Mirscy herbu własnego

polsko-rosyjski ród szlachecki

Mirscy herbu własnegopolski ród szlachecki, pochodzenia litewskiego, pieczętujący się dwoma odmianami herbu Białynia, którego jedna z linii uzyskała tytuł książęcy i którego pochodzenie nie zostało dotychczas gruntownie zbadane[1].

Herb książęcy Mirski (Białynia odmienna)

Etymologia nazwiska

edytuj

Najprawdopodobniej nazwisko Mirski jest nazwiskiem odmiejscowym i pochodzi od miejscowości Miory (obecnie na terytorium Białorusi). Zamek w Mirze był własnością zrusyfikowanej gałęzi rodu od 1895 do II wojny światowej.

Historia

edytuj

Według Józefa Wolffa w dokumentach źródłowych pojawili się Mirscy po raz pierwszy dopiero w drugiej połowie XVI w., w osobie Hrihorego Mirskiego (zm. ok. 1620 r.), najpierw podkomorzego brasławskiego, a następnie sędziego ziemskiego brasławskiego, przy czym ani on, ani jego potomkowie, o których częste wzmianki w Metryce Litewskiej, przez cały XVII w. nie występowali ani razu z tytułem kniaziów lub przydomkiem Światopełk, którego zaczęli używać dopiero w późniejszych czasach.

Informacja o kniaziowskim pochodzeniu tego rodu po raz pierwszy pojawiła się w wydanym na początku XVIII w. rodowodzie Ogińskich, za którym powtórzona została w herbarzach Niesieckiego, Jabłonowskiego i innych. Sami zainteresowani utrzymywali, iż mają wspólne pochodzenie z książętami Czetwertyńskimi, faktycznie posługującymi się przydomkiem Światopełk[1].

Na zasadzie mylnej tradycji pochodzenia kniaziowskiego jedna z linii rodu, mocno zrusyfikowana od poł. XIX w., uzyskała w 1821 r. „bez przedstawienia dowodów” formalne zatwierdzenie przez deputację Senatu Królestwa Polskiego tytułu książęcego, potwierdzonego następnie w Rosji, w 1861 r. Wywodzący się z tej linii Mikołaj Światopełk-Mirski herbu Białynia nabył w 1895 zamek w Mirze od potomków księcia Dominika Radziwiłła i jego córki Stefanii, zamężnej za księciem zu Sayn-Wittgenstein-Berleburg.

Znani członkowie rodu

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. a b J. Wolff, Kniaziowie litewsko-ruscy od końca XIV wieku
  2. Witold Biernacki: Powstanie Chmielnickiego. Działania wojenne na Litwie w latach 1648-1649. Zabrze: 2006, s. 312.
  3. a b Wacław Szczygielski: Tomasz Mirski (Światopełk-Mirski). T. XXI. 1976, seria: Polski Słownik Biograficzny.