Nowy cmentarz żydowski w Bełżycach
Nowy cmentarz żydowski w Bełżycach – kirkut założony w 1825[1] przy obecnej ulicy Przemysłowej, ostatni pochówek miał miejsce w 1943 roku. Do wybuchu II wojny światowej zajmował powierzchnię 0,8 ha[2]. Pozostało niewiele śladów po macewach, które zostały zniszczone w czasie okupacji i po jej zakończeniu. Cmentarz przetrwał do końca okupacji, jednakże po 1945 roku został zdewastowany przez miejscową ludność. Macewy zostały wykorzystane jako materiał budowlany. W latach 60. XX w. teren cmentarza ogrodzono płotem z metalowej siatki i zadrzewiono. Pod koniec lat osiemdziesiątych XX wieku dzięki staraniom Szulima Cygielmana teren kirkutu został uporządkowany i ogrodzony. Ogrodzenie to mur z białego kamienia, przykryty czerwoną dachówką. Część muru okalająca bramę wejściową jest podwyższona i uformowana w kształt łuku, na którym ułożony został wzór z jaśniejszego kamienia, w kształcie Drzewa Życia.
 Wejście na cmentarz | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miejscowość | |
| Adres |
ul. Przemysłowa |
| Typ cmentarza |
wyznaniowy |
| Wyznanie |
judaizm |
| Stan cmentarza |
nieczynny |
| Powierzchnia cmentarza |
0,8 ha |
| Data otwarcia |
1825 r. |
| Data ostatniego pochówku |
1943 r. |
Położenie na mapie Bełżyc  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa lubelskiego  | |
Położenie na mapie powiatu lubelskiego  | |
Położenie na mapie gminy Bełżyce  | |
 51°09′48″N 22°16′51″E/51,163333 22,280833
| |
Na terenie cmentarza zachował się tylko jeden cały nagrobek oraz kilkanaście macew datowanych na XIX i XX wiek, w tym część rozbitych. Umieszczono tu również kilka ocalałych macew zwróconych przez mieszkańców miasta[3]. Projekt upamiętnienia wykonał architekt Zbigniew Gąsior[4].
Na cmentarzu znajdowała się mogiła 5 Żydów powieszonych w 1860 roku. Istniała również kwatera żołnierzy żydowskich poległych w czasie I wojny światowej. W czasie okupacji na terenie cmentarza chowano ofiary egzekucji, w tym 149 osób rozstrzelanych przed synagogą 2 października 1942 roku[4].
Przypisy
edytuj- ↑ Burchard podaje nieznaną datę powstania cmentarza
- ↑ Burchard podaje nieznaną powierzchnię
- ↑ Cmentarz żydowski w Bełżycach (ul. Przemysłowa 28) | Wirtualny Sztetl [online], sztetl.org.pl [dostęp 2021-11-06].
- ↑ a b Cmentarz żydowski w Bełżycach Jewish cemetery in Belzyce [online], cmentarze-zydowskie.pl [dostęp 2021-11-06].
Bibliografia
edytuj- Przemysław Burchard: Pamiątki i zabytki kultury żydowskiej w Polsce. Warszawa: 1990, s. 160.
- Mapa WIG Opole Pas 44 Słup 34 Warszawa 1938
Linki zewnętrzne
edytuj- Nowy cmentarz żydowski w Bełżycach na portalu Wirtualny Sztetl
- Nowy cmentarz żydowski w Bełżycach. polin.org.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-09-29)]. na portalu Polin - Dziedzictwo Polskich Żydów