Newe Ur
Newe Ur (hebr. נווה אור; ang. Neve Ur) – kibuc położony w Samorządzie Regionu Emek ha-Majanot, w Dystrykcie Północnym, w Izraelu. Członek Ruchu Kibuców (HaTenoa’a HaKibbutzit).
 Domy w kibucu Newe Ur | |
| Państwo | |
|---|---|
| Dystrykt | |
| Poddystrykt | |
| Samorząd Regionu | |
| Wysokość |
–224 m n.p.m. |
| Populacja (2010) • liczba ludności |
|
| Kod pocztowy |
10875 |
Położenie na mapie Dystryktu Północnego  | |
Położenie na mapie Izraela  | |
 32°35′18″N 35°33′12″E/32,588333 35,553333
| |
| Strona internetowa | |
Położenie edytuj
Kibuc Newe Ur jest położony na wysokości 224 m p.p.m. w intensywnie użytkowanej rolniczo Dolinie Bet Sze’an, będącej częścią depresji Rowu Jordanu. Na północ od kibucu przepływa strumień Nachal Tawor, który ma swoje ujście w położonej około 1 km na wschodzie rzece Jordan. Rzeka Jordan stanowi granicę z Jordanią. Strumień Tawor jest uznawany za północną granicę Doliny Bet Sze’an. Dodatkowo w rejonie kibucu przepływają jeszcze strumienie Bidra, Ha-Jadid i Minta, których wody są wykorzystywane w rolnictwie i stawach hodowlanych. Na zachód od kibucu znajduje się stroma skarpa płaskowyżu Ramot Jissachar (280 m n.p.m.). Na najwyższym wzgórzu wznoszą się ruiny zamku Belvoir. W jego otoczeniu znajdują się kibuce Geszer, Sede Nachum i Bet ha-Szitta, moszawy Bet Josef i Jardena, wioska komunalna Moledet, oraz wioska beduińska At-Tajjiba. Po stronie jordańskiej jest miasto Asz-Szuna asz-Szamalijja i wioska al-Mansijah.
Newe Ur jest położony w Samorządzie Regionu Emek ha-Majanot, w Poddystrykcie Jezreel, w Dystrykcie Północnym Izraela.
Demografia edytuj
W kibucu w większości mieszkają Żydzi, jednak nie wszyscy identyfikują się z judaizmem. Tutejsza populacja jest świecka[1][2]:
Historia edytuj
Pierwotnie w okolicy tej znajdowały się arabskie wioski Umm Sabuna, az-Zawija i al-Mazar. Pierwsza została wysiedlona i zniszczona 21 maja 1948 roku podczas I wojny izraelsko-arabskiej[3]. Druga została zniszczona w dniach 15-18 maja 1948 roku[4]. Trzecia została zniszczona 16 maja 1948 roku[5]. Dużo wcześniej tutejsze grunty wykupiły od arabskich mieszkańców żydowskie organizacje syjonistyczne.
Po zakończeniu I wojny izraelsko-arabskiej władze izraelskie widziały konieczność stworzenia ciągłej linii obronnej wzdłuż rzeki Jordan. Wymagało to utworzenia linii posterunków wojskowych, których utrzymanie było łatwiejsze przy połączeniu z istniejącą w sąsiedztwie osadą rolniczą. Z tego powodu w marcu 1949 roku utworzono tutejszy kibuc. Początkowo osiedlili się w nim żydowscy imigranci z Iraku, którzy nadali mu nazwę Ur. Nazwa ta odnosiła się do starożytnego miasta Ur w Mezopotamii. Warunki życia były tutaj tak trudne, że osadnicy po krótkim czasie wyjechali. Zastąpiła ich grupa młodych wolontariuszy, jednak w 1951 doszło do wewnętrznego rozłamu na tle poglądów politycznych i część mieszkańców wyjechała. W 1952 roku do osiedla przybyła nowa grupa imigrantów pochodzących z Węgier i Polski. Byli to członkowie młodzieżowej organizacji syjonistycznej Ha-Noar Ha-Oved VeHaLomed. Zmieniono wówczas nazwę kibucu na obecną. W 1956 roku osada została podłączona do krajowej sieci elektrycznej, pomimo to przez cały czas przeżywała ona poważne trudności. Dopiero w 1965 roku powstała grupa stałych mieszkańców kibucu, co umożliwiło jego stabilny rozwój. Podczas wojny na wyczerpanie (1967-1970) kibuc był prawie codziennie ostrzeliwany przez jordańską artylerię. Zwłaszcza początek wojny był niezwykle trudny, ponieważ kibuc nie był jeszcze dobrze zorganizowany. Pracujący na polach robotnicy byli nieustannie narażeni na ataki i ostrzał terrorystów. Sytuacja wymusiła na mieszkańcach budowę schronów. Dzieci przez długi okres musiały stale spać w schronach. W kwietniu 1968 roku w pobliżu rzeki Jordan został ranny kierowca traktora[6]. Pod koniec 1990 roku w kibucu osiedliła się grupa imigrantów z krajów byłego ZSRR. Podczas pierwszej Intifady, w kwietniu 1991 roku grupa palestyńskich terrorystów przeniknęła do kibucu, mordując jednego mieszkańca i raniąc drugą osobę[7]. Pod koniec lat 90. XX wieku kibuc znalazł się w kryzysie finansowym, który wymusił przeprowadzenie w 2004 roku procesu prywatyzacji. Zachowano jednak kolektywną organizację instytucji kultury, edukacji i ochrony zdrowia.
