Nereusz i Achilles
Nereusz i Achilles (zm. ok. 258 lub 304)[1] – męczennicy chrześcijańscy i święci katoliccy.
męczennicy | |
![]() Święci: Nereusz, Domitylla i Achilles (mal. Rubens) | |
Data urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
ok. 258 lub 304 |
Czczeni przez | |
Wspomnienie | |
Atrybuty |
kajdany, miecz, palma męczeństwa |
Życie
edytujWedług papieża Damazego (zm. 384), Nereusz i Achilles byli żołnierzami rzymskimi, biorącymi udział w egzekucjach chrześcijan. Widząc odwagę wyznawców Jezusa Chrystusa, obaj żołnierze nawrócili się, przyjęli chrzest i porzucili służbę wojskową. Zostali umęczeni za wiarę i pochowani na cmentarzu przy Via Ardeatina[a] ok. 304 podczas prześladowania chrześcijan przez Dioklecjana. Najstarszym znanym wizerunkiem ich męczeństwa jest uszkodzona płaskorzeźba (nagrobna)[2].
Męczeństwo jest również prawdopodobne ok. 258 roku w czasach panowania Waleriana[1].
Późniejsza literatura hagiograficzna z V lub VI wieku, umiejscawia ich w I–II wieku podając, że byli uczniami św. Piotra, eunuchami i dworzanami Flawii Domitylli. Cała trójka miała zostać zesłana najpierw na wyspę Pantelleria[3], a następnie na Ponzę (Wyspy Poncjańskie), gdzie zostali straceni przez ścięcie i pogrzebani w Terracinie[1].
Kult
edytujKult świętych potwierdzony jest od V wieku. Prawdopodobnie przed rokiem 450 nad grobem męczenników wybudowano kaplicę ku ich czci, a za papieża Damazego I poświęconą im bazylikę[1][4]. I Jej rekonstrukcja z XIX w. znajduje się obecnie w katakumbach św. Domitylli (gdzie spoczywają szczątki świętej) i tu w kościele ich imienia (bazylika cmentarna) znajdują się relikwie obu żołnierzy. Wcześniej, w 1587, papież Sykstus V (zm. 1590) przeniósł szczątki obu męczenników do kościoła św. Adriana na Forum Romanum, skąd kardynał Baroniusz (zm. 1607) przeniósł je do obecnego miejsca w Rzymie[1] przy Via delle Sette Chiese[2].
Wspomnienie liturgiczne świętych Nereusza i Achillesa, a także Domitylli, w Kościele katolickim obchodzone jest 12 maja[2].
W ikonografii Achilles i Nereusz przedstawiani są w stroju żołnierza rzymskiego z atrybutami w postaci kajdanów nawiązujących do ich uwięzienia oraz miecza i palmy męczeństwa nawiązujących do ich męczeńskiej śmierci przez ścięcie mieczem[5][6].
Zobacz też
edytujUwagi
edytuj- ↑ Via Ardeatina – droga z Rzymu do Ardei.
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d e Joachim Schäfer: Nereus. Ökumenisches Heiligenlexikon. [dostęp 2014-10-19]. (niem.).
- ↑ a b c Święci Nereusz i Achilles, męczennicy. Internetowa Liurgia Godzin, brewiarz.pl. [dostęp 2014-10-19].
- ↑ Achilles, męczennik rzymski.. Deon.pl. [dostęp 2014-10-19].
- ↑ Agasso i in. 2011 ↓, s. 162.
- ↑ Marecki i Rotter 2009 ↓, s. 35.
- ↑ Marecki i Rotter 2009 ↓, s. 465.
Bibliografia
edytuj- Józef Marecki, Lucyna Rotter: Jak czytać wizerunki świętych leksykon atrybutów i symboli hagiograficznych. Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych „Universitas”, 2009. ISBN 978-83242-0910-1. (pol.).
- Domenico Agasso, Salvatore Audieri, Enzo Bianchi, Inos Biffi, Elena Bosetti, Anna Maria Casnopi, Loris Capovilla, Franco Cardini, Guzman Carriquiry, Ferdinando Castelli, Gerardo Cioffari, Luigi Crivelli, Stefano De Fiores, Giuseppe De Rossa, Andrea Due: Święci na każdy dzień. Tomasz Gorlowski (opr. wyd. pol.). Wyd. IV. Kielce: Wydawnictwo Jedność, 2011. ISBN 978-83-7660-274-5. (pol.).
Linki zewnętrzne
edytuj- Joachim Schäfer: Achilleus – Ökumenisches Heiligenlexikon (niem.).