Otwórz menu główne
Wikipedia

Paul Constantinescu

rumuński kompozytor i pedagog

Paul Constantinescu (ur. 30 czerwca 1909 w Ploeszti, zm. 20 grudnia 1963 w Bukareszcie) – rumuński kompozytor i pedagog.

Paul Constantinescu
ilustracja
Data i miejsce urodzenia 30 czerwca 1909
Ploeszti
Pochodzenie rumuńskie
Data i miejsce śmierci 20 grudnia 1963
Bukareszt
Gatunki muzyka poważna
Zawód kompozytor, pedagog

Jeden z najpopularniejszych współczesnych kompozytorów rumuńskich[1], którego twórczość wytyczyła kierunek nowej generacji rumuńskiej muzyki[2].

ŻyciorysEdytuj

W latach 1928–1933 studiował w Konserwatorium w Bukareszcie u Nicolescu (teorię muzyki), A. Castaldiego (harmonię), Mihaila Jory (kontrapunkt), Dimitrie’a Cuclina (estetykę muzyki i formy muzyczne), Constantina Brăiloiu (historię muzyki) i S. Popescu (dyrygenturę chóralną). Następnie w latach 1934–1935 kontynuował naukę w Wiedniu u O. Kabasty (dyrygenturę) oraz u Franza Schmidta i Josepha Marxa (kompozycję)[1][2].

Jako pedagog wykładał w Academia de muzică religioasăa harmonię, kontrapunkt i kompozycję (1937–1941). Potem przez 4 lata wykładał w Școala de muzică militară (1941–1944). W latach 1941–1963 był profesorem harmonii w konserwatorium w Bukareszcie[1][2]. Był pierwszym rumuńskim nauczycielem, który wprowadził do swoich wykładów naukę harmonii muzyki ludowej i średniowiecznego śpiewu bizantyjskiego. W obu tych dziedzinach prowadził naukowe badania, także ze specjalistą od muzyki bizantyjskiej Ionem Petrescu[2].

Działał jako dyrygent koncertowy i operowy. Pisał też artykuły z zakresu krytyki muzycznej m.in. do czasopisma „Muzica”, „Muzica şi poezie”, „Contemporanul” i „România Liberă”. W 1962 został członkiem korespondentem Academia Română[1].

TwórczośćEdytuj

Rumuński folklor był istotną inspiracją jego twórczości. Wykorzystywał oryginalne tańce i pieśni ludowe in crudo – bez ich muzycznego przetwarzania. W jego kompozycjach można odnaleźć skale charakterystyczne dla muzyki rumuńskiej, specyficzne układy metro-rytmiczne, rubato, typową instrumentację. Wszystko to nadało jego twórczości indywidualną witalność zaprawioną melancholijną melodyką, czym zyskał sobie dużą popularność[1].

Drugim ważnym źródłem inspiracji jego działalności kompozytorskiej była średniowieczna muzyka bizantyjska i ogólnie tradycyjna muzyka kościelna, co jest widoczne zwłaszcza w jego muzyce chóralnej, na przykład Liturghia în stil psaltic (1935) lyb oratorium bizantyjskie Patimile şi Invierea Domnului (Męka i zmartwychwstanie Pańskie) (1947). W tej dziedzinie twórczości również udało się Constatninescu wypracować indywidualny styl, który służył jako podstawa dla szkoły narodowej[2].

Ważniejsze kompozycjeEdytuj

(na podstawie materiałów źródłowych[1][2])

Utwory sceniczneEdytuj

  • O Noapte furtunoasă (Burzliwa noc), opera komiczna w 2 aktach, 1935
  • Nuntă în Carpaţi (Karpackie wesele), balet, 1938
  • Spune, povesteste, spune, balet-pantomima, 1947
  • Pe malul Dunarii (Nad brzegiem Dunaju), scena muzyczno-choreograficzna, 1947
  • Pană Lesnea Rusalim, opera heroiczna, 1956Î
  • Înfratire (Zbratanie), balet, 1959

Utwory orkiestroweEdytuj

  • Suita romăneasca, 1930/1942
  • Burlesca na fortepian i orkiestrę, 1937
  • Sinfonietta, 1937
  • Symfonia, 1944/1955
  • Tańce symfoniczne:
    Olteneasca (wołoski), 1949
    Ciobănaşul (pasterski), 1949
    Joc din Oaş (taniec z Oas), 1950
    Briul (taniec z paskiem), 1951
    Huţulca (huculski), 1952
    Sîrba (serbski), 1954
  • Balada haiducească (Ballada hajducka) na wiolonczelę i orkiestrę, 1950
  • Koncert fortepianowy, 1952
  • Rapsodie oltenească, 1956
  • Koncert skrzypcowy, 1957
  • Koncert harfowy, 1960
  • Simfonia ploieşteană, 1963
  • Koncert potrójny na skrzypce, wiolonczelę, fortepian i orkiestrę, 1963

Utwory kameralne i instrumentalneEdytuj

  • 2 studii în stil bizantin na trio smyczkowe, 1929
  • Kwintet na skrzypce i instrumenty dęte, 1932
  • 3 karykatury muzyczne Din catanie (Z lat służby wojskowej) na 2 rogi, 2 trąbki, perkusję i fortepian, 1933
  • Sonatina în stil bizantin na wiolonczelę lub altówkę, 1940
  • Koncert na kwartet smyczkowy, 1947
  • Piese na fortepian, 1963

Utwory wokalne i chóralneEdytuj

  • Liturghia în stil psaltic, 1936
  • Ryga Crypto şi, Lapona Enigel (Król Crypto i Laponka Enigel), ballada na recytatora, kontralt, sopran i orkiestrę, 1936/1951
  • Patimile şi Invierea Domnului (Męka i zmartwychwstanie Pańskie), oratorium bizantyjskie, 1946/1948
  • Naşterea Domnului (Narodzenie Pańskie), oratorium bizantyjskie, 1947
  • 4 madrygały na kwartet wokalny i fortepian, do słów M. Eminescu, 1954

Muzyka filmowaEdytuj

  • 1943 – O noapte furtunoasă
  • 1946 – Floarea reginei
  • 1950 – Rasuna valea
  • 1951 – Toamna în delta (dokumentalny, krótkometrażowy)
  • 1953 – O scrisoare pierdută
  • 1956 – La „Moara cu noroc”

PrzypisyEdytuj

BibliografiaEdytuj

  • Bogusław Schaeffer: Constantinescu Paul. W: Encyklopedia muzyczna PWM. Elżbieta Dziębowska (red.). Wyd. I. T. 2: CD część biograficzna. Kraków: PWM, 1984. ISBN 83-224-0112-4. (pol.)
  • Viorel Cosma: Constantinescu, Paul. W: The New Grove Dictionary of Music and Musicians, vol. C. Oxford University Press, 2004. ISBN 978-0-19-517067-2. (ang.)

Linki zewnętrzneEdytuj

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Paul_Constantinescu&oldid=57808832”