Wikipedia

Pasówka obrożna

Pasówka białogardła[4] (Zonotrichia capensis) – gatunek małego ptaka z rodziny pasówek (Passerellidae). Występuje od południowego Meksyku i Dominikany po południowy skraj Ameryki Południowej. Nie jest zagrożony.

Pasówka obrożna
Zonotrichia capensis[1]
(Statius Müller, 1776)
Ilustracja
Śpiewający samiec
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

wróblowe

Podrząd

śpiewające

Rodzina

pasówki

Rodzaj

Zonotrichia

Gatunek

pasówka obrożna

Synonimy
  • Fringilla capensis Statius Müller, 1776[2]
Podgatunki

zobacz opis w tekście

Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3]

Zasięg występowania
Mapa występowania
Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons

Znaczenie nazwy naukowej edytuj

Nazwa rodzajowa, Zonotrichia, pochodzi od greckich słów zone (opaska, pasek) oraz thrix, thrikhos (włosy). Nazwa gatunkowa capensis oznacza „przylądkowy” i odnosi się, w tym przypadku, do Meksyku[5].

Podgatunki i zasięg występowania edytuj

Międzynarodowy Komitet Ornitologiczny (IOC) wyróżnia 28 podgatunków o następującym zasięgu występowania[6]:

  • Z. c. septentrionalis Griscom, 1930 – południowy Meksyk do Salwadoru i Hondurasu
  • Z. c. antillarum (Riley, 1916) – Dominikana
  • Z. c. costaricensis Allen, JA, 1891 – Kostaryka do Kolumbii, Wenezueli i Ekwadoru; proponowany podgatunek orestera (Wetmore 1984) uznany za jego synonim.
  • Z. c. insularis (Ridgway, 1898) – Antyle Holenderskie
  • Z. c. venezuelae Chapman, 1939 – północna i centralna Wenezuela
  • Z. c. inaccessibilis Phelps & Phelps Jr, 1955 – Serra do Imeri (południowa Wenezuela)
  • Z. c. perezchinchillorum (Phelps Jr & Aveledo, 1984) – Cerro Marahuaca (południowa Wenezuela)
  • Z. c. roraimae (Chapman, 1929) – centralna Kolumbia, południowa i wschodnia Wenezuela, zachodnia Gujana i północna Brazylia
  • Z. c. macconnelli Sharpe, 1900 – góra Roraima (południowo-wschodnia Wenezuela)
  • Z. c. capensis (Statius Müller, 1776) – północno-wschodnia Gujana Francuska
  • Z. c. bonnetiana Stiles, 1995 – południowa Kolumbia
  • Z. c. tocantinsi Chapman, 1940 – wschodnio-centralna Brazylia na południe od Amazonki
  • Z. c. novaesi Oren, 1985 – Serra dos Carajás (wschodnia Brazylia)
  • Z. c. matutina (Lichtenstein, 1823) – północno-wschodnia i centralna Brazylia do wschodniej Boliwii
  • Z. c. subtorquata Swainson, 1837 – południowo-centralna i południowo-wschodnia Brazylia, wschodni Paragwaj, północno-wschodnia Argentyna i Urugwaj
  • Z. c. illescasensis Koepcke, 1963 – Cerro Illescas (północno-zachodnie Peru)
  • Z. c. markli Koepcke, 1971 – niziny północno-zachodniego Peru
  • Z. c. huancabambae Chapman, 1940 – północne i centralne Peru
  • Z. c. peruviensis (Lesson, 1834) – zachodnie Peru
  • Z. c. pulacayensis (Ménégaux, 1908) – centralne Peru do centralnej Boliwii i północno-zachodniej Argentyny
  • Z. c. carabayae Chapman, 1940 – wschodnie zbocza Andów od centralnego Peru do centralnej Boliwii
  • Z. c. antofagastae Chapman, 1940 – północne Chile
  • Z. c. arenalensis (Nores, 1986) – północno-zachodnia Argentyna
  • Z. c. sanborni Hellmayr, 1932 – wysokie części Andów w Chile i zachodniej Argentynie
  • Z. c. hypoleuca (Todd, 1915) – południowa i wschodnia Boliwia, północna Argentyna
  • Z. c. choraules (Wetmore & Peters, JL, 1922) – zachodnio-centralna Argentyna
  • Z. c. chilensis (Meyen, 1834) – centralne Chile i południowo-centralna Argentyna
  • Z. c. australis (Latham, 1790) – południowe Chile i południowa Argentyna

