Papieska elekcja 1119
Papieska elekcja 2 lutego 1119 – odbyła się po śmierci papieża Gelazjusza II i zakończyła wyborem Kaliksta II.
![]() | |
Daty i miejsce | |
2 lutego 1119 | |
Cluny | |
Główne postacie | |
Dziekan | |
---|---|
Prodziekan |
Kuno von Urach CanReg |
Protoprezbiter | |
Protoprezbiter elektorów | |
Protodiakon |
Giovanni V OSB |
Protodiakon elektorów | |
Wybory | |
Liczba elektorów • uczestnicy • nieobecni |
|
Wybrany papież | |
![]() | |
Gwidon z Burgundii Przybrane imię: Kalikst II |
Śmierć Gelazjusza II
edytujPapież Gelazjusz II krótko po swoim wyborze w styczniu 1118 roku musiał uchodzić z Rzymu w obawie przed cesarzem Henrykiem V, z którym papiestwo od wielu już lat pozostawało w sporze o inwestyturę. Papież uszedł do Francji, gdzie przewodniczył kilku synodom, podczas gdy w Rzymie cesarz wyznaczył antypapieża w osobie arcybiskupa Maurycego Burdinusa z Bragi, który przyjął imię Grzegorz VIII. 29 stycznia 1119 roku Gelazjusz II zmarł w opactwie Cluny, polecając nielicznym towarzyszącym mu kardynałom wybór albo arcybiskupa Vienne Guy de Bourgogne, albo opata Cluny Ponce de Mergueil, albo kardynała Kuno von Urach, biskupa Palestriny.
Kardynałowie elektorzy
edytujW Cluny towarzyszyło Gelazjuszowi II zaledwie 10 z 41 kardynałów[1]. Oni też po jego śmierci przystąpili do wyboru jego następcy.
- Kuno von Urach CanReg (nominacja kardynalska 1108[2]) – kardynał biskup Palestriny
- Lamberto (1116) – kardynał biskup Ostii
- Boso (1109) – kardynał prezbiter S. Anastasia
- Corrado Demetri (1114) – kardynał prezbiter S. Pudenziana
- Guido OSB (1116) – kardynał prezbiter S. Balbina
- Giovanni da Crema (1116) – kardynał prezbiter S. Crisogono
- Roscemanno OSB (1112) – kardynał diakon S. Giorgio in Velabro
- Pietro Pierleoni OSBCluny (1113) – kardynał diakon Ss. Cosma e Damiano
- Gregorio Papareschi (1116) – kardynał diakon S. Angelo in Pescheria
- Crisogono (1117) – kardynał diakon S. Nicola in Carcere; kanclerz Świętego Kościoła Rzymskiego
Wszyscy elektorzy byli nominatami Paschalisa II.
Nieobecni
edytujAż 31 kardynałów nie uczestniczyło w elekcji:
- Crescenzio (1100) – kardynał biskup Sabiny; prymas Świętego Kolegium Kardynałów
- Giovanni Marsicano OSB (1100) – kardynał biskup Tusculum
- Pietro Senex (1102) – kardynał biskup Porto; wikariusz Rzymu
- Witalis (1111) – kardynał biskup Albano
- Bonifacy (1100) – kardynał prezbiter S. Marco; protoprezbiter Świętego Kolegium Kardynałów
- Anastasio (1102) – kardynał prezbiter S. Clemente
- Benedykt (1102) – kardynał prezbiter S. Pietro in Vincoli
- Divizzo (1106) – kardynał prezbiter Ss. Silvestro e Martino
- Jan (1106) – kardynał prezbiter S. Cecilia
- Teobald (1111) – kardynał prezbiter Ss. Giovanni e Paolo
- Rainier (1111) – kardynał prezbiter Ss. Marcellino e Pietro
- Grzegorz (1115) – kardynał prezbiter. S. Prisca
- Desiderio (1115) – kardynał prezbiter S. Prassede
- Deusdedit (1116) – kardynał prezbiter S. Lorenzo in Damaso; legat papieski w Hiszpanii
- Gregorio Sienense (1116) – kardynał prezbiter S. Lorenzo in Lucina
- Giovanni OSB (1116) – kardynał prezbiter S. Eusebio
- Ugone d'Alatri (1116) – kardynał prezbiter Ss. XII Apostoli
- Sasso de Anagni (1116) – kardynał prezbiter. S. Stefano al Monte Celio
- Pietro Pisano (1113) – kardynał prezbiter S. Susanna
- Amico OSB (1117) – kardynał prezbiter Ss. Nereo ed Achilleo; opat S. Vincenzo al Volturno
- Giovanni OSB (1073) – kardynał diakon S. Maria in Domnica; protodiakon Świętego Kolegium Kardynałów; opat Subiaco
- Gregorio OSB (1108) – kardynał diakon S. Eustachio
- Romoaldo (1109) – kardynał diakon S. Maria in Via Lata
- Gregorio Gaetano (1109) – kardynał diakon S. Lucia in Septisolio
- Aldo da Ferentino (1109) – kardynał diakon Ss. Sergio e Bacco
- Teobaldo Boccapecora (1109) – kardynał diakon S. Maria Nuova
- Oderisio di Sangro, O.S.B.Cas. (1112) – kardynał diakon S. Agata
- Comes (1113) – kardynał diakon S. Maria in Aquiro
- Enrico de Mazara (1117) – kardynał diakon S. Teodoro; dziekan Mazara del Vallo
- Crescenzio di Anagni (1117) – kardynał diakon Świętego Kościoła Rzymskiego
- Pietro Ruffino (9 marca 1118) – kardynał diakon S. Adriano
28 spośród tych kardynałów mianował Paschalis II, jednego Gelazjusz II, a jednego jeszcze papież Grzegorz VII.
