Wikipedia

Pastorówka w Jerzykowie

Dawna pastorówka w Jerzykowie – budynek wzniesiony w 1905 jako miejsce zamieszkania pastora (pastorówka) parafii ewangelickiej w Jerzykowie należącej do Superintendentury Poznań Ewangelickiego Kościoła Unijnego. Jest położony we wsi Jerzykowo, w powiecie poznańskim, w gminie Pobiedziska. Jest otoczony dawnym XIX-wiecznym ogrodem[1], w którym znajduje się wiele ławeczek, boisko do piłki nożnej i koszykówki. Składa się z czterech kondygnacji (piwnica, parter, pierwsze piętro i poddasze). Obok pastorówki znajduje się budynek gospodarczy (do lat 90. budynek dwuspadowy), w którym ulokowano toalety dla uczniów, narzędziownie i garaż.

Dawna pastorówka w Jerzykowie
Widok od wschodu na dawną pastorówkę z lotu ptaka
Państwo

 Polska

Miejscowość

Jerzykowo

Adres

ul. Okrężna 39

Kondygnacje

4

Powierzchnia użytkowa

600

Ukończenie budowy

1905

Pierwszy właściciel

Parafia Ewangelicka w Jerzykowie

Położenie na mapie gminy Pobiedziska
Mapa konturowa gminy Pobiedziska, po lewej znajduje się punkt z opisem „Dawna pastorówka w Jerzykowie”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Dawna pastorówka w Jerzykowie”
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego
Mapa konturowa województwa wielkopolskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Dawna pastorówka w Jerzykowie”
Położenie na mapie powiatu poznańskiego
Mapa konturowa powiatu poznańskiego, po prawej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Dawna pastorówka w Jerzykowie”
Ziemia52°28′24,348″N 17°10′51,708″E/52,473430 17,181030

Rzut edytuj

Budynek założony na planie prostokąta, z prostokątną dobudówka od strony pn.-wsch. i niewielką prostokątna werandą w części pd.-zach. Główne otwory wejściowe: w elewacji pn.-wsch. z pojedynczym masywnym stopniem, w elewacji pn.-zach. dostępny z poziomu gruntu, boczny otwór wejściowy wsch przez 2/3 budynku i łączącym się z holem głównym, tworząc literę L. Hol dostępny z wejścia pn.-zach. na planie zbliżonym do kwadratu, z usytuowanymi po zach. stronie schodami. Korytarz w części wsch. z 3 stopniami schodów wyrównującymi różnice poziomów.

Bryła edytuj

Wolnostojący budynek parterowy o zwartej bryle, z użytkową kondygnacją poddasza, bryłą główną krytą dachem naczółkowym z przypustnicami, od strony pd.-wsch. z parą okien powiekowych, od strony pn.-zach. z wydłużonym prostokątnym Kafrem krytym daszkiem pulpitowym. Nad werandą pd.-zach. dach jednospadowy stanowiący przedłużenie dachu z bryły głównej. Dach ryzalitu pn.-wsch. usytuowanego prostopadle względem bryły głównej dwuspadowy.

Historia edytuj

1905 edytuj

Wybudowanie pastorówki i oddanie w użytkowanie lokalnej ewangelickiej społeczności.

1945 edytuj

Budynek kościoła oraz pastorówki zostały przekazane Kurii Metropolitarnej w Gnieźnie. Ze względu na trudne warunki lokalowe Kuria Arcybiskupia w Gnieźnie oddała do użytku szkolnego jedną izbę w budynku dawnej pastorówki.

1 marca 1945 roku odbyło się uroczyste otwarcie szkoły przez kierownika pana Mazurka. W kwietniu stanowisko to objął pan Motała. W tym czasie zostały zorganizowane 4 oddziały klasowe oraz klasa dla młodocianych. Nauka w szkole mogła odbywać się dzięki pomocy rodziców oraz uczniów. Liczne uroczystości dla środowiska przyczyniły się do coraz lepszego funkcjonowania szkoły. Dzięki zorganizowaniu przez dzieci i młodzież dla okolicznych wiosek jasełkom zakupiono pierwsze 52 książki, które dały początek bibliotece szkolnej. Biblioteka została umieszczona w drewnianej werandzie na podmurówce z cegły klinkierowej, z wejściem w ścianie wsch. poprzedzonym pięciostopniowymi granitowymi schodami.

1947 edytuj

Od 3 września 1947 r. cały obiekt został przejęty przez szkołę podstawową, a w części pomieszczeń urządzono mieszkanie kierownictwa.

