Oswald Frank
Oswald Frank (ur. 28 lutego 1882 w Rawie Ruskiej, zm. 7 grudnia 1934 w Poznaniu) – generał brygady Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari.
| |
 generał brygady
| |
| Data i miejsce urodzenia |
28 lutego 1882 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
7 grudnia 1934 |
| Przebieg służby | |
| Lata służby |
1903–1934 |
| Siły zbrojne | |
| Jednostki | |
| Stanowiska |
dowódca okręgu korpusu |
| Główne wojny i bitwy | |
| Odznaczenia | |
         
| |
.png){kind=small}
Życiorys edytuj
Urodził się 28 lutego 1882 w Rawie Ruskiej, w ówczesnym mieście powiatowym Królestwa Galicji i Lodomerii, w rodzinie Wincentego i Klary z domu Saling[1][2]. Miał siedmioro rodzeństwa[1]. Jego bratem był Wilhelm (ur. 10 lutego 1884)[3].
Oswald kształcił się w seminarium nauczycielskim w Sokalu, które ukończył w 1900. Pracował w Szkole Wydziałowej III klasowej Męskiej im. św. Stanisława Kostki w Przemyślu, w charakterze nauczyciela nadetatowego[4]. W 1903 został powołany do służby wojskowej w cesarskiej i królewskiej Armii, w charakterze jednorocznego ochotnika[5]. Po zakończeniu służby wojskowej został zatrudniony jako nauczyciel w czteroklasowej Szkole Męskiej im. Cesarza Franciszka Józefa I w Przemyślu[6]. Na stopień porucznika (niem. Leutnant) rezerwy został mianowany ze starszeństwem z 1 stycznia 1905 w korpusie oficerów piechoty i przydzielony w rezerwie do Morawskiego Pułku Piechoty Nr 54, który wówczas stacjonował w Cieszynie i Ołomuńcu[7]. W 1907 został przemianowany na oficera zawodowego w stopniu porucznika ze starszeństwem z 1 maja 1907 w korpusie oficerów piechoty i wcielony do Morawskiego Pułku Piechoty Nr 54, który wówczas stacjonował w Pljevlji, w Czarnogórze[8]. Na stopień nadporucznika awansował ze starszeństwem z 1 listopada 1912 w korpusie oficerów piechoty[9]. W 1912 przez pięć miesięcy był przydzielony do Biura Wywiadowczego 1 Korpusu w Krakowie[10]. W latach 1912–1913 wziął udział w mobilizacji sił zbrojnych Monarchii Austro-Węgierskiej, wprowadzonej w związku z wojną na Bałkanach[11].
Podczas I wojny światowej walczył jako dowódca kompanii na froncie rosyjskim. Na kapitana awansował ze starszeństwem z 1 lipca 1915 w korpusie oficerów piechoty[12][13][14]. Jego oddziałem macierzystym był nadal Pułk Piechoty Nr 54[15][16][17]. W 1918 został przydzielony do Ministerstwa Wojny, a następnie do Ambasady w Petersburgu[2].
Od 12 stycznia 1919 pozostawał bez funkcji w Stacji Zbornej Oficerów w Krakowie[18]. 7 lipca 1919 został przyjęty do Wojska Polskiego z byłej armii austro-węgierskiej z zatwierdzeniem posiadanego stopnia kapitana i przydzielony do 12 pułku piechoty[19]. Od 17 lutego 1919 do 23 maja 1920 dowodził batalionem 12 pp na wojnie z bolszewikami[18]. Ranny, od 23 maja do 5 września 1920 przebywał w szpitalu. 6 września tego roku został dowódcą batalionu zapasowego 12 pp[18]. 11 czerwca 1920 został zatwierdzony z dniem 1 kwietnia 1920 w stopniu podpułkownika, w piechocie, w grupie oficerów byłej armii austro-węgierskiej[20]. 3 maja 1922 został zweryfikowany w stopniu pułkownika ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 i 115. lokatą w korpusie oficerów piechoty[21].
1 września 1921 został dowódcą 12 pułku piechoty. Pułkiem dowodził do marca 1927. Z dniem 1 marca 1925 został „odkomenderowany dla czasowego pełnienia w zastępstwie obowiązków dowódcy piechoty dywizyjnej” 6 Dywizji Piechoty w Krakowie[22]. 19 marca 1927 mianowany został dowódcą piechoty dywizyjnej 10 Dywizji Piechoty w Łodzi[23].
24 grudnia 1929 roku Prezydent RP mianował go generałem brygady ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1930 i 5. lokatą w korpusie generałów, a minister spraw wojskowych mianował na stanowisko pomocnika dowódcy Okręgu Korpusu Nr III w Grodnie[24]. 12 lipca 1932 został mianowany dowódcą Okręgu Korpusu Nr VII w Poznaniu[25]. Obowiązki na tym stanowisku pełnił do swojej śmierci. Zmarł 7 grudnia 1934[26]. Pochowany na Cmentarzu wojennym Bohaterów Radzieckich w Poznaniu (kwatera 5-C)[27].
Był mężem Haliny ze Strowskich (ur. 1892, zm. 22 grudnia 1981 w Warszawie)[28][5].