Morfologia edytuj

 
Samica

Długość ciała wynosi 14–15 cm, zaś masa ciała 20–25 g. Samicę cechują nieco mniejsze wymiary. Dziób mierzy około 13,2 mm, skrzydło 169 mm, sterówki 61 mm, zaś skok ok. 20,3 mm[7]. Wygląd różni się nieznacznie w zależności od podgatunku. Środkowy pasek ciemieniowy jasny, zaś boczne czarniawe. Brew jasna, natomiast pasek policzkowy, przyżuchwowy i podbródkowy ciemne. Broda biała. Na karku i gardle rdzawa obroża (na gardle nie zawsze obecna). Spód ciała brudnobiały. Pióra na grzbiecie w środku czarne, na bocznych krawędziach rdzawobrązowe. Podobny wzór na pokrywach skrzydłowych, lecz rdzawe są jedynie na chorągiewkach zewnętrznych. Lotki na chorągiewkach zewnętrznych żółtawe, na wewnętrznych jasne; poza tym szare. Sterówki ciemne, nieznacznie rdzawo obrzeżone, na końcach na chorągiewkach zewnętrznych białawe. Nogi i stopy różowawe, dziób ciemny. U samicy brak wyraźnej obroży, głowa bardziej szarobrązowa, na piersi brązowawe plamki.

Środowisko edytuj

Występuje na wysokości do 4000 m n.p.m., w Kostaryce do 600 m n.p.m. Zasiedla przeważnie półotwarte tereny trawiaste, z drzewami i krzewami, a także ogrody i parki, niekiedy obszary zalesione z przejaśnieniami.

Zachowanie edytuj

Przebywa samotnie lub w niewielkich stadach. Szukając pożywienia, przebywa na ziemi lub na krzewach (albo na ich wysokości). Śpiewając, siada na kamieniu lub krzewie; w obszarach trawiastych także na kwiatostanie traw. Żywi się głównie ziarnami oraz małymi owadami.

Lęgi edytuj

Okres lęgowy zmienia się w zależności od regionu, pory deszczowej i dostępności pożywienia. Gniazdo w kształcie kubeczka, budowane tylko przez samicę, mieści się na ziemi, krzewie lub w zagłębieniu w skale. Budulec stanowią trawy i korzenie, wyściółkę zaś cienkie trawy i włosie. W lęgu 2–3 jaja o barwie niebieskozielonej, rdzawo i szaro nakrapiane. Wymiary to około 1,90–2,31 na 1,52–1,65 cm[8]. Inkubacja trwa 12–14 dni, wysiaduje jedynie samica. Pisklęta opuszczają gniazdo po 9–11 dniach od wyklucia. W ciągu sezonu wyprowadza dwa lęgi.

Na pasówkach obrożnych często pasożytuje starzyk granatowy (Molothrus bonariensis).

Status edytuj

IUCN uznaje pasówkę obrożną za gatunek najmniejszej troski (LC, Least Concern) nieprzerwanie od 1988 roku. Liczebność światowej populacji, według szacunków organizacji Partners in Flight, mieści się w przedziale 5–50 milionów osobników dorosłych. Trend liczebności populacji uznawany jest za wzrostowy[3].

Przypisy edytuj

  1. ↑ Zonotrichia capensis, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. ↑ Rufous-collared Sparrow (Zonotrichia capensis). IBC: The Internet Bird Collection. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-18)]. (ang.).
  3. ↑ a b Zonotrichia capensis, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
  4. ↑ Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Passerellidae Cabanis & Heine, 1850-51 – pasówki – New world sparrows and allies (wersja: 2021-01-20). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-02-10].
  5. ↑ James A. Jobling: Helm Dictionary of Scientific Bird Names. Christopher Helm Publishers Ltd, 2010, s. 414. ISBN 1-4081-2501-3.
  6. ↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): New World Sparrows, Bush Tanagers. IOC World Bird List (v11.1). [dostęp 2021-02-10]. (ang.).
  7. ↑ Diego Montalti, Grzegorz Kopij & Rene Maragliano. Morphometrics and sexual dimorphism of some neotropical Passerines. „Ornitologia Neotropical”. 15, s. 278, 2004. 
  8. ↑ W.R. Ogilvie-Grant: Catalogue of the collection of birds' eggs in the British Museum. T. 5. 1912, s. 276.

Bibliografia edytuj

Linki zewnętrzne edytuj

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Pasówka_obrożna&oldid=72939189”