Orlaja wielkokwiatowa

Orlaja wielkokwiatowa
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	astropodobne
Rząd	araliowce
Rodzina	selerowate
Rodzaj	orlaja
Gatunek	orlaja wielkokwiatowa
	Nazwa systematyczna
	Orlaya grandiflora (L.) Hoffm.; Gen. Pl. Umbell. 58 1814
Synonimy
	Daucus grandiflorus; Caucalis grandiflorus;
	Daucus grandiflorus; Caucalis grandiflorus;
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Orlaja wielkokwiatowa^[4] (Orlaya grandiflora) – gatunek rośliny zielnej z rodziny selerowatych. Występuje w południowej i południowo-wschodniej Europie. Roślina ta uprawiana jest jako ozdobna^[5], także w Polsce^[4]. W Polsce nie jest znana z natury (także jako gatunek dziczejący)^[6].

Morfologia edytuj

Kwiatostan

Owoce

Pokrój: Roślina zielna, jednoroczna, o wysokości 10–50 cm. Łodyga wzniesiona, kanciasta i naga; pojedyncza lub u góry rozgałęziona^[7].
Liście: Odziomkowe, owalne lub trójkątne, od długości 5–15 cm, dwu- lub trójdzielnie pierzaste, o listkach równowąskich, zakończonych zaostrzonymi koniuszkami. Liście łodygowe całobrzegie albo pierzastodzielne, czasami także zredukowane do pojedynczej pochwy^[7].
Kwiaty: Zebrane w baldach złożony o 4–12 promieniach z 5 równowąskimi, lancetowatymi pokrywami. Kielich bez ząbków. Korona z pięcioma białymi płatkami; płatki kwiatów brzeżnych o długości 1–1,5 cm, głęboko podzielone na dwa płaty^[7].
Owoce: Brązowe, spłaszczone rozłupki, 5–7 mm długości, poza nagimi żebrami głównymi na żebrach dodatkowych ma rzędy kolców^[7]^[8].

Siedlisko i biologia edytuj

Rośnie na suchych murawach, kamienistych ugorach, polach zbóż, na glebach zawierających wapń; na wysokościach do 800 m n.p.m. Kwitnie od czerwca do sierpnia^[7].

Przypisy edytuj

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2015-01-02] (ang.).
↑ Orlaya grandiflora (L.) Hoffm.. [w:] The Plant List (2013). Version 1.1. [on-line]. [dostęp 2015-01-02].
↑ ^a ^b WiesławW. Gawryś WiesławW., Słownik roślin zielnych, Kraków: Officina Botanica, 2008, s. 133, ISBN 978-83-925110-5-2 .
↑ David J.D.J. Mabberley David J.D.J., Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 657, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200 .
↑ ZbigniewZ. Mirek ZbigniewZ. i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 124, ISBN 978-83-62975-45-7 .
↑ ^a ^b ^c ^d ^e Maria Teresa, Della Beffa: Podręczny Leksykon Przyrodniczy: Kwiaty leśne i łąkowe. Grupa Wydawnicza Bertelsmann Media, s. 113.
↑ T.G. Tutin, V.H. Heywood i in.: Flora Europaea. Vol. 2. Cambridge, London, New York, New Rochelle, Melbourne, Sydney: Cambridge University Press, 1981, s. 372–373. ISBN 0-521-06662-X.

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2015-01-02] (ang.).

[tpl-3] Orlaya grandiflora (L.) Hoffm.. [w:] The Plant List (2013). Version 1.1. [on-line]. [dostęp 2015-01-02].

[gawrys-4] WiesławW. Gawryś WiesławW., Słownik roślin zielnych, Kraków: Officina Botanica, 2008, s. 133, ISBN 978-83-925110-5-2 .

[mabb-5] David J.D.J. Mabberley David J.D.J., Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 657, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200 .

[checklist-6] ZbigniewZ. Mirek ZbigniewZ. i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 124, ISBN 978-83-62975-45-7 .

[beffa-7] Maria Teresa, Della Beffa: Podręczny Leksykon Przyrodniczy: Kwiaty leśne i łąkowe. Grupa Wydawnicza Bertelsmann Media, s. 113.

[europ-8] T.G. Tutin, V.H. Heywood i in.: Flora Europaea. Vol. 2. Cambridge, London, New York, New Rochelle, Melbourne, Sydney: Cambridge University Press, 1981, s. 372–373. ISBN 0-521-06662-X.

[4]

[5]

[6]

[1]

[2]

[3]

[7]

[8]