Nowy cmentarz żydowski w Bełżycach

Nowy cmentarz żydowski w Bełżycachkirkut założony w 1825[1] przy obecnej ulicy Przemysłowej, ostatni pochówek miał miejsce w 1943 roku. Do wybuchu II wojny światowej zajmował powierzchnię 0,8 ha[2]. Pozostało niewiele śladów po macewach, które zostały zniszczone w czasie okupacji i po jej zakończeniu. Cmentarz przetrwał do końca okupacji, jednakże po 1945 roku został zdewastowany przez miejscową ludność. Macewy zostały wykorzystane jako materiał budowlany. W latach 60. XX w. teren cmentarza ogrodzono płotem z metalowej siatki i zadrzewiono. Pod koniec lat osiemdziesiątych XX wieku dzięki staraniom Szulima Cygielmana teren kirkutu został uporządkowany i ogrodzony. Ogrodzenie to mur z białego kamienia, przykryty czerwoną dachówką. Część muru okalająca bramę wejściową jest podwyższona i uformowana w kształt łuku, na którym ułożony został wzór z jaśniejszego kamienia, w kształcie Drzewa Życia.

Nowy cmentarz żydowski w Bełżycach
Ilustracja
Wejście na cmentarz
Państwo

 Polska

Województwo

 lubelskie

Miejscowość

Bełżyce

Adres

ul. Przemysłowa

Typ cmentarza

wyznaniowy

Wyznanie

judaizm

Stan cmentarza

nieczynny

Powierzchnia cmentarza

0,8 ha

Data otwarcia

1825 r.

Data ostatniego pochówku

1943 r.

Położenie na mapie Bełżyc
Mapa konturowa Bełżyc, w centrum znajduje się punkt z opisem „Nowy cmentarz żydowski w Bełżycach”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Nowy cmentarz żydowski w Bełżycach”
Położenie na mapie województwa lubelskiego
Mapa konturowa województwa lubelskiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „Nowy cmentarz żydowski w Bełżycach”
Położenie na mapie powiatu lubelskiego
Mapa konturowa powiatu lubelskiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „Nowy cmentarz żydowski w Bełżycach”
Położenie na mapie gminy Bełżyce
Mapa konturowa gminy Bełżyce, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Nowy cmentarz żydowski w Bełżycach”
Ziemia51°09′48″N 22°16′51″E/51,163333 22,280833

Na terenie cmentarza zachował się tylko jeden cały nagrobek oraz kilkanaście macew datowanych na XIX i XX wiek, w tym część rozbitych. Umieszczono tu również kilka ocalałych macew zwróconych przez mieszkańców miasta[3]. Projekt upamiętnienia wykonał architekt Zbigniew Gąsior[4].

Na cmentarzu znajdowała się mogiła 5 Żydów powieszonych w 1860 roku. Istniała również kwatera żołnierzy żydowskich poległych w czasie I wojny światowej. W czasie okupacji na terenie cmentarza chowano ofiary egzekucji, w tym 149 osób rozstrzelanych przed synagogą 2 października 1942 roku[4].

Przypisy

edytuj
  1. Burchard podaje nieznaną datę powstania cmentarza
  2. Burchard podaje nieznaną powierzchnię
  3. Cmentarz żydowski w Bełżycach (ul. Przemysłowa 28) | Wirtualny Sztetl [online], sztetl.org.pl [dostęp 2021-11-06].
  4. a b Cmentarz żydowski w Bełżycach Jewish cemetery in Belzyce [online], cmentarze-zydowskie.pl [dostęp 2021-11-06].

Bibliografia

edytuj
  • Przemysław Burchard: Pamiątki i zabytki kultury żydowskiej w Polsce. Warszawa: 1990, s. 160.
  • Mapa WIG Opole Pas 44 Słup 34 Warszawa 1938

Linki zewnętrzne

edytuj