Michał III Metystes

cesarz bizantyński w latach 842–867

Michał III Metystes (gr. Μιχαήλ Γ΄, Mikhaēl III; ur. 839 lub 840 w Konstantynopolu, zm. 23 lub 24 września 867 tamże) – cesarz bizantyński od 842, ostatni z dynastii amoryjskiej.

Michał III Metystes
Ilustracja
Michał III na rycinie
Cesarz bizantyński
Okres

od 842
do 867

Poprzednik

Teofil

Następca

Bazyli I Macedończyk

Dane biograficzne
Dynastia

amoryjska

Data i miejsce urodzenia

839 lub 840
Konstantynopol

Data i miejsce śmierci

23 lub 24 września 867
Konstantynopol

Ojciec

Teofil

Matka

Teodora

Żona

Eudokia Dekapolitissa

Młodość

edytuj

Drugi syn cesarza Teofila i cesarzowej Teodory. Koronowany w 842 roku, początkowo pozostawał bez rzeczywistego wpływu na sprawy państwowe, ponieważ regencję nad nim sprawowała jego matka Teodora.

Rządy

edytuj
 
Cesarstwo Bizantyńskie w roku 867

W roku 856 Michał wraz ze swoim wujem Bardasem przeprowadził przewrót pałacowy, w wyniku którego Teodora została wysłana do klasztoru, a Bardas zyskał znaczne wpływy, ostatecznie zostając mianowany współcesarzem w maju 862. W związku z zamiłowaniem Michała do pijatyk i innych rozrywek, to Bardas zajmował się zarządzaniem imperium. Z jego inicjatywy odnowiono uniwersytet w Konstantynopolu, przyczynił się on do odparcia najazdu Rusinów na Konstantynopol w roku 860. W 863 roku wysłał Cyryla i Metodego w misji chrystianizacyjnej na Morawy; umocnił wpływy Bizancjum na Bałkanach m.in. poprzez chrzest władcy Bułgarii w 864 roku[a]. Właśnie działalność Bardasa, przypadająca na okres panowania Michała jest uznawana za początek[1] tzw. renesansu macedońskiego, chociaż dopiero następny cesarz założył dynastię macedońską. Bardas został zamordowany przez kolejnego cesarskiego faworyta Bazylego w roku 866, podczas przygotowań do odbicia Krety spod panowania arabskiego.

 
Solid z czasu regencji Teodory (Cesarzowa Teodora po lewej, po prawej Michał III (mniejsza postać) i jego siostra Tekla)

Polityka zagraniczna

edytuj

Praktycznie przez cały okres rządów, Michał III zmuszony był walczyć z zagrożeniem arabskim. Pomimo jego wysiłków, najeźdźcy opanowali Sycylię oraz wylądowali w południowej Italii. Równolegle walki z Arabami trwały w Azji Mniejszej. W roku 859 cesarz wraz z Bardasem kierował wyprawą na Samosatę, zakończoną powodzeniem[2]. Za panowania tego władcy, po raz pierwszy Rusowie najechali na Konstantynopol (860 rok), zmuszając Michała do przerwania kampanii na wschodzie i kierowania obroną stolicy.

Zamach

edytuj

Pijany cesarz został zamordowany w wyniku rewolucji pałacowej we wrześniu 867 roku. Jej efektem był upadek dynastii amoryjskiej, oraz dojście do władzy Bazylego I.

Życie rodzinne

edytuj

Jego żoną była Eudokia Dekapolitissa, ale nie miał z nią żadnych dzieci.

  1. data ta nie jest pewna – istnieje dokument mówiący o roku 866

Przypisy

edytuj
  1. Praca zbiorowa pod redakcją naukową Macieja Salamona: Wielka Historia Świata Tom 4 Kształtowanie średniowiecza. T. 4. Oficyna Wydawnicza FOGRA, 2005, s. 461. ISBN 83-85719-85-7.
  2. Georg Ostrogorski: Dzieje Bizancjum. Warszawa: PWN, 1968, s. 201.

Bibliografia

edytuj