Marian Antoni Kisielewski ps. „Bogusz”, „Litawor”, „Selim”[1] (ur. 16 stycznia 1896 w Barczkowie, zm. 20 sierpnia 1986 w Krakowie) – pułkownik Wojska Polskiego, działacz niepodległościowy, kawaler Orderu Virtuti Militari.

Marian Antoni Kisielewski
pułkownik pułkownik
Data i miejsce urodzenia

16 stycznia 1896
Barczków

Data i miejsce śmierci

20 sierpnia 1986
Kraków

Przebieg służby
Siły zbrojne

Wojsko Polskie
Armia Krajowa
Ludowe Wojsko Polskie

Formacja

Legiony Polskie

Jednostki

1 Praski Pułk Piechoty

Stanowiska

dowódca pułku

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
wojna polsko-bolszewicka
II wojna światowa
kampania wrześniowa

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Niepodległości Krzyż Walecznych (1920–1941, czterokrotnie) Krzyż Zasługi (II RP) Krzyż Zasługi (II RP) Krzyż Partyzancki Medal Zwycięstwa (międzyaliancki)

Życiorys edytuj

Urodził się 16 stycznia 1896 w Barczkowie, w ówczesnym powiecie bocheńskim Królestwa Galicji i Lodomerii, w rodzinie Ludwika (1855–1916)[2][3] i Stefanii Fischer[4] (Fiszer)[5]. Był bratem Ludwika Konstantego (ur. 1898), rolnika, podporucznika administracji, odznaczonego Medalem Niepodległości[4][6][7][8] i Stefana (1900–1939), podporucznika pospolitego ruszenia kawalerii, również odznaczonego Medalem Niepodległości[9][5][10][11], oficera 1 morskiego pułku strzelców[12].

W czasie I wojny światowej walczył w szeregach 2 pułku piechoty Legionów Polskich[13][1]. 14 kwietnia 1919 jako podoficer byłych Legionów Polskich służący w Inspektoracie Legionów Polskich w Jabłonnie został mianowany podporucznikiem w piechocie[14]. 1 czerwca 1921 pełnił służbę w 2 Dywizji Piechoty Legionów, a jego oddziałem macierzystym był 2 pułk piechoty Legionów[15]. 3 maja 1922 został zweryfikowany w stopniu porucznika ze starszeństwem od 1 czerwca 1919 i 385. lokatą w korpusie oficerów piechoty[16]. W latach 1923–1924 był przydzielony z macierzystego pułku do 2 Dywizji Piechoty Legionów w Kielcach na stanowisko II oficera sztabu[17][18]. 1 grudnia 1924 prezydent RP nadał mu stopień kapitana z dniem 15 sierpnia 1924 i 68. lokatą w korpusie oficerów piechoty[19]. Po 1924 został przeniesiony do 4 pułku piechoty Legionów w Kielcach[20][21][22]. W czerwcu 1934 ogłoszono jego przeniesienie do 2 pp Leg. w Sandomierzu[23][24]. Na stopień majora został awansowany ze starszeństwem z 19 marca 1937 i 22. lokatą w korpusie oficerów piechoty[25]. Później został wyznaczony na stanowisko dowódcy III batalionu 2 pp Leg.[26] Obowiązki służbowe łączył z funkcją kierownika Placówki Sandomierz Okręgu Kielce Związku Legionistów Polskich[27].

W czasie kampanii wrześniowej walczył jako szef sztabu Sieradzkiej Brygady Obrony Narodowej[1]. W czasie okupacji niemieckiej był inspektorem w Okręgu Kraków Armii Krajowej[1]. Po zakończeniu II wojny światowej został przyjęty do ludowego Wojska Polskiego. Od maja do listopada 1945 dowodził 1 pułkiem piechoty.

Zmarł 20 sierpnia 1986 w Krakowie[2][1]. 26 sierpnia 1986 został pochowany w grobowcu rodzinnym na cmentarzu Rakowickim (kwatera PAS 53, rząd południowy)[2].

Był żonaty z Eugenią z Lewandowskich (1903–1981)[2], z którą miał córkę Annę Proszkowską (1925–2019) i syna.

Pozostawił album sylwetek-karykatur oficerów 2 Dywizji Piechoty Legionów. Album, po II wojnie światowej, wręczył marszałkowi Polski Michałowi Rola-Żymierskiemu, ale ten nie przyjął go i zwrócił autorowi z dedykacją: „Kochany Pułkowniku! Serdecznie dziękuję za ten miły dowód pamięci – jednak tego podarunku przyjąć nie mogę, gdyż nie mogę pozbawiać Was waszego dorobku sprzed 20 lat, uratowanego z ostatniej wojny”, a prywatnie miał dodać: „Jak nie chcesz tego mieć u siebie, to bardzo dobrze byłoby oddać to do muzeum wojska”[28].

Ordery i odznaczenia edytuj

Przypisy edytuj

  1. a b c d e f g h Nekrolog. „Dziennik Polski”. 195 (12866), s. 5, 1986-08-23/24. Kraków. ISSN 0137-9089. .
  2. a b c d W tym samym grobowcu pochowany jest Ludwik Kisielewski (1855–1916), Eugenia Kisielewska (1903–1981) i Michał Proszkowski (1917–1976), mąż Anny. Wyszukiwarka grobów. Zarząd Cmentarzy Komunalnych w Krakowie. [dostęp 2022-09-29]..
  3. a b Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-09-27]..
  4. a b Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-09-27]..
  5. a b Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-09-27]..
  6. Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-09-29]..
  7. Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 240, 782.
  8. Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-09-29]..
  9. Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 271, 1007.
  10. Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-09-29]..
  11. Żołnierze Niepodległości : Kisielewski Stefan. Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. [dostęp 2022-09-29].
  12. Program „Straty osobowe i ofiary represji pod okupacją niemiecką”. Fundacja „Polsko-Niemieckie Pojednanie”. [dostęp 2022-09-29].
  13. Żołnierze Niepodległości : Kisielewski Marian Antoni. Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. [dostęp 2022-09-29].
  14. Dz. Rozk. Wojsk. Nr 45 z 26 kwietnia 1919, poz. 1478.
  15. Spis oficerów 1921 ↓, s. 26.
  16. Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 77.
  17. Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 115, 128, 425.
  18. Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 65, 124, 368.
  19. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 131 z 17 grudnia 1924, s. 739.
  20. Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 20, 206.
  21. Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 51, 534.
  22. Lista starszeństwa 1933 ↓, s. 47.
  23. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 7 czerwca 1934, s. 155.
  24. Lista starszeństwa 1935 ↓, s. 46.
  25. Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 28.
  26. Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 550.
  27. Sprawozdanie 1938 ↓, s. 71.
  28. Mariusz Urbanek. Galeria. „itd”. 46, 1986. Warszawa. .
  29. M.P. z 1931 r. nr 132, poz. 199.
  30. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 8 z 11 listopada 1931, s. 367.
  31. Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-09-29]..
  32. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 50 z 1 grudnia 1922, s. 875.
  33. Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 115, 128.
  34. a b Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 65, 124.
  35. a b Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 20.
  36. Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-09-29]..
  37. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 3 z 11 listopada 1938, s. 24.
  38. Monitor Polski nr 260, poz. 636. 1928-11-10. [dostęp 2022-11-16].
  39. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 15 z 11 listopada 1928, s. 412.

Bibliografia edytuj