Pasmem Gór Świętokrzyskich

Pasmem Gór Świętokrzyskich – wyścig kolarski organizowany w Górach Świętokrzyskich w latach 1951–1956, 1959–1963, 1967–1985, 1987–1989 i 2002–2003.

Ryszard Szurkowski zwyciężył w zawodach w 1973 roku

Wyścig Pasmem Gór Świętokrzyskich, którego pierwszym zwycięzcą został w 1951 roku Józef Kapiak, przyczynił się do rozwoju i popularyzacji kolarstwa w regionie świętokrzyskim. Dotychczas impreza odbyła się 35 razy, wielokrotnie była jednym z najważniejszych sprawdzianów formy reprezentantów kraju przed występami w międzynarodowych imprezach – mistrzostwach świata i igrzyskach olimpijskich. W zawodach startowało kilka pokoleń kolarzy należących do najlepszych w Polsce, m.in. Stanisław Królak, Ryszard Szurkowski, Stanisław Szozda, Tadeusz Mytnik, Czesław Lang i Zbigniew Piątek.

Historia wyścigu edytuj

Wyścig jednoetapowy (1951–1972) edytuj

 
Stanisław Królak wygrał wyścig w 1952 i 1955 roku
 
Czesław Lang – zwycięzca z 1977 roku
 
Zenon Jaskuła zajął w 1987 roku drugie miejsce

Pierwszy wyścig, jeszcze pod nazwą Ogólnopolski Świętokrzyski Wyścig Kolarski, został zorganizowany 19 sierpnia 1951 roku. Jego trasa rozpoczynała się w Kielcach, następnie prowadziła m.in. przez Końskie i Skarżysko, zaś meta znajdowała się na kieleckim stadionie położonym przy ul. Ściegiennego. Zwyciężył zawodnik Legii Warszawa Józef Kapiak, który przewagę nad resztą stawki uzyskał w okolicach Zagnańska[1]. Trzy godziny po zawodach szosowych kolarze wystartowali w wyścigu australijskim na stadionie Gwardii Kielce. Imprezę obserwowało z trybun ok. 3 tys. widzów[2].

W roku następnym zwycięstwo odniósł rozpoczynający karierę Stanisław Królak, który na mecie wyprzedził minimalnie swojego stryjecznego brata Henryka Łasaka. Wyścig ten był zarazem ostatnim w sezonie, zaś trudne warunki pogodowe i źle przygotowany odcinek w pierwszej fazie zawodów spowodowały, że do mety dojechało 17 z 53 kolarzy[3]. Trzy lata później (1955) Królak ponownie wygrał wyścig. W czerwcu 1956 roku po raz kolejny wystąpił w zawodach, lecz tym razem przegrał walkę o zwycięstwo na finiszu z Marianem Więckowskim. W latach 1959–1962 w wyścigu startowali głównie zawodnicy z regionu – w tym okresie dwukrotnie wygrali Franciszek Kosela i Edward Błaszczyk, reprezentujący barwy SHL Kielce[4].

W 1963 roku wyścig ponownie nabrał charakteru ogólnopolskiego, a w kolejnych latach zdobył coraz większą renomę. Zawody rozgrywane w Górach Świętokrzyskich stały się jednym z najważniejszych sprawdzianów formy reprezentantów kraju przed występami w międzynarodowych imprezach – mistrzostwach świata i igrzyskach olimpijskich[5].

W XVII edycji wyścigu, która odbyła się 28 sierpnia 1972 roku, zwycięstwo odniósł reprezentujący barwy Piasta Gliwice Zbigniew Krzeszowiec, choć pięciu następnych zawodników uzyskało ten sam czas co zwycięzca[6].

Nowa formuła (1973–1989) edytuj

W 1973 roku organizatorzy zmienili nazwę wyścigu – kolarze rozpoczęli rywalizację o Wielką Nagrodę Gór Świętokrzyskich. Ponadto zawody przekształcono w imprezę składającą się z czterech etapów, w tym jazdy indywidualnej na czas i kryterium[5].

Pierwsze zawody w nowej formule (1973) rozpoczęły się od niespodzianki. W jeździe indywidualnej na czas zwyciężył Mieczysław Klimczyk ze Świtu Wolica, który wyprzedził Ryszarda Szurkowskiego o 44 sekundy. Następne dwa etapy wygrał Szurkowski, natomiast w ostatnim wyprzedził go jedynie Stanisław Szozda. Dzięki tym pozycjom Szurkowski został zwycięzcą całego wyścigu. W nagrodę otrzymał puchar wykonany z ćmielowskiej porcelany[7].