Wybór Kaliksta II
edytujPo trzech dniach zwyczajowych modłów i nabożeństw po śmierci Gelazjusza II kardynałowie obecni w Cluny przystąpili do procedowania. Początkowo ich wybór padł na kardynała Kuno z Palestriny, który jednak odmówił przyjęcia tiary. Za jego radą obrano na papieża arcybiskupa Vienne Guy de Bourgogne, który także był jednym z kandydatów wskazanych przez zmarłego papieża. Elekt przyjął wybór jako Kalikst II i 9 lutego został koronowany w swojej dotychczasowej stolicy arcybiskupiej.
Ratyfikacja elekcji w Rzymie
edytujWiadomość o wyborze Kaliksta II została niezwłocznie przekazana kardynałom w Rzymie, którzy powołali komisję mającą na celu ratfyfikację tego wyboru. W jej skład weszli kardynałowie-biskupi oraz po jednym przedstawicielu kardynałów prezbiterów i kardynałów diakonów:
- Crescenzio, kardynał biskup Sabiny
- Pietro, kardynał biskup Porto i wikariusz Rzymu
- Witalis, kardynał biskup Albano
- Manfred, biskup Tivoli[3]
- Bonifacy, kardynał prezbiter S. Marco
- Comes, kardynał diakon S. Maria in Aquiro
Komisja zebrała się w dniu 1 marca 1119 i jednogłośnie ratyfikowała wybór Kaliksta II, przecinając wszelkie spekulacje co do legalności procedury przeprowadzonej w Cluny.
Przypisy
edytuj- ↑ Na temat liczebności i składu Kolegium Kardynalskiego zob. artykuł papieska elekcja 1118. Jedynymi zmianami od tego czasu były wybór Giovanni Gaetani na papieża Gelzjusza II i nominacja dla kardynała Pietro Ruffino.
- ↑ Daty nominacji podane są w przybliżeniu. Podstawowym źródłem dla tych przybliżonych dat jest Hüls, s. 84-86
- ↑ Manfred nie był kardynałem-biskupem, prawdopodobnie, tak jak biskup Offo z Nepi podczas papieskiej elekcji 1099, działał jedynie w zastępstwie za nieobecnego kardynała biskupa Tusculum Giovanni Marsicano, który przebywał wówczas w Benewencie.
Bibliografia
edytuj- H.W. Klewitz, Reformpapsttum und Kardinalkolleg, Darmstadt 1957
- Salvador Miranda: The Cardinals of the Holy Roman Church – papal election, 1119
- Amborgio Piazzoni, Historia wyboru papieży, Wyd. M, Kraków 2003, s. 163–164
- I.S. Robinson, The Papacy 1073–1198. Continuity and Innovations, Cambridge University Press 1990, s. 64-65
- Mary Stroll, Callixtus II (1119–1124): A Pope born to rule, s. 58-64
- C.G. Fūrst, Kennen Wir die Wählern Gelsius' II?, (w:) Festschrift Karl Pivec. Zum 60. Geburtstag gewidmet von Kollegen, red. Anton Haidacher, Hans Eberhard Mayer, wyd. Sprachwissenschaftliches Institut der Leopold-Franzens-Universität, 1966, s. 69-80
- R. Hüls, Kardinäle, Klerus und Kirchen Roms: 1049–1130, Tybinga 1977