Niemen Enigmaticpolski zespół rockowy. Druga formacja, której liderem był Czesław Niemen.

Niemen Enigmatic
Rok założenia

1969

Rok rozwiązania

1971

Gatunek

blues-rock, jazz-rock, hard rock, rock progresywny, soul, funky[1][2][3]

Aktywność

1969–1971

Wydawnictwo

Polskie Nagrania „Muza”

Powiązania

Akwarele, Alibabki, Romuald Miazga, Zbigniew Namysłowski, Czesław Bartkowski, Janusz Stefański, Jacek Mikuła, Krystyna Prońko, Zofia Borca, Janusz Muniak, Zbigniew Seifert, Tomasz Stańko, Tomasz Szukalski, Michał Urbaniak, Bronisław Suchanek, Farida

Skład
Czesław Niemen, Jacek Mikuła, Tomasz Jaśkiewicz, Janusz Zieliński, Andrzej Tylec
Byli członkowie
Zbigniew Sztyc, Zbigniew Namysłowski, Czesław Bartkowski, Janusz Stefański, chórek: Krystyna Prońko, Zofia Borca, Krystyna Linkowska[4]

Historia edytuj

W lipcu 1969 roku w Bolonii nastąpiła zmiana nazwy zespołu Akwarele na Niemen Enigmatic. W wyniku reorganizacji, dokonanej wkrótce po powrocie Czesława Niemena i jego muzyków do kraju, w skład jego nowej grupy weszli: Tomasz Jaśkiewicz (ex- Akwarele; gitara), Janusz Zieliński (gitara basowa), Zbigniew Namysłowski (saksofon altowy, organy), Zbigniew Sztyc (ex- Akwarele; saksofon tenorowy) i Czesław Bartkowski (perkusja). Menedżerem artysty był wówczas Jerzy Bogdanowicz[4]. W październiku dokonano rejestracji jego czwartego albumu, pt. Enigmatic. Płyta zawiera magnum opus Niemena, czyli Bema pamięci żałobny – rapsod do słów wiersza Cypriana Kamila Norwida pod tym samym tytułem. W jego nagraniu wzięli także udział: Michał Urbaniak, Alibabki i chór pod kier. Romualda Miazgi[2]. Utwory z płyty ilustrował film w reżyserii Janusza Rzeszewskiego, zatytułowany Bema Pamięci Rapsod Żałobny (rok produkcji: 1969)[5]. Premiera obrazu miała miejsce 1 marca 1970 roku w warszawskiej Sali Kongresowej, podczas „Wiosennych muzykaliów” (reprezentacyjna impreza estradowa Polskiego Stowarzyszenia Jazzowego)[4]. 10 marca w Mediolanie podczas kolejnej włoskiej trasy koncertowej wokalisty muzycy nagrali The Best Man Cried z rep. Clyde’a McPhattera[6] i She's Looking Good z rep. Wilsona Picketta – obydwie piosenki ukazały się na składance, pt. Le sette stelle dei complessi (CBS Italiana, 1970)[4][7]. 30 października 1970 roku Niemen wraz z zespołem wystąpił w ramach XIII Międzynarodowego Festiwalu Jazzowego Jazz Jamboree (w połowie utworu Człowiek jam niewdzięczny włączyli się czołowi polscy jazzmani: Z. Namysłowski, Janusz Muniak, Zbigniew Seifert, Tomasz Stańko, Tomasz Szukalski, M. Urbaniak, Bronisław Suchanek oraz Janusz Stefański[8]). Ten prestiżowy występ artysty był pomysłem J. Bogdanowicza i Stanisława Cejrowskiego (PSJ). W listopadzie (12-24.11.1970) wokalista jeździł po kraju z cyklem koncertów, pt. Niemen przedstawia, podczas których promował włoską piosenkarkę Faridę[4]. W składzie zespołu pojawił się wówczas już tylko w charakterze zaproszonego gościa Z. Namysłowski[9]. Od grudnia 1970 do stycznia 1971 roku, muzycy nagrywali materiał na podwójny album, zatytułowany Niemen, od koloru okładki nazywany potocznie Czerwonym albumem (ukazał się w marcu 1971 roku)[8]. Skład grupy został poszerzony o: Jacka Mikułę (ex- Old Timers; pianino, organy; dołączył latem 1970), Janusza Stefańskiego (brał udział w nagraniu drugiego albumu winylowego wydania)[8][10][3] oraz trzyosobowy chórek żeński, wywodzący się z zespołu Respekt (Krystyna Prońko, Zofia Borca, Elżbieta Linkowska; od jesieni 1970)[4]. Oprócz kompozycji Niemena i Jaśkiewicza Niemen Enigmatic utrwalił na płycie utwory: Namysłowskiego (Sprzedaj mnie wiatrowi – zagrał na flecie) i Mikuły (Enigmatyczne impresje)[3][9]. W sesji nie brał udziału Z. Sztyc, który przeszedł do zespołu Respekt[3][11]. Wiosną 1971 roku nowym perkusistą został Andrzej Tylec (ex- Romuald i Roman). Wówczas grupa koncertowała, m.in. w: Londynie, na Festiwal Beatowym w Pradze, Finlandii (Turku Rock Festival), podczas IX Krajowego Festiwalu Piosenki Polskiej w Opolu (Jazzorama – wręczenie Złotej Płyty za album Enigmatic) i XI MFP w Sopocie oraz w NRD[8][12]. W grudniu 1971 roku formacja Niemen Enigmatic stopniowo przeobrażała się w awangardową Grupę Niemen, w której przez krótki okres grali T. Jaśkiewicz i A. Tylec[4].