Kultura i sport edytuj
W kibucu jest ośrodek kultury z biblioteką, basen kąpielowy, sala sportowa z siłownią i korty tenisowe.
Edukacja edytuj
Kibuc utrzymuje przedszkole. Starsze dzieci są dowożone do szkoły podstawowej do kibucu Chamadja i szkoły średniej w kibucu Newe Etan[8].
Turystyka edytuj
Na pobliskiej górze, położonej około 3 km na zachód od kibucu, znajdują się ruiny twierdzy Belvoir, którą wybudowali w 1130 roku krzyżowcy. Dodatkową atrakcją jest rezerwat przyrody Nachal Tawor. Na terenie rezerwatu wytyczono piesze szlaki turystyczne. Aby uniknąć zniszczenia unikalnego krajobrazu wytyczono w rezerwacie tylko kilka dróg, które są dostępne dla samochodów terenowych[9][10].
Gospodarka i infrastruktura edytuj
Gospodarka kibucu opiera się na intensywnym rolnictwie i sadownictwie. Uprawy rolne obejmują pszenicę, kukurydzę, groch, słonecznik, fasolę, pomidory, czosnek, pietruszkę, arbuzy i pomidory. W sadach uprawia się oliwki, banany, cytrusy, pomelo, cytryny, pomarańcze i grejpfruty. W tutejszej fermie drobiu hoduje się indyki i kury. Hoduje się także bydło mleczne oraz cielaki na mięso. Kibuc jest także znany ze stawów hodowlanych[11]. Tutejsza odlewnia Ortal Diecasting specjalizuje się w precyzyjnych wyrobach odlewniczych z aluminium, magnezu i cynku dla przemysłu motoryzacyjnego w Europie[12]. Firma Adom specjalizuje się w projektach graficznych, tworzeniu stron internetowych, fotografią cyfrową itp.[13]. W kibucu jest przychodnia zdrowia z gabinetem stomatologicznym, pralnia, gabinet kosmetyczny, sklep wielobranżowy i warsztat mechaniczny.
Transport edytuj
Z kibucu wyjeżdża się na zachód na drogę nr 90, którą jadąc na północ dojeżdża się do kibucu Geszer, lub jadąc na południe dojeżdża się do moszawów Bet Josef i Jardena.
Przypisy edytuj
- ↑ Dane statystyczne z lat 1948-1995. [w:] Israel Central Bureau of Statistics [on-line]. [dostęp 2012-05-14]. (hebr.).
- ↑ Dane statystyczne z lat 2001-2009. [w:] Israel Central Bureau of Statistics [on-line]. [dostęp 2012-05-14]. (hebr.).
- ↑ Welcome To Umm Sabuna, Khirbat. [w:] Palestine Remembered [on-line]. [dostęp 2012-05-14]. (ang.).
- ↑ Welcome To al-Zawiya, Khirbat. [w:] Palestine Remembered [on-line]. [dostęp 2012-05-14]. (ang.).
- ↑ Welcome To Kh. al-Mazar. [w:] Palestine Remembered [on-line]. [dostęp 2012-05-14]. (ang.).
- ↑ Neve Ur. [w:] Galil Net [on-line]. [dostęp 2012-05-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-09-24)]. (hebr.).
- ↑ Neve Ur. [w:] Bet Alon [on-line]. [dostęp 2012-05-14]. (hebr.).
- ↑ Neve Ur. [w:] Rom Galil [on-line]. [dostęp 2012-05-14]. (hebr.).
- ↑ Nahal Tavor Nature Reserve. [w:] Protected Planet [on-line]. [dostęp 2012-12-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-10-06)]. (ang.).
- ↑ Rezerwat Przyrody Strumienia Tawor. [w:] Israel Nature and Parks Authority [on-line]. [dostęp 2012-12-17]. (ang.).
- ↑ Działalność gospodarcza. [w:] Kibbutz Neve Ur [on-line]. [dostęp 2012-05-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-09-06)]. (hebr.).
- ↑ Ortal Diecasting. [w:] Ortal Diecasting [on-line]. [dostęp 2012-05-14]. (ang.).
- ↑ Adom. [w:] Adom [on-line]. [dostęp 2012-05-14]. (hebr.).
Linki zewnętrzne edytuj
- Zdjęcie satelitarne Newe Ur. [w:] Google Maps [on-line]. [dostęp 2012-12-11]. (ang.).
- Mapa Newe Ur. [w:] Amudanan [on-line]. [dostęp 2012-12-11]. (hebr.).