W 1974 roku interesujący przebieg miał czwarty i zarazem ostatni etap. Kolarze kilkukrotnie zorganizowali udane ucieczki. Decydująca miała miejsce na 88 km, kiedy to na czele znalazło się siedmiu zawodników. Na 120 km dołączyło do nich kolejnych dziesięciu. Na finiszu najlepszy okazał się Andrzej Kaczmarek, drugie miejsce zajął Henryk Woźniak, a trzecie Marian Nawrot, choć ci trzej kolarze uzyskali ten sam czas. W końcowej klasyfikacji zwyciężył Stanisław Boniecki, który drugiego Jana Baćkowskiego wyprzedził o siedem sekund[8].

W kolejnych latach wyścig wygrywali czołowi polscy kolarze (m.in. Tadeusz Mytnik – 1975, Czesław Lang – 1977, Jan Jankiewicz – 1980). Wówczas impreza składała się z trzech lub czterech etapów, a najbardziej widowiskowym było rozgrywane w Kielcach kryterium. W 1979 roku po raz pierwszy zawodnicy rywalizowali na oddanym do użytku dwa lata wcześniej Torze Kielce, znajdującym się w Miedzianej Górze. Zwycięzcą pierwszego etapu, który odbył się na torze, został Jarosław Grodzki[9].

W 1981 roku w skład wyścigu wszedł jedynie jeden etap, rozegrany na Torze Kielce (104 km, 25 okrążeń). Trudne warunki atmosferyczne oraz wymagająca trasa sprawiły, że zawody ukończyło 14 kolarzy z 64 zgłoszonych. Wyścig wygrał Zbigniew Szczepkowski, który na finiszu wyprzedził Czesława Langa i Adama Zagajewskiego[10].

Rok później o wygranej Sławomira Lewandowskiego zadecydował ostatni etap. Pod koniec zawodów przeprowadził on udaną ucieczkę, następnie zaś powiększył jeszcze przewagę, dzięki czemu na mecie w Kielcach finiszował samotnie. Pięciu ścigających go kolarzy pomyliło trasę na ul. Lenina, co spowodowało, że musieli zawrócić i ostatecznie stracili do zwycięzcy niecałą minutę. Prowadzący po wcześniejszych trzech etapach Lechosław Michalak dojechał do mety jeszcze później, przez co nie obronił swojej pozycji w klasyfikacji generalnej – ostatecznie uplasował się na drugiej lokacie[11]. W latach 80. XX wieku w imprezie zwyciężali również m.in. Andrzej Serediuk (1984), Andrzej Mierzejewski (1985 i 1987) i Jacek Bodyk (1989)[10].

Wznowienie wyścigu (2002–2003) edytuj

W 2002 roku, z inicjatywy prezesa Świętokrzyskiego Związku Kolarskiego Mariana Formy, wyścig został reaktywowany. Zwyciężył w nim Zbigniew Piątek, a drugie miejsce zajął Kazimierz Stafiej. Kolarze postanowili nie finiszować, tylko razem wjechać na metę. Sędziowie dostrzegli jednak, że to Piątek był o kilka centymetrów szybszy, więc jemu przypadło zwycięstwo[12]. Rok później, w XXXV edycji wyścigu Pasmem Gór Świętokrzyskich, wygrał Wojciech Pawlak, który na finiszu wyprzedził współtowarzyszy ucieczki (m.in. Łukasza Bodnara)[13].

