Marzio Ginetti
Marzio Ginetti (ur. 6 kwietnia 1585 w Velletri, zm. 1 marca 1671 w Rzymie)[1][2][3] – włoski kardynał, wieloletni urzędnik Kurii Rzymskiej.
| Kardynał biskup | |
| |
| Kraj działania | |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia |
6 kwietnia 1585 |
| Data i miejsce śmierci |
1 marca 1671 |
| Wikariusz generalny Rzymu | |
| Okres sprawowania |
3 października 1629–1 marca 1671 |
| Subdziekan Świętego Kolegium Kardynałów | |
| Okres sprawowania |
11 października 1666–1 marca 1671 |
| Wyznanie | |
| Kościół | |
| Nominacja biskupia |
9 czerwca 1653 |
| Sakra biskupia |
6 lipca 1653 |
| Kreacja kardynalska |
19 stycznia 1626 (in pectore, publikacja 30 sierpnia 1627) |
| Kościół tytularny |
S. Maria Nuova (6 października 1627) |
| Data konsekracji |
6 lipca 1653 | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| Konsekrator | |||||
| Współkonsekratorzy | |||||
| |||||
Życiorys edytuj
Marzio Ginetti urodził się w Velletri, ale jego rodzina wywodziła się z Bergamo[2]. W młodym wieku przybył do Rzymu, gdzie ukończył Seminarium Rzymskie i uzyskał doktorat obojga praw[2]. Wstąpił do stanu duchownego ok. 1605[2] i został kolejno referendarzem trybunałów Sygnatury Łaski i Sygnatury Sprawiedliwości (1606), abrewiatorem (1607), papieskim szambelanem honoru (1611) oraz wikariuszem kardynała Odoardo Farnese (1617–1623)[3]. W czerwcu 1623 został audytorem kardynała kamerlinga Ippolito Aldobrandiniego[3].
W dniu 6 sierpnia 1623 papieżem został zaprzyjaźniony z Ginettim kardynał Maffeo Barberini (1568–1644), który przybrał imię Urban VIII[2]. Pod koniec 1623 Ginetti został mianowany sekretarzem Świętej Konsulty i sprawował ten urząd przez sześć lat[3][2]. Pracując w Świętej Konsulcie, będącej najwyższym sądem administracyjnym Państwa Kościelnego, zyskał przyjaźń i zaufanie papieskiego bratanka, kardynała Francesco Barberiniego[2]. Również brat Urbana VIII, kardynał Antonio Marcello Barberini, został jego patronem[4]. W dniu 5 lutego 1626 został mianowany papieskim majordomem, czyli prefektem Pałacu Apostolskiego[2][3][4].
Jeszcze przed nominacją na majordoma Urban VIII na konsystorzu 19 stycznia 1626 mianował Ginettiego kardynałem in pectore[3][2]. Nominację tę opublikował na konsystorzu 30 sierpnia 1627 roku[3][2]. Zaledwie kilka tygodni później Ginetti został prefektem nowo utworzonej Kongregacji ds. Granic Państwa Kościelnego, jednak funkcję tę pełnił jedynie dwa lata[3][4].
Marzio Ginetti był jednym z najbliższych współpracowników Urbana VIII, który podobno nazywał go nawet swoim „czwartym bratankiem”[4]. Przez zewnętrznych obserwatorów (np. w raportach dyplomatów z Wenecji) określany był wprawdzie jako przeciętnie uzdolniony i pozbawiony politycznych talentów, jednak papież Urban VIII cenił przede wszystkim lojalność, a pod tym względem Ginetti był wobec niego bez zarzutu[4][2][3]. Na przełomie 1627/28 w raportach dyplomatycznych spekulowano, że zostanie mianowany sekretarzem stanu, ale ostatecznie do takiej nominacji nigdy nie doszło[4][3]. Od 3 października 1629 Ginetti pełnił funkcję wikariusza generalnego diecezji rzymskiej, a oprócz tego został skierowany do pracy w prawie wszystkich stałych kongregacjach kardynalskich Kurii Rzymskiej[1][4][3][5]. Między innymi został członkiem Kongregacji Rzymskiej Inkwizycji (w 1629) i był jednym z sędziów Galileusza[4][2]. W 1632 bezwarunkowo stanął po stronie Urbana VIII w jego sporze z hiszpańskim ambasadorem, kardynałem Gasparem Borja y Velasco, którego poparła spora część kardynałów (m.in. Roberto Ubaldini, Ludovico Ludovisi)[4].