Następni kierownicy i dyrektorzy Szkoły w Jerzykowie:

  • Władysław Zieliński od 1953 do 1972 roku
  • Halina Stankowska od 1972 do 1984 roku
  • Alina Kujawińska od 1984 do 1990 roku

1990-2001 edytuj

Od 1990 szkoła pozostawała pod opieką pani dyrektor Doroty Jaśkiewicz. W 1999 roku utworzono Zespół Szkół Szkoła Podstawowa i Gimnazjum. Dwa lata później Gimnazjum przeniesiono do nowego budynku przy ulicy Spokojnej. Dyrektorem Gimnazjum została pani Jaśkiewicz, a Szkoły Podstawowej pani Alina Mańka.

2002 edytuj

Szkołę Podstawową przeniesiono do budynku przy ulicy Spokojnej, którego drugą część otwarto uroczyście 1 września 2002 roku. Dyrektorem Zespołu Szkół do dziś jest pani dyrektor Alina Mańka. Budynek zwrócono Parafii ewangelicko-augsburskiej w Poznaniu i utworzono Diakonię[2].

2019 edytuj

Gmina Pobiedziska rozpoczęła przebudowę budynku na Dzienny Dom Seniora dla seniorów z sołectw Jerzykowo i Biskupice. Burmistrz Pobiedzisk planował przeznaczyć na ten cel 140 tys. zł oraz promesę od Ministerstwa RPiPS na kwotę 299 209 zł. Planowane zakończenie prac 31 grudnia 2019. Prace pochłonęły łącznie 550 tys. zł z budżetu gminy. Prac nigdy nie ukończono[3].

Pastorzy edytuj

Ogród edytuj

Pastorówka jest otoczona XIX-wiecznym ogrodem, w którym znajdują się m.in.:

# Barwinek pospolity
  1. Bez
  2. Bergenia grubolistna (Bergenia crassifolia)
  3. Cis kanadyjski (Taxus canadensis)
  4. Czosnaczek pospolity (Alliaria petiolata)
  5. Dąb
  6. Dławisz okrągłolistny
  7. Forsycja zwisła (Forsythia suspensa)
  8. Glediczja trójcierniowa (Gledistia triacanthos L.)
  9. Grusza pospolita
  10. Jasnota plamista (Lamium maculatum L.)
  11. Jabłoń domowa
  12. Jeżyna
  13. Klon
  14. Klon włoski
  15. Kalina koralowa (Viburnum oculus L.)
  16. Kokorniak wielkolistny
  17. Mięta polna (Mentha avensis L.)
  18. Orlik pospolity (Aquilegia vulgaris L.)
  19. Perukowiec podolski (Cosinus coggugria Stop.)
  20. Pierwiosnek lekarski (Primula veris L.)
  21. Pięciornik gęsi (Argentina anserina L.)
  22. Porzeczka alpejska (Ribes alpinus L.)
  23. Podagrycznik pospolity
  24. Przytulia czepna
  25. Robinia akacjowa (Robinia pseudoacacia)
  26. Rogownica kutnerowata (Cerastium tomentosum L.)
  27. Róża dzika
  28. Sosna zwyczajna
  29. Świerk pospolity (Picea abies)
  30. Świerk sitkajski (Picia sitchensis)
  31. Wiciokrzew pospolity (Lonciera xylosteum L.)
  32. Wilczomlecz sosnka
  33. Wiśnia pospolita

Zdjęcia edytuj

  •  
    Widok od strony pd.-wsch. – 1984 r.
  •  
    Widok od strony pd.-wsch. – czerwiec 2022 r.
  •  
    Widok od strony pn.-wsch. – 1984 r.
  •  
    Widok od strony pn.-wsch. – czerwiec 2022 r.
  •  
    Widok od strony pn.-zach. – czerwiec 2022 r.
  •  
    Widok na dawną pastorówkę z ogrodu – maj 2022 r.
  •  
    Widok na dawną pastorówkę z ogrodu- czerwiec 2022 r.
  •  
    Weranda dawnej pastorówki widziany z ogrodu – czerwiec 2022 r.
  •  
    Plan parku dworskiego w Jerzykowie – 1984 r.

Przypisy edytuj

  1. ↑ Jerzykowo – Kościół pw. Niepokalanego Serca NMP. Atrakcje turystyczne Jerzykowa. Ciekawe miejsca Jerzykowa [online], www.polskaniezwykla.pl [dostęp 2022-05-17].
  2. ↑ Zabytek.pl [online], pl/pl/obiekty/pastorowka-703065/dokumenty/PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_30_EN.142811 [dostęp 2024-04-25] (pol.).
  3. ↑ Biuletyn 229.cdr [online], pobiedziska.pl [dostęp 2024-04-25].
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Pastorówka_w_Jerzykowie&oldid=73599960”