Wyniki edytuj

Edycja Data 1. miejsce 2. miejsce 3. miejsce Źródło
I 19 sierpnia 1951 Józef Kapiak
Legia Warszawa
Wacław Wójcik
Legia Warszawa
Bolesław Łazarczyk
Victoria Częstochowa
[14]
II 12 października 1952 Stanisław Królak
Legia Warszawa
Henryk Łasak
Gwardia Warszawa
Jerzy Liszkiewicz
Gwardia Łódź
[14]
III 2 sierpnia 1953 Władysław Klabiński
Gwardia Warszawa
Witold Preczyński
Społem Łódź
Wacław Wójcik
Legia Warszawa
[14]
IV 1 sierpnia 1954 Władysław Klabiński
Gwardia Warszawa
Stanisław Szostak
Włókniarz Łódź
Lech Pijanowski
Legia Warszawa
[14]
V 10 lipca 1955 Stanisław Królak
Legia Warszawa
Tadeusz Waliszewski
Legia Warszawa
Jerzy Jankowski
Gwardia Łódź
[14]
VI 17 czerwca 1956 Marian Więckowski
Legia Warszawa
Stanisław Królak
Legia Warszawa
Henryk Komuniewski
Gwardia Łódź
[14]
VII 13 września 1959 Franciszek Kosela
SHL Kielce
Ryszard Zapała
Piast Chęciny
Edward Bodzioch
SHL Kielce
[15]
VIII 9 października 1960 Franciszek Kosela
SHL Kielce
Edward Błaszczyk
SHL Kielce
Mieczysław Mela
SHL Kielce
[15]
IX 17 września 1961 Edward Błaszczyk
SHL Kielce
Rajmund Zieliński
Czarni Radom
Jerzy Linde
Czarni Radom
[15]
X 16 września 1962 Edward Błaszczyk
SHL Kielce
Włodzimierz Gwardyś
SHL Kielce
Jan Kuchta
Piast Chęciny
[15]
XI 15 września 1963 Jan Chtiej
Społem Łódź
Jan Kudra
Społem Łódź
Józef Beker
LZS Wrocław
[15]
XII 29 maja 1967 Kazimierz Jasiński
Legia Warszawa
Wojciech Otrembski
Budowlani Łódź
Wojciech Kowalski
Włókniarz Łódź
[15]
XIII 30 września 1968 Marian Forma
SHL Kielce
Jerzy Kowalczuk
Sarmata Warszawa
Andrzej Imosa
LZS Busko
[15]
XIV 17 sierpnia 1969 Sławomir Rubin
Gwardia Łódź
Ryszard Polkowski
Flota Gdynia
Andrzej Jakubowski
Legia Warszawa
[6]
XV 24 sierpnia 1970 Andrzej Jakubowski
Bug Wyszków
Jerzy Linde
Społem Łódź
Szczepan Kaszowski
Cracovia
[6]
XVI 16 sierpnia 1971 Kazimierz Jasiński
Broń Radom
Julian Różalski
Broń Radom
Tymoteusz Macyszyn
Dolmel Wrocław
[6]
XVII 28 sierpnia 1972 Zbigniew Krzeszowiec
Piast Gliwice
Stanisław Demel
Polonia Warszawa
Jarosław Bek
Społem Łódź
[6]
XVIII 17–19 sierpnia 1973 Ryszard Szurkowski
Dolmel Wrocław
Stanisław Dymek
Wisłoka Dębica
Zbigniew Bielski
Lechia Gdańsk
[6]
XIX 10–12 sierpnia 1974 Stanisław Boniecki
Agromel Toruń
Jan Baćkowski
Korona Kielce
Andrzej Pierzyński
LZS Pawlikowice
[6]
XX 20–22 czerwca 1975 Tadeusz Mytnik
Flota Gdynia
Ryszard Szurkowski
Dolmel Wrocław
Stanisław Szozda
Ziemia Opolska
[16]
XXI 1–3 czerwca 1976 Florian Andrzejewski
Wielkopolska Poznań
Stanisław Kirpsza
Gwardia Białystok
Mieczysław Nowicki
Włókniarz Łódź
[16]
XXII 17–19 czerwca 1977 Czesław Lang
Legia Warszawa
Józef Kołopajło
Flota Gdynia
Tadeusz Mytnik
Flota Gdynia
[16]
XXIII 16–17 czerwca 1978 Adam Jagła
Bobrek Bytom
Witold Plutecki
Legia Warszawa
Ryszard Szurkowski
Dolmel Wrocław
[16]
XXIV 14–15 czerwca 1979 Waldemar Okrutnik
Moto Jelcz Oława
Jarosław Grodzki
Tramwajarz Łódź
Józef Pytowski
Górnik Sosnowiec
[16]
XXV 22–24 czerwca 1980 Jan Jankiewicz
MRLKS Wrocław
Tadeusz Wojtas
Neptun Gdańsk
Lechosław Michalak
Legia Warszawa
[17]
XXVI 15 sierpnia 1981 Zbigniew Szczepkowski
Legia Warszawa
Czesław Lang
Legia Warszawa
Adam Zagajewski
Legia Warszawa
[17]
XXVII 25–27 czerwca 1982 Sławomir Lewandowski
Legia Warszawa
Lechosław Michalak
Legia Warszawa
Jan Muzyka
Plon Rzeszów
[17]
XXVIII 16–17 lipca 1983 Sławomir Lewandowski
Mazowsze Teresin
Grzegorz Banaszek
Sarmata Warszawa
Zbigniew Szymański
Stomil Poznań
[17]
XXIX 21–22 czerwca 1984 Andrzej Serediuk
Moto Jelcz Oława
Andrzej Mierzejewski
Agromel Toruń
Józef Szpakowski
Victoria Rybnik
[17]
XXX 16–17 czerwca 1985 Andrzej Mierzejewski
Agromel Toruń
Lech Piasecki
Orlęta Gorzów
Mieczysław Korycki
Agrosudety Jelenia Góra
[17]
XXXI 14–16 sierpnia 1987 Andrzej Mierzejewski
Agromel Toruń
Zenon Jaskuła
Orlęta Gorzów
Andrzej Sypytkowski
Krupiński Suszec
[18]
XXXII 1–3 lipca 1988 Radosław Romanik
Górnik Wałbrzych
Jerzy Chądzyński
Chrobry Głogów
Andrzej Półkośnik
Polonez Warszawa
[18]
XXXIII 7–9 lipca 1989 Jacek Bodyk
Górnik Polkowice
Jerzy Woźniak
Górnik Polkowice
Mirosław Kucharski
Bobrek Bytom
[18]
XXXIV 22 czerwca 2002 Zbigniew Piątek
Mróz
Kazimierz Stafiej
Mróz
Przemysław Mikołajczyk
Servisco Koop
[12]
XXXV 20 czerwca 2003 Wojciech Pawlak
Mikomax Browar Staropolski
Przemysław Mikołajczyk
Servisco Koop
Jarosław Rębiewski
Mikomax Browar Staropolski
[13]