Dyskografia edytuj

Albumy edytuj

Kompilacje edytuj

Przypisy edytuj

  1. a b c Sebastian Chosiński, 50 płyt na 50-lecie polskiego rocka [online], esensja.pl [dostęp 2018-07-30].
  2. a b Enigmatic [online], discogs.com [dostęp 2018-07-30].
  3. a b c d Niemen Enigmatic [online], discogs.com [dostęp 2018-07-30].
  4. a b c d e f g Dariusz Michalski, Niemen. Czy go jeszcze pamiętasz – Dariusz Michalski [online], azdoc.pl [dostęp 2018-07-31] [zarchiwizowane z adresu 2018-08-01].
  5. Bema Pamięci Rapsod Żałobny. filmpolski.pl. [dostęp 2018-07-31]. (pol.).
  6. Clyde McPhatter and The Merry Melody Singers – The Best Man Cried [online], discogs.com [dostęp 2018-08-07].
  7. a b Tadeusz Skliński, Niemen w Italii [online], rockinberlin.pl [dostęp 2018-08-03].
  8. a b c d e f Sebastian Chosiński, Non omnis moriar: Enigmatyczna Grupa Niemen [online], esensja.pl [dostęp 2018-07-30].
  9. a b Jazz u Niemena, Niemen w Jazzie [online], muzeumjazzu.pl [dostęp 2018-07-31].
  10. Sebastian Chosiński, Non omnis moriar: Niemen koncertowy! I co z tego, że bootleg… [online], esensja.pl [dostęp 2018-07-30].
  11. Paweł Brodowski, Coda: Zbigniew Sztyc [online], jazzforum.com.pl [dostęp 2018-08-06].
  12. Janusz Sadłowski, Janusz Sadłowski (Fonorama nr 2-3, 1991) – Czesław Niemen [online], niemen.aerolit.pl [dostęp 2018-07-30].
  13. Jacek Żyliński, Na szkle malowane [online], Katalog Polskich Płyt Gramofonowych [dostęp 2018-07-31] (pol.).

Bibliografia edytuj

Linki zewnętrzne edytuj