Wikipedia

Naprętnik

Naprętnik[1], ceriana[1] (Ceriana) – rodzaj muchówek z rodziny bzygowatych i podrodziny Eristalinae.

Naprętnik
Ceriana
Rafinesque, 1815
Ilustracja
Ceriana vespiformis
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

stawonogi

Gromada

owady

Rząd

muchówki

Podrząd

muchówki krótkoczułkie

Rodzina

bzygowate

Podrodzina

Eristalinae

Plemię

Cerioidini

Rodzaj

Ceriana

Typ nomenklatoryczny

Musca conopsoides Linnaeus, 1758

Synonimy
  • Ceria Fabricius, 1794
  • Ceriathrix Hull, 1949
  • Cerioides Rondani, 1850
  • Hisamatsumyia Shiraki, 1968
  • Styloceria Enderlein, 1934
  • Vespidomyia Shannon, 1925:
Multimedia w Wikimedia Commons
Ceriana ornata

Morfologia edytuj

Muchówki te mają wysmuklone ciało[2], osiągające od 8 do 16 mm długości[3]. Ubarwienie mają czarne z żółtymi przepaskami. Głowa jest szersza od tułowia[2] i ma wzgórek na twarzy[3], nieowłosione oczy złożone[2][3]; samce są holoptyczne, a samice dychoptyczne[2]. Przednie jamki tentorialne są małe. Włoski na tułowiu są krótkie. Anepisternum zlane jest z anepimeronem. Basisternum jest wąskie i prostokątne z prostą krawędzią grzbietową i parą dużych, trójkątnych wypustek na krawędzi brzusznej. Mostek zabiodrowy zatułowia jest niekompletny. Łuseczka skrzydłowa ma szereg drobnych, krótkich, przerzedzonych włosków. Przednia para odnóży ma mniej więcej tak szerokie jak długie biodra z wyraźnym rowkiem przez całą długość strony grzbietowej[3]. Odwłok jest wydłużony, walcowaty[2][3] i tylko trochę przewężony u podstawy. Włoski na tergitach odwłoka są krótkie. W widoku bocznym tylne krawędzie tergitów są wyniesione. Pierwszy tergit ma dużą, wyraźnie odgraniczoną, żółto ubarwioną nabrzmiałość. Pierwszy sternit ma dużą i silnie zesklerotyzowaną nabrzmiałość, która może być czarna, czarno-żółta lub żółta. Włoski na ósmym tergicie są białe. Genitalia samca mają krótkie i szeroko trójkątne przysadki odwłokowe. Surstylus ma wydłużony płat grzbietowy z wąską szypułką i szeroko zaokrąglonym szczytem z krótkimi szczecinkami oraz zaokrąglony płat brzuszno-nasadowy. Okrągłe epandrium ma na stronie brzusznej duży obszar błoniasty[3].

Ekologia i występowanie edytuj

Larwy są saproksyliczne, przechodzą rozwój w uszkodzonych lub próchniejących pniach drzew[3][2]. Owady dorosłe żerują na nektarze różnych kwiatów[3].

Rodzaj ten ma zasięg kosmopolityczny. Znany jest ze wszystkich krain zoogeograficznych. Na zachodzie Palearktyki występuje 9 gatunków[3], z których w Polsce stwierdzono tylko naprętnika nibyślepka[2][3].

Taksonomia edytuj

Takson ten wprowadzony został po raz pierwszy w 1794 roku przez Johana Christiana Fabriciusa pod nazwą Ceria. Nazwa ta okazała się być młodszym homonimem w związku z czym w 1815 roku Constantine Samuel Rafinesque zastąpił ją nazwą Ceriana[3].

Do rodzaju tego należy 86 opisanych gatunków[4]:

Przypisy edytuj

  1. ↑ a b Ceriana conopsoides – Naprętnik nibyślepek. [w:] Insektarium.net [on-line]. [dostęp 2021-06-21].
  2. ↑ a b c d e f g Regina Bańkowska: Klucze do oznaczania owadów Polski cz. XXVIII Muchówki – Diptera, zeszyt 34 – Syrphidae. Warszawa: PWN, Polski Związek Entomologiczny, 1963.
  3. ↑ a b c d e f g h i j k Jeroen van Steenis, Antonio Ricarte, Ante Vujic, Birtele Daniele, Martin Speight. Revision of the West-Palaearctic species of the tribe Cerioidini (Diptera, Syrphidae). „Zootaxa”. 4196 (2), s. 151-209, 2016. 
  4. ↑ Wasp-mimicking Hover Flies Ceriana Rafinesque, 1815. [w:] BioLib.cz [on-line]. [dostęp 2021-06-21].
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Naprętnik&oldid=69465655”