Mikoła Zasim
Mikoła (Mikałaj) Arciomawicz Zasim (biał. Мікола (Мікалай) Арцёмавіч Засім; ur. 19 listopada 1908 w Szeniach, zm. 19 lipca 1957) – białoruski i radziecki poeta, w okresie II Rzeczypospolitej działacz lewicowego antypolskiego ruchu rewolucyjnego, członek Komunistycznej Partii Zachodniej Białorusi; od 1939 roku radziecki działacz państwowy i partyzant.
| |
| Data i miejsce urodzenia |
19 listopada 1908 |
|---|---|
| Data śmierci |
19 lipca 1957 |
| Narodowość | |
| Dziedzina sztuki | |
| Ważne dzieła | |
| |
| Odznaczenia | |
| |
Życiorys
edytujUrodził się 19 listopada (6 listopada st. st.) 1908 roku we wsi Szenie, w powiecie prużańskim guberni grodzieńskiej Imperium Rosyjskiego[1]. Pochodził w chłopskiej rodziny. Zatrudniony był jako pracownik najemny w tartaku w Prużanie[2]. Od 1925 roku[1] (według innego źródła od 1924 roku[2]) działał w lewicowym, proradzieckim ruchu białoruskiej mniejszości narodowej w Polsce, skierowanym przeciwko państwu polskiemu[1]. W 1924 roku wstąpił do podziemnej organizacji komsomolskiej, a następnie do nielegalnej w Polsce Komunistycznej Partii Zachodniej Białorusi[2]. Jednocześnie wchodził w skład legalnych Białoruskiej Włościańsko-Robotniczej Hromady i Towarzystwa Szkoły Białoruskiej. Wielokrotnie aresztowany był przez władze polskie za działalność rewolucyjną i antypolską. Po napaści ZSRR na Polskę we wrześniu 1939 roku i włączeniu jej ziem północno-wschodnich w skład Białoruskiej SRR, Mikoła Zasim został przewodniczącym sielsowietu Szenie. W czasie niemieckiej okupacji w latach 1941–1944 działał w radzieckim ruchu partyzanckim, pełnił funkcję instruktora Brzeskiego Obwodowego Komitetu Antyfaszystowskiego. Po wojnie, w latach 1946–1957 pracował jako zastępca przewodniczącego Prużańskiego Rejonowego Komitetu Wykonawczego, współpracownik literacki brzeskiej gazety obwodowej „Zara”, pracownik Brzeskiego Obwodowego Muzeum Krajoznawczego. W 1948 roku ukończył Republikańską Szkołę Partyjną przy Komitecie Centralnym Komunistycznej Partii (bolszewików) Białorusi. Zmarł 19 lipca 1957 roku[1].
Działalność literacka
edytujMikoła Zasim zaczął publikować swoją twórczość w 1928 roku w wydawanym w Polsce białoruskojęzycznym czasopiśmie „Małanka”. Współpracował też z innymi tego rodzaju pismami, m.in.: „Litaraturnaja Staronka”, „Aswa”, „Nasza Wola”[1] i „Nasza Praca”. Swoje pierwsze wiersze podpisywał pseudonimami: Chłopiec, Ahoń, Asot. W 1933 roku w „Rodnym Kraju” posługiwał się już swoim prawdziwym imieniem i nazwiskiem[2].
Tematyką jego utworów były konflikty społeczne i narodowe na terenach wiejskich ziem północno-wschodnich II Rzeczypospolitej, bezprawie dotykające chłopów białoruskiej narodowości i wroga wobec białoruskiego ludu polityka polskich władz[1]. Często posługiwał się humorem i satyrą[2]. W czasie wojny niemiecko-radzieckiej pisał wiersze na temat ciężaru wojny[1], publikując je na łamach podziemnych gazet „Zaria” i „Za Rodinu”[2]. W okresie powojennym kontynuował tę tematykę[1].
W ocenie białoruskich literaturoznawców Mikoła Zasim był „ludowym samorodkiem”, który wyjawił się dzięki masowemu ruchowi kulturalnemu „Hromady”. Jego twórczość na język rosyjski przekładał Alaksandr Twardouski[2].
Twórczość
edytuj- Wierszy. Mińsk: 1954.
- Wybranaje. Mińsk: 1960.
Odznaczenia
edytuj- Order Czerwonej Gwiazdy (ZSRR);
- medale[2].
Przypisy
edytujBibliografia
edytuj- pod red. Hienadzia Paszkoua: Encykłapiedyja historyi Biełarusi u 6 tamach. T. 3: Himnazii – kadencyja. Mińsk: „Biełaruskaja encykłapiedyja” imia Pietrusia Brouki, 1996, s. 527. ISBN 985-11-0041-2. (biał.).