Klasyfikacja edytuj

 
Tadeusz Mytnik dwukrotnie kończył wyścig na podium (1975 i 1977)
 
Jacek Bodyk (z lewej) i Zbigniew Piątek odnieśli po jednym zwycięstwie
 
Lech Piasecki zajął w 1985 roku drugie miejsce
 
Mieczysław Nowicki stanął na najniższym stopniu podium w 1976 roku
 
Andrzej Sypytkowski uplasował się w 1987 roku na trzeciej lokacie
Lp. Zawodnik 1. miejsce 2. miejsce 3. miejsce Razem
1. Edward Błaszczyk 2 1 0 3
1. Stanisław Królak 2 1 0 3
1. Andrzej Mierzejewski 2 1 0 3
4. Kazimierz Jasiński 2 0 0 2
4. Władysław Klabiński 2 0 0 2
4. Franciszek Kosela 2 0 0 2
4. Sławomir Lewandowski 2 0 0 2
8. Ryszard Szurkowski 1 1 1 3
9. Czesław Lang 1 1 0 2
10. Andrzej Jakubowski 1 0 1 2
10. Tadeusz Mytnik 1 0 1 2
12. Florian Andrzejewski 1 0 0 1
12. Jacek Bodyk 1 0 0 1
12. Stanisław Boniecki 1 0 0 1
12. Jan Chtiej 1 0 0 1
12. Marian Forma 1 0 0 1
12. Adam Jagła 1 0 0 1
12. Jan Jankiewicz 1 0 0 1
12. Józef Kapiak 1 0 0 1
12. Zbigniew Krzeszowiec 1 0 0 1
12. Waldemar Okrutnik 1 0 0 1
12. Wojciech Pawlak 1 0 0 1
12. Zbigniew Piątek 1 0 0 1
12. Radosław Romanik 1 0 0 1
12. Sławomir Rubin 1 0 0 1
12. Andrzej Serediuk 1 0 0 1
12. Zbigniew Szczepkowski 1 0 0 1
12. Marian Więckowski 1 0 0 1
29. Jerzy Linde 0 1 1 2
29. Lechosław Michalak 0 1 1 2
29. Przemysław Mikołajczyk 0 1 1 2
29. Wacław Wójcik 0 1 1 2
33. Jan Baćkowski 0 1 0 1
33. Grzegorz Banaszek 0 1 0 1
33. Jerzy Chądzyński 0 1 0 1
33. Stanisław Demel 0 1 0 1
33. Stanisław Dymek 0 1 0 1
33. Jarosław Grodzki 0 1 0 1
33. Włodzimierz Gwardyś 0 1 0 1
33. Zenon Jaskuła 0 1 0 1
33. Stanisław Kirpsza 0 1 0 1
33. Józef Kołopajło 0 1 0 1
33. Jerzy Kowalczuk 0 1 0 1
33. Jan Kudra 0 1 0 1
33. Henryk Łasak 0 1 0 1
33. Wojciech Otrembski 0 1 0 1
33. Lech Piasecki 0 1 0 1
33. Witold Plutecki 0 1 0 1
33. Ryszard Polkowski 0 1 0 1
33. Witold Preczyński 0 1 0 1
33. Julian Różalski 0 1 0 1
33. Kazimierz Stafiej 0 1 0 1
33. Stanisław Szostak 0 1 0 1
33. Tadeusz Waliszewski 0 1 0 1
33. Tadeusz Wojtas 0 1 0 1
33. Jerzy Woźniak 0 1 0 1
33. Ryszard Zapała 0 1 0 1
33. Rajmund Zieliński 0 1 0 1
59. Jarosław Bek 0 0 1 1
59. Józef Beker 0 0 1 1
59. Zbigniew Bielski 0 0 1 1
59. Edward Bodzioch 0 0 1 1
59. Andrzej Imosa 0 0 1 1
59. Jerzy Jankowski 0 0 1 1
59. Szczepan Kaszowski 0 0 1 1
59. Henryk Komuniewski 0 0 1 1
59. Mieczysław Korycki 0 0 1 1
59. Wojciech Kowalski 0 0 1 1
59. Mirosław Kucharski 0 0 1 1
59. Jan Kuchta 0 0 1 1
59. Jerzy Liszkiewicz 0 0 1 1
59. Bolesław Łazarczyk 0 0 1 1
59. Tymoteusz Macyszyn 0 0 1 1
59. Mieczysław Mela 0 0 1 1
59. Jan Muzyka 0 0 1 1
59. Mieczysław Nowicki 0 0 1 1
59. Andrzej Pierzyński 0 0 1 1
59. Lech Pijanowski 0 0 1 1
59. Andrzej Półkośnik 0 0 1 1
59. Józef Pytowski 0 0 1 1
59. Jerzy Rębiewski 0 0 1 1
59. Andrzej Sypytkowski 0 0 1 1
59. Stanisław Szozda 0 0 1 1
59. Józef Szpakowski 0 0 1 1
59. Zbigniew Szymański 0 0 1 1
59. Adam Zagajewski 0 0 1 1