Ordery i odznaczenia edytuj
- Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari nr 686[29] (22 lutego 1921)[30]
- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (10 listopada 1933)[31]
- Krzyż Walecznych (dwukrotnie: po raz pierwszy w 1921[32])
- Złoty Krzyż Zasługi (10 listopada 1928)[33]
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921[34]
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości[34]
- Odznaka za rany i kontuzje[34]
- Srebrny Medal Zasługi Wojskowej z mieczami na wstążce Krzyża Zasługi Wojskowej[17]
- Brązowy Medal Zasługi Wojskowej z mieczami na wstążce Krzyża Zasługi Wojskowej[17]
- Krzyż Jubileuszowy Wojskowy[35]
- Krzyż Pamiątkowy Mobilizacji 1912–1913[36]
Upamiętnienie edytuj
Generał Oswald Frank jest patronem Szkoły Podstawowej Nr 48 w Poznaniu przy ul. Sarmackiej 105[37].
Przypisy edytuj
- ↑ a b Oswald Frank (1882 – 1934). Muzeum Miejskie w Wadowicach. [dostęp 2022-10-05]..
- ↑ a b Encyklopedia Wojskowa 1933 ↓, s. 717.
- ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-10-05]..
- ↑ Szematyzm 1903 ↓, s. 618.
- ↑ a b Mierzanowski 1992 ↓.
- ↑ Szematyzm 1905 ↓, s. 618.
- ↑ Schematismus 1906 ↓, s. 366, 525.
- ↑ Schematismus 1908 ↓, s. 324, 541.
- ↑ Schematismus 1913 ↓, s. 361, 610.
- ↑ Stawecki 1994 ↓, s. 113.
- ↑ Schematismus 1914 ↓, s. 84, 374.
- ↑ Ranglisten 1916 ↓, s. 84.
- ↑ Ranglisten 1917 ↓, s. 88.
- ↑ Ranglisten 1918 ↓, s. 129.
- ↑ Ranglisten 1916 ↓, s. 374.
- ↑ Ranglisten 1917 ↓, s. 492.
- ↑ a b c Ranglisten 1918 ↓, s. 630.
- ↑ a b c Stawecki 1994 ↓, s. 114.
- ↑ Dz. Rozk. Wojsk. Nr 78 z 19 lipca 1919, poz. 2579, 2603.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 23 z 23 czerwca 1920, s. 498.
- ↑ Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 21.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 40 z 5 kwietnia 1925 roku, s. 192.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 10 z 19 marca 1927 roku, s. 94.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 21 z 24 grudnia 1929 roku, s. 438, 440.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 13 z 9 grudnia 1932 roku, s. 404.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 2 z 6 lutego 1935 roku, s. 8.
- ↑ Poznan.pl - Plan Poznania - Cmentarze [online], www.poznan.pl [dostęp 2021-01-25].
- ↑ 85 Rocznica Śmierci Gen. Oswalda Franka obrońcy Lwowa z 1920 r. – Towarzystwo Miłośników Lwowa i Kresów Południowo-Wschodnich w Poznaniu [online], www.lwowiacy.pl [dostęp 2021-01-25].
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 17 z 22 czerwca 1922, s. 464.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 9 z 5 marca 1921 roku, s. 373.
- ↑ M.P. z 1933 r. nr 259, poz. 277 „za zasługi na polu wyszkolenia i administracji wojska”.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 1 z 26 stycznia 1922 roku, s. 60.
- ↑ M.P. z 1928 r. nr 260, poz. 634 „w uznaniu zasług, położonych na polu pracy w poszczególnych działach wojskowości”.
- ↑ a b c Na podstawie fotografii.
- ↑ Schematismus 1909 ↓, s. 558.
- ↑ Schematismus 1914 ↓, s. 374.
- ↑ Historia szkoły - Szkoła Podstawowa nr 48 im. Generała Oswalda Franka w Poznaniu [online] [dostęp 2021-01-25] (pol.).
Bibliografia edytuj
- Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkiem Księstwem Krakowskiem na rok 1903. Lwów: Nakładem c. k. Namiestnictwa, 1903. (pol.).
- Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkiem Księstwem Krakowskiem na rok 1905. Lwów: Nakładem c. k. Namiestnictwa, 1905. (pol.).
- Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1906. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1905. (niem.).
- Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1908. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1907. (niem.).
- Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1909. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, styczeń 1909. (niem.).
- Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1913. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1912. (niem.).
- Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1914. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, luty 1914. (niem.).
- Ranglisten des kaiserlichen und königlichen Heeres 1916. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, 1916. (niem.).
- Ranglisten des kaiserlichen und königlichen Heeres 1917. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, 1917. (niem.).
- Ranglisten des kaiserlichen und königlichen Heeres 1918. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, 1918. (niem.).
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2019-02-09].
- Lista starszeństwa oficerów zawodowych. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1922.
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
- Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
- Encyklopedia Wojskowa. Otton Laskowski (red.). T. III: Garigliano - Karabeni. Warszawa: Towarzystwo Wiedzy Wojskowej i Wojskowy Instytut Naukowo-Oświatowy, 1933.
- Tadeusz Kryska-Karski, Stanisław Żurakowski: Generałowie Polski niepodległej. Warszawa: Editions Spotkania, 1991.
- Jan Mierzanowski. Gen. bryg. Oswald Frank (w 110 rocznicę urodzin). „Polska Zbrojna”, 1992. Warszawa.
- Piotr Stawecki: Słownik biograficzny generałów Wojska Polskiego 1918–1939. Warszawa: Wydawnictwo Bellona, 1994. ISBN 83-11-08262-6.
- Henryk Piotr Kosk: Generalicja polska. Popularny słownik biograficzny. T. 1 A–Ł. Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Ajaks”, 1998. ISBN 83-87103-55-1.