Płaskosz halny

gatunek grzybów z rodziny płaskoszowatych

Płaskosz halny (Exobasidium pachysporum Nannf.) – gatunek grzybów z rodziny płaskoszowatych (Exobasidiaceae)[1].

Płaskosz halny
ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

płaskosze

Rząd

płaskoszowce

Rodzina

płaskoszowate

Rodzaj

płaskosz

Gatunek

płaskosz halny

Nazwa systematyczna
Exobasidium pachysporum Nannf.
Symb. bot. upsal. 23(no. 2): 54 (1981)

Systematyka i nazewnictwo

edytuj

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Exobasidium, Exobasidiaceae, Exobasidiales, Exobasidiomycetidae, Exobasidiomycetes, Ustilaginomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy opisał go w 1981 r. John Axel Nannfeldt w Szwecji na borówce bagiennej[1]. Polską nazwę zarekomendowała Komisja do spraw polskiego nazewnictwa grzybów[2].

Morfologia i rozwój

edytuj

Grzyb pasożytniczy. Na liściach porażonych roślin powoduje powstawanie dobrze odgraniczonych plam, których średnica rzadko przekracza 0,5 cm. Sąsiednie plamy czasem zlewają się z sobą. Blaszka liściowa porażonych liści jest nieco pogrubiona. Górna powierzchnia plam ma barwę od bladoróżowej do winnoczerwonej z żółtą obwódką, na dolnej zaś w okresie tworzenia zarodników powstaje biały, proszkowaty nalot. Jest to hymenium, w którym wytwarzane są bazydiospory. Podstawki cylindryczno-maczugowate, 50–55 × 4,5–5,5 µm, z (3–)4 sterygmami, bez sprzążek bazalnych. Bazydiospory cylindryczno-eliptyczne, gładkie, szkliste, niektóre z gutulami lub 1–3 septami, 10–16 × 2–6 µm, czasami również pączkujące z konidiów. Konidia 6–10 × 1–1,5 µm. Cystyd brak. Strzępki o średnicy 1–2 µm, przegrody bez sprzążek[3].

Monofag pasożytujący wyłącznie na borówce bagiennej (Vaccinium uliginosi)[3]. Notowany również w Polsce w 1931, 1963 i 1988 r.[4]

Na borówce bagiennej pasożytują jeszcze dwa inne gatunki płaskosza – płaskosz pędowy halny (Exobasidium pachysporum)[5] i płaskosz łochyni (Exobasidium expansum)[4].

Przypisy

edytuj
  1. a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2022-04-22].
  2. Komisja do spraw polskiego nazewnictwa grzybów [online] [dostęp 2022-04-22].
  3. a b J.A. Nannfeldt, Exobasidium, a taxonomic re-assessment applied to the European species, „Symb. bot. upsal.”, 23 (2), 1981 [dostęp 2022-04-22].
  4. a b Wiesław Mułenko, Tomasz Majewski, Małgorzata Ruszkiewicz-Michalska, Wstępna lista grzybów mikroskopijnych Polski, Kraków: W. Szafer. Institute of Botany, PAN, 2008, ISBN 978-83-89648-75-4.
  5. Bláberjalyngrauða (Exobasidium vaccinii-uliginosi) [online] [dostęp 2022-04-22].