Beta Leporis
Beta Leporis (β Lep) – druga co do jasności gwiazda w gwiazdozbiorze Zająca, znajdująca się w odległości około 160 lat świetlnych od Słońca.
| β Lep | |||||||||||||||||||||
 Położenie w gwiazdozbiorze | |||||||||||||||||||||
| Dane obserwacyjne (J2000) | |||||||||||||||||||||
| Gwiazdozbiór | |||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Rektascensja |
05h 28m 14,723s | ||||||||||||||||||||
| Deklinacja |
-20° 45′ 33,99″ | ||||||||||||||||||||
| Paralaksa (π) | |||||||||||||||||||||
| Odległość | |||||||||||||||||||||
| Wielkość obserwowana | |||||||||||||||||||||
| Ruch własny (RA) |
-5,02 ± 0,18 mas/rok | ||||||||||||||||||||
| Ruch własny (DEC) |
-86,01 ± 0,17 mas/rok | ||||||||||||||||||||
| Prędkość radialna |
-14,20 ± 0,10 km/s | ||||||||||||||||||||
| Charakterystyka fizyczna | |||||||||||||||||||||
| Rodzaj gwiazdy | |||||||||||||||||||||
| Typ widmowy |
G0 II[1] | ||||||||||||||||||||
| Masa | |||||||||||||||||||||
| Promień | |||||||||||||||||||||
| Jasność | |||||||||||||||||||||
| Temperatura |
5225 K[2] | ||||||||||||||||||||
| Alternatywne oznaczenia | |||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||
Nazwa edytuj
Tradycyjna nazwa gwiazdy, Nihal, wywodzi się od dawnego arabskiego asteryzmu przedstawiającego „wielbłądy, które zaczynają gasić pragnienie” (arab. النهال al-nihal), złożonego z czterech gwiazd Zająca położonych w pobliżu „rzeki” Drogi Mlecznej[2][3]. Międzynarodowa Unia Astronomiczna w 2016 roku formalnie zatwierdziła użycie nazwy Nihal dla określenia składnika β Lep A[4].
Charakterystyka edytuj
Jest to dość nietypowa gwiazda, jasny olbrzym należący do typu widmowego G, nieco chłodniejsza od Słońca, ale o 165 razy większej jasności, 16 razy większym promieniu i 3 razy większej masie. Aktualnie nie prowadzi reakcji syntezy termojądrowej w helowym jądrze, ale za około 3 miliony lat rozpocznie łączenie jąder helu w węgiel. Gwiazda emituje promieniowanie rentgenowskie, co wskazuje na jej aktywność magnetyczną. Jej skład chemiczny jest podobny do słonecznego, ale wzbogacony w metale ziem rzadkich, co może być konsekwencją separacji chemicznej w atmosferze gwiazdy, kiedy była ona jeszcze na ciągu głównym (była to gwiazda typu A lub B, nieco gorętsza niż Wega)[2].
Beta Leporis jest gwiazdą podwójną, 2,5 sekundy kątowej od olbrzyma znajduje się jej towarzysz. Oceny jego jasności różnią się o kilka magnitud (7–11m), co może wynikać z trudności pomiaru w sąsiedztwie jasnego olbrzyma, ale też odzwierciedlać zmienność tej gwiazdy, która może być układem zaćmieniowym. W pobliżu znajdują się jeszcze trzy słabsze gwiazdy, ale mogą one tylko przypadkowo sąsiadować z Nihalem na ziemskim niebie[2].
Zobacz też edytuj
Przypisy edytuj
- ↑ a b c Beta Leporis w bazie SIMBAD (ang.)
- ↑ a b c d e f g Jim Kaler: Nihal. STARS. [dostęp 2016-08-11]. (ang.).
- ↑ Lepus, the Hare. W: Richard Hinckley Allen: Star Names Their Lore and Meaning. Nowy Jork: Dover Publications Inc., 1963, s. 265–269. ISBN 0-486-21079-0. (ang.).
- ↑ Naming Stars. Międzynarodowa Unia Astronomiczna, 2017-11-19. [dostęp 2017-12-04].