Nurniczek krasnodzioby

gatunek ptaka

Nurniczek krasnodzioby[4] (Aethia psittacula) – gatunek średniej wielkości ptaka morskiego z rodziny alk (Alcidae). Nie jest zagrożony wyginięciem. Nie wyróżnia się podgatunków[2][5].

Nurniczek krasnodzioby
Aethia psittacula[1]
(Pallas, 1769)
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

siewkowe

Podrząd

mewowce

Rodzina

alki

Podrodzina

nurniczki

Rodzaj

Aethia

Gatunek

nurniczek krasnodzioby

Synonimy
  • Alca psittacula Pallas, 1769[2]
  • Cyclorrhynchus psittacula (Pallas, 1769)[1]
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3]

Zasięg występowania
Mapa występowania

     w sezonie lęgowym

     występuje przez cały rok

     zimowiska

Występowanie i biotop edytuj

Występuje w północnej części Oceanu Spokojnego, pomiędzy północno-wschodnią Azją i północno-zachodnią Ameryką Północną[6]. Gniazduje w koloniach na skalistych wyspach w tym rejonie (m.in. Aleutach, Wyspach Diomedesa, Wyspach Komandorskich i Kurylach) oraz na skalistych wybrzeżach Alaski i wschodniej Rosji[2][3]. Zimuje głównie na otwartym morzu i wzdłuż wybrzeży, na południu osiągając północną Japonię, a niekiedy południową Kalifornię[2]. Do Europy zalatuje bardzo rzadko – odnotowano tylko 1 stwierdzenie w 1860 roku na terenie Szwecji[7].

 
Nurniczki krasnodziobe (Wyspy Pribyłowa)

Morfologia edytuj

Długość ciała około 25 cm[6]. Upierzenie wierzchu ciała czarne z białym spodem i szarymi plamami po bokach ciała[6]. Dziób czerwonawy, tęczówka biała (u młodych ptaków jasnoniebieska), za okiem wąski biały pasek[6]. Brak dymorfizmu płciowego[6].

Ekologia i zachowanie edytuj

Tryb życia edytuj

Ptak przystosowany do życia na otwartym oceanie – potrafi nurkować na głębokość około 30 m i wytrzymać pod wodą co najmniej minutę[6].

Pożywienie edytuj

Pokarm stanowią ryby i skorupiaki[6].

Lęgi edytuj

Samica składa 1 białe jajo w podziemnej jamie[6]. Pisklę pozostaje w gnieździe przez około 5 tygodni[6]. Opuszcza gniazdo pod osłoną nocy i kieruje się prosto do morza[6]. Młode ptaki osiągają dojrzałość płciową po ukończeniu około trzech lat[6].

Status i ochrona edytuj

Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) uznaje nurniczka krasnodziobego za gatunek najmniejszej troski (LC – Least Concern) nieprzerwanie od 1988 roku. Organizacja Partners in Flight w 2019 roku szacowała liczebność światowej populacji na 1,4 miliona dorosłych osobników. Globalny trend liczebności populacji uznawany jest za spadkowy[3].

Przypisy edytuj

  1. a b Aethia psittacula, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. a b c d Parakeet Auklet (Cyclorrhynchus psittacula). IBC: The Internet Bird Collection. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-17)]. (ang.).
  3. a b c Aethia psittacula, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
  4. Systematyka i nazwa polska za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Podrodzina: Aethiinae Anonymous, 1908 (1840) - nurniczki (Wersja: 2015-10-31). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-06-17].
  5. F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Noddies, gulls, terns, skimmers, skuas, auks. IOC World Bird List (v11.1). [dostęp 2021-06-17]. (ang.).
  6. a b c d e f g h i j k David Alderton, Encyklopedia ptaków świata, Warszawa: Wydawnictwo Dragon, 2020, s. 36, ISBN 978-83-8172-650-4 (pol.).
  7. Lars Svensson, Przewodnik Collinsa. Ptaki, Bielsko-Biała: MULTICO, 2021, s. 420, ISBN 978-83-7763-530-8 (pol.).

Linki zewnętrzne edytuj