Orchówek (województwo lubelskie)

wieś w województwie lubelskim

Orchówekwieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie włodawskim, w gminie Włodawa[5][6], w pobliżu trójstyku Polski, Białorusi i Ukrainy. Dawniej miasto; uzyskał lokację miejską w 1506 roku, zdegradowany w 1869 roku[7].

Orchówek
wieś
Ilustracja
Kościół św. Jana Jałmużnika
Państwo

 Polska

Województwo

 lubelskie

Powiat

włodawski

Gmina

Włodawa

Wysokość

158 m n.p.m.

Liczba ludności (2021)

1070[2][3]

Strefa numeracyjna

82

Kod pocztowy

22-200[4]

Tablice rejestracyjne

LWL

SIMC

0109949[5]

Położenie na mapie gminy wiejskiej Włodawa
Mapa konturowa gminy wiejskiej Włodawa, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Orchówek”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko prawej krawiędzi znajduje się punkt z opisem „Orchówek”
Położenie na mapie województwa lubelskiego
Mapa konturowa województwa lubelskiego, po prawej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Orchówek”
Położenie na mapie powiatu włodawskiego
Mapa konturowa powiatu włodawskiego, po prawej znajduje się punkt z opisem „Orchówek”
Ziemia51°31′31″N 23°34′14″E/51,525278 23,570556[1]
Historyczny herb Orchówka

W latach 1973–1992 w granicach Włodawy[8][9].

Wieś jest sołectwem w gminie Włodawa[10]. Według Narodowego Spisu Powszechnego z roku 2011 wieś liczyła 1036 mieszkańców[11].

Geografia edytuj

Miejscowość znajduje się na pograniczu wschodniego obszaru Równiny Łęczyńsko-Włodawskiej i wąskiego pasa Polesia Brzeskiego. Od północy i wschodu ograniczony jest doliną Bugu, która na obszarze zabudowanym ukształtowała strome zbocza – największe ponad starorzeczem Bużysko. Między starorzeczem i nasypem kolejowym leży obszar Obłonie. Po wschodniej stronie nasypu, w sąsiedztwie bezimiennego cieku leżą Połosa, a na południe od nich Pyrkal. Przy wschodniej granicy znajdują się Łęgi. Na południowy zachód od centrum wsi znajdują się łąki Ochoża. Między nimi i jeziorem Glinki znajdowały się łąki Pruchnickie, na których rozwinęła się gęsta zabudowa jednorodzinna. Od południa i zachodu miejscowość jest ograniczona lasem[12].

Historia edytuj

W 1506 r. staraniem Jerzego Krupskiego Orchówek otrzymał prawa miejskie, które utracił w XVIII wieku. Ponownie stał się miastem w 1775 (do kolejnej utraty praw miejskich w 1869). 1 stycznia 1973 został włączony do Włodawy[13]. Wyłączony z niej 15 lipca 1992[14], stał się największą wsią na terenie gminy Włodawa.

Do zabytków należy barokowy kościół parafialny miejscowej parafii św. Jana Jałmużnika. Był to pierwotnie kościół augustianów. Fundatorem klasztoru był właściciel dóbr orchowskich, Mikołaj Iwicki herbu Kuszaba i jego żona, Zofia z Krupskich herbu Korczak w 1610 roku.

W Orchówku kończy się linia kolejowa ChełmWłodawa. Stacja do około 1945 r. nazywała się Bug Włodawski, czynna sezonowo, obecnie nazywająca się Włodawa. Za stacją tor ciągnie się aż do granicznego Bugu i tam urywa się przed resztkami mostu kolejowego zniszczonego przez lotnictwo niemieckie w czasie bombardowania we wrześniu 1939 r.

W 1972 uruchomiono duże zakłady garbarskie, po ich likwidacji w ich miejscu powstała wytwórnia papierów makulaturowych firmy SCO-PAK S.A.

W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa chełmskiego.

Zobacz też edytuj

  • Orchowo – wieś po stronie białoruskiej

Przypisy edytuj

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 93452
  2. Wieś Orchówek w liczbach, Polska w liczbach [dostęp 2023-11-11] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.
  3. NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych, Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2023-11-11].
  4. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 871 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  5. a b GUS. Wyszukiwarka TERYT
  6. Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  7. Robert Krzysztofik, Lokacje miejskie na obszarze Polski. Dokumentacja geograficzno-historyczna, Katowice 2007, s. 58-59.
  8. Dz.U. z 1972 r. nr 50, poz. 327
  9. Dz.U. z 1992 r. nr 54, poz. 260
  10. Raport o stanie gminy za rok 2022. Informacje ogólne s. 5
  11. GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
  12. Geoportal.gov.pl, mapy.geoportal.gov.pl [dostęp 2018-12-09].
  13. Dz.U. z 1972 r. nr 50, poz. 327.
  14. Dz.U. z 1992 r. nr 54, poz. 260.

Bibliografia edytuj

  • Katalog Zabytków Sztuki w Polsce, tom VIII, Województwo Lubelskie, Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, Warszawa 1973
  • Uth, G.O., Szkic historyczno-biograficzny Zakonu Augustiańskiego w Polsce, Kraków 1930

Linki zewnętrzne edytuj