Pomimo ogromnego zaufania, jakim obdarzał go papież Urban VIII, Ginetti wszedł w konflikt z jednym z jego bratanków, kardynałem Antonio Barberinim, który próbował doprowadzić do oddalenia go z najbliższego otoczenia papieża. Protekcja ze strony kardynała Antonio Marcello Barberiniego osłoniła jednak Ginettiego przed tymi intrygami[4].
W dniu 17 września 1635[1] Urban VIII mianował Ginettiego swoim legatem w ogarniętych wojną trzydziestoletnią Niemczech, w celu doprowadzenia do pokoju między Francją a Habsburgami. Z uwagi na różne trudności Ginetti wyruszył jednak dopiero w czerwcu 1636 i w październiku 1636 dotarł do Kolonii. Trwająca blisko cztery lata misja zakończyła się totalnym fiaskiem, a jej przebieg dowiódł braku większych uzdolnień dyplomatycznych Ginettiego, który nie potrafił zapanować nad intrygami i rywalizacją w jego własnym otoczeniu i popadł w konflikt z nuncjuszem apostolskim w Kolonii Fabio Chigim, który kilkanaście lat później został papieżem Aleksandrem VII (1655–1667)[3][2].
Po zakończeniu misji w Niemczech Marzio Ginetti nie powrócił od razu do Rzymu, gdyż 19 listopada 1640[1] został mianowany legatem apostolskim w Ferrarze, którym pozostał do listopada 1642. Po powrocie do Rzymu zajął się rozbudową pałacu rodowego w Velletri[3][2].
Marzio Ginetti uczestniczył w konklawe po śmierci Urbana VIII[3]. Krótko po jego zakończeniu przyjął święcenia kapłańskie i został awansowany do rangi kardynała prezbitera, a w 1653 przeszedł do rangi kardynała biskupa, otrzymując kolejno diecezje suburbikarne Albano (1653), Sabina (1663) i na końcu Porto e S. Rufina (1666)[3][1]. Postrzegany jako bliski i wierny stronnik rodu Barberinich, był traktowany z rezerwą, a nawet wrogością przez nowego papieża Inocentego X oraz jego następcę Aleksandra VII i nie odgrywał za ich pontyfikatów większej roli w Kurii Rzymskiej[3][2]. Uczestniczył w konklawe 1655 i konklawe 1667, ale nie był uważany za poważnego kandydata na papieża[3]. Od 1651 jako kardynał inkwizytor zajmował się problemem herezji jansenistycznej, ale jego umiarkowane i koncyliacyjne podejście nie zyskało aprobaty większości pozostałych członków Inkwizycji ani papieża Innocentego X i później Aleksandra VII, którzy preferowali twarde stanowisko wobec jansenistów[2][3]. Dopiero za pontyfikatu Klemensa IX (1667–1669) rola Ginettiego zwiększyła się i wywarł on znaczny wpływ na treść wypracowanej wówczas, łagodnej dla jansenistów formuły „pokoju klementyńskiego”[2]. Na Konklawe 1669–1670 był rozważany jako kandydat na papieża „przejściowego”, ale z powodu choroby musiał opuścić obrady i ostatecznie papieżem został kardynał Emilio Altieri, który przybrał imię Klemens X[3].
Marzio Ginetti zmarł w Rzymie jako subdziekan Świętego Kolegium Kardynałów w wieku niespełna 86 lat[1].
Życie prywatne edytuj
Według francuskich raportów dyplomatycznych kardynał Marzio Ginetti miał być ojcem nieślubnej córki, jednak na ten temat nic bliżej nie wiadomo[3].
