Mieczysław Oborski
Mieczysław Arkadiusz Oborski (ur. 21 stycznia?/2 lutego 1900 w Radomyślu, zm. 6 lutego 1953 w Warszawie) – oficer dyplomowany artylerii Wojska Polskiego II Rzeczypospolitej i Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie, pułkownik ludowego Wojska Polskiego.
pułkownik dyplomowany | |
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Przebieg służby | |
Lata służby |
1921–1953 |
Siły zbrojne |
Wojsko Polskie |
Jednostki |
17 Pułk Artylerii Lekkiej |
Stanowiska |
dowódca plutonu artylerii |
Główne wojny i bitwy |
I wojna światowa |
Odznaczenia | |
Życiorys
edytujUrodzony 2 lub 15[1] lutego 1900. Był synem Leona i Ludwiki ze Skulskich. Po ukończeniu Kijowskiego Korpusu Kadetów studiował w Oficerskiej Szkole Artylerii w Kijowie. Działał w kołach zrzeszających Polaków w Rosji, w sierpniu 1917 wstąpił do Polskiej Ligi Walki Czynnej, a w listopadzie tego roku przeszedł do I Korpusu Polskiego w Rosji, w styczniu 1918 walczył na froncie, ranny. Latem 1919 podczas próby przedostania się do Polski aresztowany, więziony w Kijowie i Charkowie. Wrócił do kraju w sierpniu 1921 i zgłosił się ochotniczo do wojska. Studiował w Szkole Podchorążych Piechoty w Warszawie, a następnie w Oficerskiej Szkole Artylerii w Toruniu. W 17 Pułku Artylerii Lekkiej w Gnieźnie dowodził plutonem, a w 1931 roku baterią.
Awansowany do stopnia porucznika artylerii ze starszeństwem z 1 lipca 1925[2]. 4 stycznia 1932 powołany został na dwuletni kurs w Wyższej Szkole Wojennej w Warszawie. 1 października 1933, po ukończeniu kursu i uzyskaniu tytułu naukowego oficera dyplomowanego, przydzielony został do dowództwa 3 Dywizji Piechoty Legionów w Zamościu, na stanowisko pierwszego oficera sztabu. 22 lutego 1934 roku został awansowany na kapitana ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1934 roku i 47. lokatą w korpusie oficerów artylerii[3]. W tym samym roku został skierowany na kurs transportowy w Szefostwie Komunikacji Wojskowych Sztabu Głównego w Warszawie, a następnie przeniesiony do Sztabu Głównego w Warszawie z pozostawieniem na kursie[4].
W Szefostwie Komunikacji od grudnia 1934 roku do wiosny 1936 roku zajmował się sprawami żeglugi rzecznej. Latem 1937 roku opracowywał instrukcję o transportach powrotnych, natomiast jesienią tego roku został skierowany na staż do jednego z pułków artylerii. Do marca 1939 roku włącznie brał udział w pracach nad planem transportowym będącym częścią składową planu operacyjnego „Wschód”, natomiast od początku kwietnia w opracowywaniu planu transportowego będącego ogniwem planu operacyjnego „Zachód”. Był członkiem ekipy oficerów liniowych, którą kierował ppłk. dypl. Jerzy Stępniewski. Razem z ppłk. dypl. Teodorem Tobikiem był odpowiedzialny za wdrożenie na linii transportowej „B” transportów pozadywizyjnych i koncentracyjnych oraz przygotowanie dokumentów dla oficerów kierujących załadowaniem (KZ) i wyładowaniem (KW) oraz oficerów regulujących. 28 sierpnia, po rozwiązaniu ekipy oficerów liniowych, został przydzielony do Wydziału Operacyjno-Transportowego Szefostwa Komunikacji Wojskowych Sztabu Naczelnego Wodza na stanowisko kierownika Referatu Sytuacyjnego („oficera dla zbierania sytuacji transportowej”). 18 września przekroczył granicę z Rumunią. We Francji był początkowo oficerem sztabu 2 Dywizji Piechoty[5]. W czasie kampanii francuskiej był szefem Oddziału IV Sztabu 2 Dywizji Strzelców Pieszych.
