Mikołaj Ossoliński (1599–1663)
Mikołaj Ossoliński herbu Topór (1599–1663) – marszałek Trybunału Głównego Koronnego w 1651 roku[1], starosta piotrkowski w latach 1651-1657[2], starosta radoszycki, nowotarski, skalski, knyszyński (1630), elektor (1632) z województwa sandomierskiego i (w 1648) z województwa krakowskiego.
 Topór | |
| Rodzina | |
|---|---|
| Data urodzenia | |
| Data śmierci | |
| Ojciec |
Prokop Ossoliński |
| Matka |
Katarzyna Bierecka |
Był trzecim z synów Prokopa Ossolińskiego (starosty nowotarskiego) (1588-1627) i Katarzyny Biereckiej z Birczy.
Miał dwóch braci:
- Hieronima Ossolińskiego (1596-1650) – dworzanina królewskiego (1633), starostę żydaczowskiego (1638)
- Zbigniewa Ossolińskiego (zm. 25 lipca 1679) – podstolego ruskiego, kasztelana czerskiego (1655-1663),
oraz siostrę;
- Barbarę Ossolińską, której mężami zostali; Adam Regowski h. Abdank, Wojciech Niemira – podkomorzy drohicki, Jan Chądzyński – starosta ruski.
Ożenił się Anną Korniakt (zm. 1648) – córką Elżbiety Halszki z Ossolińskich, Korniaktową z Tęczyna, wnuczką Zbigniewa Ossolińskiego – wojewody sandomierskiego. Otrzymał z wianem większość majątków ziemskich w przemyskim, (skąd pochodzili Korniaktowie); klucz Rybotycze z zamkiem koło Przemyśla, oraz dobra Husaków i Miżyniec. W sumie 29 wiosek i jedno miasto. Rybotycze stały się główną rezydencją Mikołaja Ossolińskiego, z której dokonywał wypraw na okolicę. Utrzymywał tam regularne wojsko, wybierane z okolicznych wiosek.
Po śmierci żony (która zmarła w 1648 w klasztorze przemyskich dominikanek, gdzie schroniła się „czasu ciężkości od wyżej mienionego małżonka"), ożenił się w 1650 z Katarzyną Starołęską, za którą wziął wielkie wiano. Z pierwszego małżeństwa miał syna Jerzego Ossolińskiego (1630-1683) – starostę radoszyckiego, rotmistrza pancernego, a z drugiego po Katarzynie Starołęskiej, córki: Annę (ur. po 1650), wydaną za Zygmunta Mniszcha, a po jego śmierci; za Stanisława Baranowskiego; Katarzynę – wydaną za Ferdynanda Przerembskiego, podczaszego mielnickiego, syna Stanisława Ossolińskiego (po 1650-1700), podstolego lubelskiego, rotmistrza chorągwi koronnej, i Anny z Ustrzyckich.
Poseł sejmiku szadkowskiego na sejm zwyczajny 1652 roku[3].
Zamordowany w 1663 roku przez swoją żonę Katarzynę Starołęską[4].
Przypisy
edytuj- ↑ Herbarz polski. T. I. Lipsk, 1839-1846, s. 380.
- ↑ Urzędnicy województw łęczyckiego i sieradzkiego XVI-XVIII wieku. Spisy". Oprac. Edward Opaliński i Hanka Żerek-Kleszcz. Kórnik 1993, s. 280.
- ↑ Stefania Ochmann-Staniszewska, Zdzisław Staniszewski, Sejm Rzeczypospolitej za panowania Jana Kazimierza Wazy. Prawo – doktryna – praktyka, tom II, Wrocław 2000, s. 361.
- ↑ Mariusz Lubczyński, Testament kasztelana żarnowskiego Olbrachta Starołęskiego (ze skandalem obyczajowo-kryminalnym w tle) [online], almanachhistoryczny.ujk.edu.pl, Summary [dostęp 2023-06-19].
Bibliografia
edytuj- S. K. Kossakowski: Monografie historyczno-genelogiczne niektórych rodzin polskich. T. 2. Warszawa, 1862.
- Dworaczek. Genealogia, tablica, t. 144
- T. Żychliński; Herbarz 23
- Zbigniew Ossoliński; Pamiętnik. P.I.W., 1983.
- Księga zawierająca w sobie sumowanie Fundacyey klasztoru y doroczney prowizyey zakonnic Dominika S. w Mieście Przemyskim, Biblioteka Uniwersytecka we Lwowie, rkps 931 III
Linki zewnętrzne
edytuj- Historia i genealogia rodziny Ossolińskich. [dostęp 2011-04-22].