Peeter Süda
Peeter Süda (ur. 30 stycznia 1883 w Lümandzie, na wyspie Sarema, zm. 3 sierpnia 1920 w Tallinnie)[1][2] – estoński kompozytor i organista.
| Data i miejsce urodzenia |
30 stycznia 1883 |
|---|---|
| Pochodzenie | |
| Data i miejsce śmierci |
3 sierpnia 1920 |
| Instrumenty | |
| Gatunki | |
| Zawód |
Życiorys edytuj
Pierwsze lekcje gry na organach otrzymał od Ado Knapsa, urzędnika kościelnego w Kihelkonnie[2]. W latach 1902–1911 studiował grę na organach u Louisa Homiliusa i Jacquesa Handschina w Konserwatorium Petersburskim. Do 1912 studiował tam także teorię muzyki i kompozycję pod kierunkiem m.in. Anatolija Ladowa, Aleksandra Głazunowa i Jāzepsa Vītolsa[2][3].
W czasie studiów, w latach 1905–1911, brał aktywny udział w akcji gromadzenia estońskich pieśni ludowych, zainicjowanej przez Estońskie Towarzystwo Studenckie i zorganizowanej przez Oskara Kallasa[2]. W 1912 wrócił do Tallinna, gdzie dawał prywatne lekcje gry fortepianowej i teorii muzyki. Występował też z recitalami organowyymi oraz w roli akompaniatora[2][3]. Na rok przed swoją śmiercią w 1919 został powołany w skład wykładowców nowo powstającego Konserwatorium w Tallinnie. Wykładał tam grę organową i teorię muzyki[2][3].
Twórczość edytuj
Süda popierał dążenia Marta Saara i Cyrillusa Kreeka do stworzenia narodowego stylu w muzyce estońskiej. W wielu jego kompozycjach słychać intonacje estońskiego folkloru. Jego idom charakteryzuje się bogatym kontrapunktem i złożonym, barwnym brzmieniem na bazie polifonii[1].
Komponował niemal wyłącznie utwory organowe, jego kompozycje zebrane w siedmiu opusach stanowią istotny wkład w kształtowanie się estońskiej muzyki organowej[2]. Najlepsze jego kompozycje, takie jak Ave Maria (1914) oraz Preludium i Fuga g-moll (1914–1920), są dowodem mistrzowskiego opanowania formy muzycznej i doskonałej znajomość instrumentu[1]. Jedyne jego dzieło chóralne, Linakatkuja (1913) jest pierwszą estońską fugą chorałową opartą na muzyce ludowej[1][2].
Oprócz własnych kompozycji Süda dokonał wielu transkrypcji organowych utworów Liszta, Mozarta, Bacha, Wagnera i innych kompozytorów[2].
Przypisy edytuj
- ↑ a b c d Lippus 2004 ↓.
- ↑ a b c d e f g h i Peeter Süda. [w:] Estonian Music Information Centre [on-line]. [dostęp 2018-04-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-04-13)]. (ang. • est.).
- ↑ a b c
Urve Lippus: Süda, Peeter. [w:] Oxford Music Online. Grove Music Online [on-line]. 2001-01-20. [dostęp 2018-04-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-04-13)]. via Oxford University Press. (ang.).
Bibliografia edytuj
- Urve Lippus: Süda, Peeter. W: The New Grove Dictionary of Music and Musicians, vol. S. Oxford University Press, 2004. ISBN 978-0-19-517067-2. (ang.).
Linki zewnętrzne edytuj
- Peeter Süda w bazie AllMusic (ang.) (ang.)
- Dyskografia Peeter Süda w bazie MusicBrainz (ang.) (ang.)
- Peeter Süda w bazie Discogs.com (ang.) (ang.)
- Peeter Süda w Estonian Music Information Centre (ang.)