Podczas kampanii wrześniowej przedostał się ze sztabem do Rumunii, internowany w obozie Călimănești. Uciekł z obozu i przez Jugosławię i Włochy dotarł do Francji. Tu w 2 Dywizji Strzelców Pieszych jako szef Oddziału IV. Gdy w czerwcu 1940, po wcieleniu do 45. korpusu francuskiej 8. Armii, cała dywizja została internowana w Szwajcarii, został komendantem obozu w Durensoth, a następnie zastępcą komendanta obozu uniwersyteckiego w Winterthur. W 1944 został przerzucony do Wielkiej Brytanii, gdzie objął stanowisko szefa sztabu 4 Dywizji Piechoty.
W grudniu 1945 powrócił do Polski, został przyjęty do Wojska Polskiego i wyznaczony na stanowisko szefa sztabu Dowództwa Artylerii Okręgu Wojskowego Nr I Warszawa. We wrześniu 1946 przeniesiony został do Głównego Inspektoratu Artylerii WP, na stanowisko szefa Wydziału Operacyjno-Zwiadowczego. W 1947 awansowany do stopnia pułkownika. We wrześniu 1950 został starszym pomocnikiem szefa Oddziału Operacyjnego Dowództwa Artylerii WP do spraw studiów.
Zatrzymany 21 maja 1952 przez funkcjonariuszy Informacji Wojskowej i oskarżony o działalność w rzekomych strukturach konspiracji w wojsku. 14 sierpnia 1952 ława NSW pod przewodnictwem ppłk. Juliusza Krupskiego skazała go po wymuszonych zeznaniach na karę śmierci[6] 4 września 1952 Zgromadzenie Sędziów NSW utrzymało wyrok w mocy. 18 listopada 1952[7] Prezydent Bierut odmówił skorzystania z prawa łaski, o czym zawiadomiono NSW dopiero 3 lutego, najprawdopodobniej, ażeby móc jeszcze wyłudzić ostatnie zeznania[8]. Wyrok wykonano 6 lutego 1953. Świadkiem wywoływania na śmierć był Władysław Boczula z Uciechowa[9]. Dokładne miejsce pochówku jest nieznane. Grób symboliczny znajduje się na Cmentarzu Wojskowym w Kwaterze „na Łączce” i na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 221-4-25/26)[10]. Zrehabilitowany w 1956.
Ordery i odznaczenia
edytuj- Krzyż Walecznych (1921)
- Złoty Krzyż Zasługi (1946)[11]
- Srebrny Krzyż Zasługi (1937)
- "Croix de guerre" (1945)
Przypisy
edytuj- ↑ Rocznik Oficerski 1932. Ponadto ta publikacja podała tożsamość Arkadiusz Mieczysław Oborski.
- ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 208.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, nr 5 z 23 lutego 1934 roku, s. 75.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, nr 14 z 22 grudnia 1934 roku, s. 263.
- ↑ Oborski 1940 ↓, s. 73-75, 85.
- ↑ "Księga najwyższego wymiaru kary" w Krzysztof Szwagrzyk: Zbrodnie w majestacie prawa 1944-1955. Wyd. ABC Future, Warszawa, 2000.
- ↑ M. Szejnert, s. 75
- ↑ M.Szejnert, j.w.
- ↑ M. Szejnert, s. 230
- ↑ Cmentarz Stare Powązki: LIDIA CZERWIŃSKA, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2020-04-25] .
- ↑ M.P. z 1947 r. nr 23, poz. 88
Bibliografia
edytuj- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2022-01-19].
- Mieczysław Oborski: Sprawozdanie o przebiegu prac związanych z planem transportowym. [w:] Szef Komunikacji Naczelnego Wodza – Relacje „L”-„Ż”. Sygn. B.I.10c [on-line]. Instytut Polski i Muzeum im. gen. Sikorskiego w Londynie, 1940. [dostęp 2017-01-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-07-07)].
- Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
- Tadeusz Swat: Niewinnie Straceni 1945-56. Wyd. Fundacja Ochrony Zabytków, Warszawa 1991.Straceni w Więzieniu mokotowskim. , zob też
- Małgorzata Szejnert: Śród żywych duchów. Wyd. ANEKS, Londyn 1990.
- AAN, Kancelaria Cywilna Prezydenta RP, 829 0340/52; AI MON, NSW, 160/91/847, 923
- ibidem, NPW, 161/91/1844–1850
- AIPN, Teczki więźniów 1953, Oborski Mieczysław
- J.R. Kubiak, Tajemnice więzienia mokotowskiego...
- Jerzy Poksiński, Victis honos..., według indeksu