Parchatka

wieś w województwie lubelskim

Parchatkawieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie puławskim, w gminie Kazimierz Dolny[5][6]. Leży przy drodze wojewódzkiej nr 824, obok wsi znajduje się najdalej na wschód wysunięte zakole Wisły.

Parchatka
wieś
Ilustracja
Fragment miejscowości
Państwo

 Polska

Województwo

 lubelskie

Powiat

puławski

Gmina

Kazimierz Dolny

Liczba ludności (2021)

496[2][3]

Strefa numeracyjna

81

Kod pocztowy

24-120[4]

Tablice rejestracyjne

LPU

SIMC

0383030[5]

Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po prawej znajduje się punkt z opisem „Parchatka”
Położenie na mapie województwa lubelskiego
Mapa konturowa województwa lubelskiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „Parchatka”
Położenie na mapie powiatu puławskiego
Mapa konturowa powiatu puławskiego, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Parchatka”
Położenie na mapie gminy Kazimierz Dolny
Mapa konturowa gminy Kazimierz Dolny, u góry znajduje się punkt z opisem „Parchatka”
Ziemia51°22′14″N 21°59′52″E/51,370556 21,997778[1]
Parchatka, po 1819

Jest to stara wieś wzmiankowana jeszcze przez Długosza. Wieś szlachecka Parchowatka położona była w drugiej połowie XVI wieku w powiecie lubelskim województwa lubelskiego[7]. Wieś Purchatka wchodziła w 1662 roku w skład majętności końskowolskiej Łukasza Opalińskiego[8].

18 listopada 1942 r. Niemcy spacyfikowali miejscowość, zabijając 28 osób[9].

W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do ówczesnego województwa lubelskiego. Obecnie dzięki rozrastaniu się "wzdłuż" połączyła się zabudowaniami z Puławami.

Wieś stanowi sołectwo gminy Kazimierz Dolny[10]. Według Narodowego Spisu Powszechnego z roku 2011 wieś liczyła 505 mieszkańców[11].

W Parchatce miał się jakoby znajdować cmentarz żydowski, który uległ zniszczeniu podczas II wojny światowej[12].

Przez Parchatkę przebiegają dwa szlaki turystyczne:

  • niebieski "Nadwiślański" z Annopola przez Kazimierz, Puławy do Dęblina o łącznej długości 108,6 km
  • czarny z Puław do Parchatki.

Obydwa krzyżują się i przebiegają częściowo przez wąwóz przy którym jest wyciąg, a także czerwony szlak rowerowy.

W 2006 roku odnowiony został stok narciarski w Parchatce.

W Parchatce wzdłuż drogi wojewódzkiej nr 824 rosła niegdyś sadzona w latach 1800-1820 na zlecenie księżnej Izabeli Czartoryskiej aleja topolowa, z której ostatni okaz o obwodzie 612 cm (w najwęższym miejscu - tuż nad gruntem. Obwód pierśnicowy to aż 820 cm[13]) przetrwał do 2020 roku[14].

Przypisy

edytuj
  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 97285
  2. Wieś Parchatka w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2023-10-01], liczba ludności na podstawie danych GUS.
  3. NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2023-10-01].
  4. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 918 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  5. a b GUS. Wyszukiwarka TERYT
  6. Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  7. Corona Regni Poloniae. Mapa w skali 1:250 000, Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk i Pracownia Geoinformacji Historycznej Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego
  8. jacek Pielas, Podział latyfundium Łukasza Opalińskiego, marszałka nadwornego koronnego z lat 1668-1670, w: Inter maiestatem ac libertatem. Studia z dziejów nowożytnych dedykowane Profesorowi Kazimierzowi Przybosiowi, red. J. Stolicki, M. Ferenc, J. Dąbrowski, Kraków 2010, s. 158.
  9. zob. Stefan Rodak Maszerują Chłopskie Bataliony s.55
  10. Strona gminy, sołectwa
  11. GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
  12. Taką informację podaje Burchard. Nie podaje przy tym informacji ani o dacie powstania kirkutu, ani o jego dokładnym położeniu. Mapa WIG skłania do przyjęcia, iż kirkutu w Parchatce nie było, a Burchard być może pomylił się dwukrotnie opisując pobliski Stary cmentarz żydowski w Puławach.
  13. Krzysztof Borkowski, Robert Tomusiak, Paweł Zarzyński. Drzewa Polski. 2016. s.394
  14. Sekcja Drzew Pomnikowych Polskiego Towarzystwa Dendrologicznego - Aktualności - Z kraju i ze świata [online], sdpptd.pl [dostęp 2022-01-24].

Bibliografia

edytuj
  • Przemysław Burchard: Pamiątki i zabytki kultury żydowskiej w Polsce. Warszawa: 1990, s. 166.
  • Stefan Rodak Maszerują Chłopskie Bataliony Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza Warszawa 1960 r.
  • Mapa WIG Puławy Pas 43 Słup 34 Warszawa 1937

Linki zewnętrzne

edytuj