edytuj- 1988: Człowiek środka
- 1998: Ze snu sen (film dokumentalny o Wojciechu Hasie – współautorka scenariusza[9])
- 2010: Żyłem 17 razy (film dokumentalny)
Przypisy
edytuj- ↑ Zmarła znana krytyk filmowa Maria Kornatowska. sfp.org.pl, 22 sierpnia 2011. [dostęp 2013-02-16].
- ↑ Zmarła krytyk filmowa Maria Kornatowska. wiadomosci.onet.pl, 21 sierpnia 2011. [dostęp 2013-02-16].
- ↑ Agnieszka Polanowska: Blaski i (od)cienie życie – szkic biograficzny. W: Barbara Giza, Piotr Zwierzchowski: Maria Kornatowska. Wyd. Nauk. Scholar, 2020, s. 11-20. ISBN 978-83-65390-62-2. (pol.).
- ↑ PISF. Polski Instytut Sztuki Filmowej – Laureaci Nagród PISF. [dostęp 2011-08-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-08-29)].
- ↑ Tegoroczna nagroda im. Tomasza Gaduły-Zawratyńskiego trafiła do rąk prof.Marii Kornatowskiej. filmschool.lodz.pl. [dostęp 2013-02-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-11-27)].
- ↑ a b Dominika Kawczyńska: Pożegnanie Marii Kornatowskiej na Starym Cmentarzu. lodz.gazeta.pl, 26 sierpnia 2011. [dostęp 2013-02-16].
- ↑ Łukasz Kaczyński: Gwiazda Marii Kornatowskiej już na Pietrynie. dzienniklodzki.pl, 29 maja 2012. [dostęp 2013-02-16].
- ↑ Sejsmograf duszy. Kino według Marii Kornatowskiej. akademiapolskiegofilmu.pl. [dostęp 2019-08-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-08-24)].
- ↑ „Ze snu sen”. filmpolski.pl. [dostęp 2013-02-16].
Linki zewnętrzne
edytuj- Maria Kornatowska w bazie filmpolski.pl
- Maria Kornatowska w bazie IMDb (ang.)
- Maria Kornatowska w bazie Filmweb