Pedius longicollis
Pedius longicollis – gatunek chrząszcza z rodziny biegaczowatych i podrodziny dzierowatych.
| Pedius longicollis | |||||
| (Duftschmid, 1812) | |||||
| Systematyka | |||||
| Domena | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Królestwo | |||||
| Typ | |||||
| Gromada | |||||
| Rząd | |||||
| Podrząd | |||||
| Rodzina | |||||
| Podrodzina | |||||
| Nadplemię | |||||
| Plemię | |||||
| Podplemię | |||||
| Rodzaj | |||||
| Gatunek |
Pedius longicollis | ||||
| |||||
Taksonomia edytuj
Gatunek ten opisany został po raz pierwszy w 1802 roku przez Thomasa Marshama pod nazwą Carabus inaequalis[1]. Okazała się ona jednak być młodszym homonimem, w związku z czym za ważny uznaje się epitet[2] nadany w 1812 roku przez Caspara Erasmusa Duftschmida w kombinacji Carabus longicollis[3].
Morfologia edytuj
Chrząszcz o wydłużonym ciele długości od 5,2 do 6,8 mm[4]. Ubarwienie ma brązowe do smoliście brunatnego (rzadko rdzawe) z jaśniejszymi, zwykle czerwonobrązowymi czułkami, głaszczkami i odnóżami[4][5][6]. Głowa jest stosunkowo smukła. Również dość smukłe[6] przedplecze jest u podstawy poprzecznie punktowane na całej szerokości[4][5][6], zaopatrzone w jedną parę dołków przypodstawowych[5]. W zarysie krawędzie boczne przedplecza mają przed kątami tylnymi wyraźne i dłuższe niż u P. inquinatus wklęśnięcia[5][6]. Pokrywy są wyraźnie spłaszczone[4], o obrzeżonych podstawach[4][5], wyraźnych barkach[5] oraz grubo i gęsto punktowanych rzędach[4], pozbawione rządków przytarczkowych, zaopatrzone w pojedynczą parę delikatnych chetoporów (punktów szczecinkowych) dyskalnych umieszczonych w wierzchołkowej ćwiartce trzecich międzyrzędów[4][5]. Para chetoporów przytarczkowych zwykle jest obecna, ale czasem jej brak[4]. Dominują formy krótkoskrzydłe, ale spotyka się też osobniki o skrzydłach tylnej pary w pełni wykształconych[4]. Odnóża tylnej pary mają krętarze niemal w połowie tak długie jak uda[5], a stopy o ostatnim członie porośniętym od spodu szczecinkami. Stopy wszystkich par cechują się grzbietowymi powierzchniami członów pozbawionymi podłużnych bruzd pośrodkowych[4][5]. Odwłok ma czwarty, piąty i szósty spośród widocznych sternitów poprzecznie obrzeżone od przodu ostrymi bruzdami[4][5].
Ekologia i występowanie edytuj
Owad rozmieszczony od nizin po niższe położenia górskie[4][6]. Zasiedla ciepłe i suche[6] tereny otwarte, zwłaszcza w dolinach rzek[7], w tym łąki, stepy i pola uprawne[4]. Preferuje podłoże wapienne, ale spotykany jest też na glebach gliniastych, marglowych i ilastych. Licznie znajdowany jest wśród napływek[7].
Gatunek palearktyczny o eurokaukaskim typie rozsiedlenia[4][7], znany z Hiszpanii, Wielkiej Brytanii, Francji, Belgii, Holandii, Niemiec, Szwajcarii, Austrii, Włoch, Danii, Polski, Czech, Słowacji, Węgier, Ukrainy, Mołdawii, Rumunii, Bułgarii, Słowenii, Bośni i Hercegowiny, Serbii, Czarnogóry, Albanii, Macedonii Północnej, Grecji, południowoeuropejskiej części Rosji, anatolijskiej części Turcji i Kazachstanu[8][2]. W Polsce spotykany jest rzadko[7], natomiast za pospolitego uchodzi w Czechach i na Słowacji[4].
Przypisy edytuj
- ↑ T. Marsham: Entomologia Britannica, sistens Insecta Britanniae indigena, secundum methodum Linnaeanam disposita. Tomus I. Coleoptera. London: J. White, 1802, s. 456.
- ↑ a b Wolfgang Lorenz, Pedius longicollis (Duftschmid, 1812), O. Bánki i inni red. [online], Catalogue of Life Checklist, 29 lipca 2021 [dostęp 2024-02-23].
- ↑ Caspar Erasmus Duftschmid: Fauna Austriae, oder Beschreibung der österreichischen Insekten für angehende Freunde der Entomologie. Zweyter Theil. Linz und Leipzig: Akademische Buchhandlung, 1812, s. 180.
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o Karel Hůrka: Carabidae of the Czech and Slovak Republics. Zlin: Kabourek, 1996, s. 36–44, 258–262.
- ↑ a b c d e f g h i j Jürgen Trautner, Kartin Geigenmüller: Tiger Beetles, Ground Beetles. Ilustrated Key to the Cicindellidae and Carabidae of Europe. Josef Margraf, 1987, s. 40–47, 61–69, 232–255.
- ↑ a b c d e f Von Arved Lompe: Gattung: Pedius Motschulsky, 1850. [w:] Käfer Europas [on-line]. 2021. [dostęp 2024-02-23].
- ↑ a b c d Bolesław Burakowski, Maciej Mroczkowski, Janina Stefańska, Chrząszcze – Coleoptera. Biegaczowate – Carabidae, część 2, „Katalog Fauny Polski”, 3, 13, Warszawa: Instytut Zoologiczny Polskiej Akademii Nauk, 1974.
- ↑ Y. Bousquet, Pterostichini, [w:] Ivan Löbl, Aleš Smetana (red.), Catalogue of Palaearctic Coleoptera. Volume I. Archostemata – Myxophaga – Adephaga, Stenstrup, Denmark: Apollo Books, 2003, s. 477–478, ISBN 87-88757-73-0.