Przypisy edytuj

  1. M. Michniak, A. Pawłowski: Cykliści z Gór Świętokrzyskich. Kielce: Słowo Kibica, 2000, s. 98. ISBN 83-909812-3-8.
  2. Z. Weiss. CWKS i Kapiak triumfatorami wyścigu „Pasmem Gór Świętokrzyskich”. „Przegląd Sportowy”. 66, s. 6, 20.08.1951. Warszawa. [dostęp 2012-04-26]. (pol.). 
  3. Z. Weiss. Deszcz, chłód i fatalna droga dziesiątkują kolarzy w wyścigu Pasmem Gór Świętokrzyskich. „Przegląd Sportowy”. 85, s. 2, 13.10.1952. Warszawa. [dostęp 2012-04-26]. (pol.). 
  4. M. Michniak, A. Pawłowski, op. cit., s. 99.
  5. a b M. Michniak, A. Pawłowski, op. cit., s. 100–101.
  6. a b c d e f g M. Michniak, A. Pawłowski, op. cit., s. 110.
  7. M. Michniak, A. Pawłowski, op. cit., s. 102.
  8. Podwójny sukces Agromelu Toruń. Boniecki o 7 sekund przed Baćkowskim. „Słowo Ludu”. 224, s. 4, 12.08.1974. Kielce. [dostęp 2012-04-26]. (pol.). 
  9. M. Michniak, A. Pawłowski, op. cit., s. 103.
  10. a b M. Michniak, A. Pawłowski, op. cit., s. 104.
  11. Triumfy Legii w 26 wyścigu kolarskim Pasmem Gór Świętokrzyskich. „Słowo Ludu”. 125, s. 6, 23.06.1982. Kielce–Radom. [dostęp 2012-04-26]. (pol.). 
  12. a b S. Sijer, A. Nowak. Powrót na pasmo sukcesów. „Słowo Ludu”. 144, s. 6, 24.06.2002. Kielce. [dostęp 2012-04-25]. (pol.). 
  13. a b D. Wikło. Mikomax rządził. „Słowo Ludu”. 142, s. 16, 22.06.2003. Kielce. [dostęp 2012-04-25]. (pol.). 
  14. a b c d e f M. Michniak, A. Pawłowski, op. cit., s. 108.
  15. a b c d e f g M. Michniak, A. Pawłowski, op. cit., s. 109.
  16. a b c d e M. Michniak, A. Pawłowski, op. cit., s. 111.
  17. a b c d e f M. Michniak, A. Pawłowski, op. cit., s. 112.
  18. a b c M. Michniak, A. Pawłowski, op. cit., s. 113.