Nowa Wieś (Poręba)

Nowa Wieś (dawn. alt. Poręba Mrzygłodzka I) – histryczna część miasta Poręba w Polsce, w województwie śląskim, w powiecie zawierciańskim. Do 1956 samodzielna miejscowość, posiadająca w latach 1933–54 odrębną administrację gromadzką jako Poręba Mrzygłodzka I.

Nowa Wieś
część miasta Poręby
Państwo

 Polska

Województwo

śląskie

Powiat

zawierciański

Gmina

Poręba

Miasto

Poręba

W granicach Poręby

1 stycznia 1957

Populacja (1921[1])
• liczba ludności


768

Strefa numeracyjna

32

Tablice rejestracyjne

SZA

Położenie na mapie Poręby
Mapa konturowa Poręby, w centrum znajduje się punkt z opisem „Nowa Wieś”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Nowa Wieś”
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, blisko centrum na prawo u góry znajduje się punkt z opisem „Nowa Wieś”
Położenie na mapie powiatu zawierciańskiego
Mapa konturowa powiatu zawierciańskiego, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Nowa Wieś”
Ziemia50°29′24″N 19°19′48″E/50,490000 19,330000

Nowa Wieś stanowi północną odnogę głównego ciągu komunikacyjnego Poręby wzdłuż ulicy Wolności (historycznej drogi Nowej Wsi) i jej późniejszej przecznicy – ul. Przyszłości[2]. Zajmuje obszar na północnym brzegu Czarnej Przemszy.

Historia edytuj

Nowa Wieś to dawna wieś, od 1867 w gminie Poręba Mrzygłodzka. W latach 1867–1926 należała do powiatu będzińskiego, a od 1927 do zawierciańskiego[3]. W II RP przynależała do woj. kieleckiego. 31 października 1933 gminę Poręba Mrzygłodzka podzielono na dziewięć gromad; wieś Nowa Wieś wraz folwarkiem Poręba, kolonią fabryczną Poręba, leśniczówką Turkowa Góra i domami fabrycznymi przy szosie wojewódzkiej OgrodzieniecSiewierz o łącznej przestrzeni (1010,85 ha) utworzyły gromadę o nazwie Poręba Mrzygłodzka I w gminie Poręba Mrzygłodzka[4].

Podczas II wojny światowej włączona do III Rzeszy[5]. Po wojnie gmina Poręba przez bardzo krótki czas zachowała przynależność administracyjną, lecz już 18 sierpnia 1945 roku została wraz z całym powiatem zawierciańskim przyłączona do woj. śląskiego[6].

W związku z reformą znoszącą gminy jesienią 1954 roku, dotychczasowe gromady Poręba Mrzygłodzka I (z Nową Wsią), Dziechciarze, Krzemienda i Krawce ustanowiły nową gromadę Poręba I[7].

1 stycznia 1957 gromadę Poręba I zniesiono w związku z nadaniem jej statusu osiedla[8], przez co Nowa Wieś utraciła swoją samodzielność, stając się obszarem osiedlowym. Rok później (1 stycznia 1958) – po przyłączeniu do osiedla obszaru zniesionej gromady Poręba II – nazwę jego zmieniono na Poręba[9].

1 stycznia 1973 osiedle Poręba otrzymało status miasta, w związku z czym Nowa Wieś stała się obszarem miejskim[10]. 27 maja 1975 całą Porębę włączono do Zawiercia[11]. 1 października 1982 Poręba odzyskała samodzielność, a Nowa Wieś stała się ponownie jej częścią[12].

Przypisy edytuj

  1. http://mbc.cyfrowemazowsze.pl/dlibra/doccontent?id=14617&from=FBC
  2. Nowa Wieś na mapach WIG
  3. Baza archiw. [dostęp 2021-04-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-05)].
  4. Kielecki Dziennik Wojewódzki. 1933, nr 27, poz. 182
  5. Amtliches Gemeinde- und Dorfverzeichnis fuer das GG
  6. Dz.U. z 1945 r. nr 27, poz. 167
  7. Uchwała Nr 24/54 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Stalinogrodzie z dnia 5 października 1954 r. w sprawie podziału na gromady powiatu zawierciańskiego; w ramach Zarządzenia Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Stalinogrodzie z dnia 15 listopada 1954 r. w sprawie ogłoszenia uchwał Wojewódzkiej Rady Narodowej w Stalinogrodzie z dnia 5 października 1954 r., dotyczących reformy podziału administracyjnego wsi (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Stalinogrodzie z dnia 1 grudnia 1954 r., Nr. 10, Poz. 54)
  8. Dz.U. z 1957 r. nr 8, poz. 31
  9. Dz.U. z 1957 r. nr 57, poz. 279
  10. Dz.U. z 1972 r. nr 50, poz. 327
  11. Dz.U. z 1975 r. nr 15, poz. 87
  12. Dz.U. z 1982 r. nr 23, poz. 164