Sprawowane urzędy edytuj
Pomimo że Marzio Ginetti jako polityk i dyplomata nie był szczególnie ceniony przez współczesnych, jest on prawdopodobnie rekordzistą pod względem liczby piastowanych jednocześnie stanowisk kierowniczych w Kurii Rzymskiej. Przez prawie 42 lata sprawował urząd wikariusza generalnego diecezji rzymskiej, a nadto zasiadał w następujących, stałych kongregacjach kardynalskich[3][5]:
- Kongregacji ds. Granic Państwa Kościelnego (1627–1629, jako prefekt)[4]
- Świętej Konsulcie (1627–1671, do 1629 jako sekretarz)
- Kongregacji ds. Legacji Awiniońskiej (poświadczony w 1629)
- Kongregacji ds. Wód (1629–1671)
- Kongregacji ds. Kościelnych Immunitetów (1629–1671, od 1644 jako prefekt)
- Kongregacji Świętego Oficjum Inkwizycji (1629–1671)[4]
- Kongregacji ds. Indeksu (1631–1671, od 1661 jako prefekt)
- Kongregacji ds. Biskupów i Zakonników (1633–1671, jako prefekt)[4]
- Kongregacji ds. Rezydencji Biskupów (1635–1671, po 1646 jako prefekt)
- Kongregacji Konsystorialnej (1644–1671)
- Kongregacji ds. Egzaminowania Biskupów (1644–1671)
- Kongregacji Rozkrzewiania Wiary (1644–1671)
- Kongregacji ds. Obrzędów (1644–1671, od 1663 jako prefekt)
- Kongregacji ds. Wizytacji Apostolskich (1629–1671)
- Trybunale Apostolskiej Sygnatury Łaski (1657–1671)
- Kongregacji ds. Stanu Zakonnego (1661–1671)
- Kongregacji ds. Reformy Statutów Kleru Rzymskiego (1667–1671, jako prefekt)
- Kongregacji ds. Odpustów i Świętych Relikwii (1668–1671, jako prefekt).
W chwili śmierci Ginetti był zatem prefektem aż siedmiu stałych kongregacji kardynalskich[6]. Oprócz tego, zasiadał on w licznych tzw. kongregacjach partykularnych, tworzonych ad hoc dla rozwiązania konkretnej sprawy[3][5].
Marzio Ginetti był także kardynałem-protektorem zakonów karmelitów, bonifratrów i trynitarzy, cysterskiej Kongregacji św. Bernarda w Ss. Vincenzo e Anastasio oraz arcyszpitala S. Spirito in Sassia[3][7].
Przypisy edytuj
- ↑ a b c d e f g Patrick Gauchat: HIERARCHIA CATHOLICA MEDII ET RECENTIORIS AEVI. Vol. IV. Münster: 1935, s. 21.
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q Stefano Tabacchi: GINETTI, Marzio. Dizionario Biografico degli Italiani – Volume 55 (2001). [dostęp 2013-06-15]. (wł.).
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w Ulrich Köchli / Carol Nater: Ginetti, Marzio. REQUIEM - DATENBANK, Prosopographie. [dostęp 2013-06-14]. (niem.).
- ↑ a b c d e f g h i j k l m Thomas F. Mayer: The Roman Inquisition. A Papal Bureaucracy and Its Law in the Age of Galileo. Filadelfia: University of Pennsylvania Press, 2013, s. 86-89. ISBN 978-0-8122-4473-1.
- ↑ a b c Christoph Weber: Die ältesten päpstlichen Staatshandbücher: Elenchus Congregationum, Tribunalium et Collegiorum Urbis 1629-1714. Rzym – Fryburg Bryzgowijski – Wiedeń: Herder, 1991, s. 116. ISBN 978-3451216534.
- ↑ Gaetano Moroni: Dizionario di erudizione storico-ecclesiastica. Wenecja: Tipografia Emiliana, 1842, s. 138-139., podaje, że Ginetti był prefektem aż jedenastu kongregacji. Prawdopodobnie wlicza on Kongregację ds. Granic, którą Ginetti kierował jedynie w latach 1627–29, oraz kongregacje niekardynalskie, którym Ginetti przewodniczył jako wikariusz generalny diecezji rzymskiej (Kongregacja Prefektów Miasta, Kongregacja ds. Rozdziału Parafii i Innych Beneficjów oraz Kongregacja ds. Kryminalnych Wikariatu Diecezji Rzymskiej).
- ↑ Christoph Weber: Die ältesten päpstlichen Staatshandbücher: Elenchus Congregationum, Tribunalium et Collegiorum Urbis 1629-1714. Rzym – Fryburg Bryzgowijski – Wiedeń: Herder, 1991, s. 226. ISBN 978-3451216534.